Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
22

Co to jest sarkoidoza?

Słuchaj artykułu

Sarkoidoza to choroba, która może dotknąć każdego. Jakie są jej przyczyny, jak się objawia? Odpowiadamy!

Co to jest sarkoidoza?

Sarkoidoza (sarcoidosis) – przyczyny

Konkretne przyczyny tej choroby są nieznane. Za istotny powód uważane jest przewlekłe narażenie na różne antygeny, a w efekcie nieprawidłową reakcję układu odpornościowego. Nie bez znaczenia jest także narażenie zawodowe na czynniki sprzyjające.

Udowodniono związek choroby z:

  • pracą w rolnictwie (narażenie na insektycydy i pestycydy),
  • hodowlą ptactwa,
  • produkcją samochodów,
  • wykonywaniem zawodu nauczyciela,
  • pracą lekarza.

Powodem rozwoju choroby uznaje się również prątka gruźlicy. Sarkoidoza najczęściej dotyczy kobiet przed 30. rokiem życia i rzadko pojawia się po 50. roku życia. Zdecydowana większość przypadków tej choroby (ok. ¾) dotyczy płuc, jednak sarkoidoza może zająć też inne narządy: węzły chłonne (szczególnie klatki piersiowej), skórę, wątrobę, śledzionę, oko, układ nerwowy.

Sarkoidoza dzieli się na dwie postaci:

  • ostrą – głównie u ludzi młodych, w większości (ok. 80%) ustępuje samoistnie,
  • przewlekłą – u ludzi starszych.

Sarkoidoza – objawy

W części przypadków sarkoidoza może na początku przebiegać bezobjawowo i atakować kilka narządów jednocześnie lub kolejno. Proces ten może trwać nawet kilka lat. Ogólne objawy tego schorzenia są niecharakterystyczne.

Należą do nich:

  • stany podgorączkowe (bardzo rzadko wysoka gorączka),
  • utrata masy ciała,
  • zmęczenie,
  • osłabienie,
  • brak apetytu,
  • ogólne złe samopoczucie,
  • nocne poty.

W miarę postępu choroby pojawiają się objawy związane z zajętym narządem.

W przypadku sarkoidozy płuc są to:

  • kaszel,
  • duszność,
  • niewydolność oddechowa,
  • świszczący oddech,
  • męczliwość,
  • ból w klatce piersiowej.

Pozostałe objawy dotyczące innych narządów to:

  • bóle stawów,
  • powiększone, ruchome węzły chłonne,
  • zmiany skórne – łuszczenie, przebarwienia, owrzodzenia, wykwity,
  • porażenie nerwu twarzowego.

Wsparcie stawów
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Szczególnie niebezpieczne jest umiejscowienie sarkoidozy w oku. Nierzadko zajęcie przez tę chorobę narządu wzroku występuje przy sarkoidozie płuc. W zależności od przypadku może to prowadzić do zaburzeń widzenia, zmian skórnych w okolicach oczu, a nawet czasowej lub trwałej utraty wzroku.

Sarkoidoza – diagnostyka

Podstawowa diagnostyka sarkoidozy obejmuje badania laboratoryjne i RTG zajętego narządu. W przypadku widocznych zmian wykonuje się w dalszej kolejności tomografię komputerową wysokiej rozdzielczości, ewentualnie rezonans magnetyczny. Innymi dodatkowymi badaniami mogą być np. EKG, badanie histopatologiczne czy bronchoskopia.

Sarkoidoza – leczenie

Wskazaniem do wprowadzenia leczenia farmakologicznego jest:

  • postępująca postać sarkoidozy, 
  • nieustępowanie objawów,
  • zajęcie kolejnych narządów, np. oka, układu nerwowego czy serca.

Podstawowymi lekami stosowanymi w terapii są glikokortykosteroidy (GKS), głównie prednizon (Encorton). Sterydy mogą być też podawane miejscowo, np. do oka.

Przy obniżaniu dawki sterydów można włączyć leki immunomodulujące, takie jak:

  • metotreksat,
  • azatiopryna,
  • leflunomid,
  • mykofenolan mofetylu.

Przy niezadowalających efektach leczenia i/lub postępowaniu choroby stosuje się także przeciwciała anty-TNF [alfa]: infliksymab, adalimumab.

W ciągu dwóch lat od rozpoznania choroby u prawie 90% chorych następuje samoistna remisja. Pozostałe przypadki są przewlekłe lub postępujące. Około 5% przypadków kończy się śmiercią, szczególnie wśród kobiet, a jego powodem jest zazwyczaj niewydolność oddechowa, zajęcie serca lub ośrodkowego układu nerwowego.

Sarkoidoza – dieta

Ze względu na częstą w sarkoidozie hiperkalcemię (podwyższone stężenie wapnia we krwi) zalecana jest dieta niskowapniowa. Polega ona na ograniczeniu (po konsultacji z lekarzem lub dietetykiem) spożycia m.in. nabiału, pełnoziarnistych produktów zbożowych, ryb z puszki, orzechów i sezamu.

Witamina D w sarkoidozie 

Już w latach 60. odkryto, że u pacjentów chorujących na sarkoidozę stężenie wapnia jest większe latem, czyli w okresie zwiększonej ekspozycji na słońce.

Innym aspektem jest pozytywna rola witaminy D, jaką może ona pełnić w przebiegu tej choroby. W wielu badaniach udowodniono jej wpływ na odporność wrodzoną, a także działanie przeciwzapalne, które może być wykorzystywane w prewencji i leczeniu chorób autoimmunologicznych, do których należy także sarkoidoza. 

W niektórych badaniach wykazano, że poziom wapnia w surowicy zwiększał się po suplementacji dużymi dawkami witaminy D (10 000 j.m.) u osób z sarkoidozą, natomiast do zmian takich nie dochodziło u osób zdrowych. Z kolei w innych badaniach suplementacja nawet większymi dawkami witaminy D (50 000 j.m.) nie miała istotnego wpływu na zwiększenie poziomu wapnia w organizmie. Tylko u pojedynczych osób rozwijała się hiperkalcemia. Ciężko wysnuć w tym przypadku jednoznaczny wniosek. 

Obecnie wiadomo jednak, że suplementacja witaminą D u osób z sarkoidozą powinna być starannie dobrana. Nie ustalono jednoznacznie, czy korzyści z suplementacji witaminą D w sarkoidozie przewyższają ryzyko rozwoju hiperkalcemii i hiperkalciurii u tych pacjentów. 

Przeczytaj również:
Zwłóknienie płuc. Jakie są jego objawy?


Źródła
Zwiń
Rozwiń
  • https://www.mp.pl/interna/chapter/B16.II.3.12.2
  • https://www.mp.pl/reumatologia/aktualnosci/123795,leczenie-sarkoidozy-eular-2015
  • https://www.mp.pl/pulmonologia/przeglad-badan/149918,sarkoidoza-a-narazenie-zawodowe-nowe-dane
  • Grzelewska Rzymowska I., Sarkoidoza – choroba ogólnoustrojowa.
  • Lee G.M., Pope K., Meek L., Chung J.H., Hobbs S.B., Walker C.M., Sarcoidosis: A Diagnosis of Exclusion, AJR Am J Roentgenol, 2019.
  • Valeyre D., Bernaudin J.F., Uzunhan Y., Kambouchner M., Brillet P.Y., Soussan M., Nunes H., Clinical presentation of sarcoidosis and diagnostic work-up, Semin Respir Crit Care Med., 2014.
  • Criado E., Sánchez M., Ramírez J., Arguis P., de Caralt T.M., Perea R.J., Xaubet A.,Pulmonary sarcoidosis: typical and atypical manifestations at high-resolution CT with pathologic correlation, Radiographics, 2010.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

  1. 11 listopada 2022, 09:58
    Maria

    Bardzo pożyteczne wskazówki

    1. 14 listopada 2022, 08:33
      Poradnik Gemini
      Poradnik Gemini

      Dziękujemy! 🙂

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę