Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
4

Wpływ metforminy na stężenie witaminy B12

Słuchaj artykułu

Metformina jest najczęściej przepisywanym doustnym lekiem przeciwcukrzycowym, który stanowi podstawowy element terapii pierwszego rzutu w przypadku niepowikłanej cukrzycy typu 2, zwłaszcza u pacjentów z nadwagą lub otyłością. W 2000 roku w Wielkiej Brytanii metforminę przepisano 45% nowo zdiagnozowanym pacjentom z cukrzycą typu 2, natomiast w roku 2013 liczba ta wzrosła już do 91%. Oprócz cukrzycy typu 2, metformina jest również często zalecana osobom z zespołem metabolicznym, insulinoopornością oraz kobietom z zespołem policystycznych jajników.

Wpływ metforminy na stężenie witaminy B12

Jakie działanie wykazuje metformina? 

  • Zmniejsza stężenie glukozy we krwi; 
  • Poprawia kontrolę glikemii; 
  • Obniża wytwarzanie glukozy w wątrobie; 
  • Zwiększa wrażliwość na insulinę tkanek obwodowych (zwłaszcza wątroby i mięśni); 
  • Nasila działanie insuliny w tkance mięśniowej i tłuszczowej; 
  • Zmniejsza poziom trójglicerydów, cholesterolu całkowitego oraz lipoprotein frakcji LDL i VLDL we krwi; 
  • Redukuje częstość występowania powikłań makronaczyniowych w populacji pacjentów chorujących na cukrzycę typu 2; 
  • Poprawia funkcje śródbłonka naczyniowego; 
  • Rozszerza naczynia krwionośne; 
  • Zmniejsza stan zapalny; 
  • Redukuje stres oksydacyjny; 
  • Obniża ryzyko rozwoju miażdżycy naczyń krwionośnych; 
  • Wspomaga utratę masy ciała; 
  • Hamuje namnażanie się komórek nowotworowych; 
  • Zmniejsza ryzyko wystąpienia raka wątroby, trzustki i jelita grubego. 

Dla diabetyków
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Skutki uboczne długotrwałego przyjmowania metforminy (w zależności od dawki i czasu trwania leczenia) 

  • Dolegliwości żołądkowo-jelitowe (m.in.: bóle brzucha, biegunki, nudności, wymioty, zgaga, wzdęcia brzucha, metaliczny posmak w ustach) – zazwyczaj mają jednak charakter przemijający;  
  • Zwiększone ryzyko rozwoju niedokrwistości; 
  • Zaburzenia wchłaniania witaminy B12
  • Obniżone stężenie witaminy B12 w surowicy krwi; 
  • Zmniejszone stężenie kwasu foliowego we krwi; 
  • Redukcja poziomu witaminy B1 w osoczu; 
  • Spadek poziomu magnezu we krwi; 
  • Zaburzenia składu mikrobioty jelitowej. 

Wpływ stosowania metforminy na stężenie witaminy B12 

Jak dotąd opublikowano wiele badań, których wyniki wskazują, że przyjmowanie metforminy wiąże się z obniżeniem poziomu witaminy B12 w surowicy krwi, chociaż nadal dyskutowane są kliniczne implikacje tego zjawiska w kontekście zwiększonego ryzyka obwodowej neuropatii cukrzycowej, czyli uszkodzenia nerwów będącego najczęstszym przewlekłym powikłaniem cukrzycy.  

Pacjenci stosujący metforminę przez dłuższy czas mogą zatem wymagać badań przesiewowych (tj. corocznej oceny stanu zaopatrzenia organizmu w witaminę B12) i okresowej obserwacji, tym bardziej, że niedobór witaminy B12 może dawać podobne objawy do neuropatii cukrzycowej, która na pewnym etapie dotyka nawet blisko połowę chorych z cukrzycą typu 2.  

Rezultaty niedawnej metaanalizy uwzględniającej 31 badań z udziałem diabetyków wykazały, że pacjenci regularnie przyjmujący metforminę mieli zdecydowanie większe ryzyko rozwoju niedoboru witaminy B12. Naukowcy zaobserwowali również, że leczenie metforminą było związane ze spadkiem stężenia witaminy B12 we krwi o około 15%, w porównaniu z wartościami wyjściowymi u pacjentów z cukrzycą. Nie wykazano natomiast istotnego związku między stosowaniem metforminy, a występowaniem niedokrwistości lub neuropatii cukrzycowej. Odnotowano także, iż wielu pacjentów z cukrzycą typu 2, u których zdiagnozowano niedobór witaminy B12 we krwi, charakteryzowało się również podwyższonym stężeniem homocysteiny w osoczu, co sugeruje tkankowy niedobór tej witaminy.

Warto również wspomnieć, że u 40% pacjentów z cukrzycą typu 2 współwystępuje objawowa choroba refluksowa przełyku, w której najczęściej przepisywanymi lekami są inhibitory pompy protonowej i antagoniści receptorów histaminowych H2, których połączenie z metforminą może wywierać bardziej negatywny wpływ na stężenie witaminy B12 we krwi. Istnieje również coraz więcej dowodów na to, że długotrwała terapia metforminą może niekorzystnie oddziaływać na poziom innych witamin z grupy B (np. tiaminy i kwasu foliowego), witaminy D i magnezu, w zależności od dawki i czasu trwania leczenia, a jednoczesna suplementacja multiwitamin może potencjalnie przed tym chronić. 

Przeczytaj również:
Cholesterol a cukrzyca – jaki mają związek?


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła:

  1. Pisarczyk-Wiza D., Wierusz-Wysocka B.: Maksymalizacja dawki metforminy – maksymalne efekty kliniczne. Diabetologia Praktyczna 2011, 12(6):195-201. 
  2. Liu Q, Li S, Quan H, et al.: Vitamin B12 status in metformin treated patients: systematic review. PLoS One. 2014 Jun 24;9(6):e100379. 
  3. Chapman L.E., Darling A.L., Brown J.E.: Association between metformin and vitamin B 12 deficiency in patients with type 2 diabetes: A systematic review and meta-analysis. Diabetes Metab. 2016 Nov;42(5):316-327. 
  4. Yang W., Cai X., Wu H., et al.: Associations between metformin use and vitamin B 12 levels, anemia, and neuropathy in patients with diabetes: a meta-analysis. J Diabetes. 2019 Sep;11(9):729-743. 
  5. Kim J., Ahn C.W., Fang S., et al.: Association between metformin dose and vitamin B12 deficiency in patients with type 2 diabetes. Medicine (Baltimore). 2019 Nov;98(46):e17918. 
  6. Wakeman M., Archer D.T.: Metformin and Micronutrient Status in Type 2 Diabetes: Does Polypharmacy Involving Acid-Suppressing Medications Affect Vitamin B12 Levels? Diabetes Metab Syndr Obes. 2020 Jun 18;13:2093-2108. 
  7. Mrozikiewicz-Rakowska B., Chylińska A., Sieńko D., et al.: Vitamin B12 in diabetes – a new treatment paradigm? Clinical Diabetology 2020;9(6):497-504.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę