Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
3

Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS)

Słuchaj artykułu

FAS, czyli Alkoholowy Zespół Płodowy, to jednostka chorobowa, która cechuje się różnymi nieprawidłowościami rozwojowymi. Dotyczy osób, które będąc jeszcze w życiu płodowym, zostały poddane szkodliwemu działaniu alkoholu spożywanego przez matkę. Dziecko z FAS odczuwa wiele trudności w dorosłym życiu.

Alkoholowy Zespół Płodowy (FAS)

Kiedy możemy mówić o FAS?

Diagnozę przeprowadza lekarz. Jej postawienie nie należy do najłatwiejszych. O FAS możemy mówić wówczas, gdy stwierdzone zostaną wszystkie cztery kryteria, do których należą:

  • udokumentowane spożywanie alkoholu przez matkę w trakcie ciąży,
  • deficyty rozwojowe w życiu płodowym oraz po narodzinach,
  • uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego, co jest widoczne w zaburzeniach intelektualnych, społecznych oraz fizycznych,
  • widoczne anomalie i deformacje w obrębie twarzy, kończyn i mięśni dziecka.

Jeśli któreś z powyższych kryteriów nie występuje u danej osoby, mamy wówczas do czynienia z odmianą Alkoholowego Zespołu Płodowego.


Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Alkoholowy Zespół Płodowy – odmiany

W literaturze można znaleźć kilka odmian FAS, do których należą:

  • FAE (Fetal Alcohol Effect) – Alkoholowy Efekt Płodowy,
  • pFAS (Partial Fetal Alcohol Syndrome) – Częściowy Zespół Alkoholowy Płodu,
  • ARND (Alcohol Related Neurodevelopmental Disorder) – Poalkoholowe Zaburzenia Układu Nerwowego,
  • FARC (Fetal Alcohol Related Conditions) – Uszkodzenia Płodu Spowodowane Alkoholem,
  • ARBD (Alcohol Related Birth Defects) – Wady Wrodzone Spowodowane Alkoholem.

Odmiany Alkoholowego Zespołu Płodowego, mimo tego samego podłoża, różnią się między sobą.

Wszystkie wyżej wymienione rodzaje wraz z FAS zaliczane są do Spektrum Poalkoholowych Zaburzeń Rozwojowych (Fetal Alcohol Spectrum Disorder) w skrócie określanym jako FASD.

Kobieta w ciąży

Alkoholowy Efekt Płodowy (FAE)

Termin Alkoholowy Efekt Płodowy stosuje się w przypadku, gdy matka w trakcie ciąży spożywała alkohol, a u dziecka zaobserwowano niektóre kryteria dotyczące Alkoholowego Zespołu Płodowego (FAS)

Mimo że FAE jest odmianą FAS, nie należy traktować go jako lżejszej przypadłości. Wręcz przeciwnie. Deficyty rozwojowe, zarówno fizyczne, jak i umysłowe, mogą mieć różne nasilenie, w zależności od tego, jakie ilości alkoholu matka spożywała w czasie ciąży. Ponadto ogromną rolę odgrywają tutaj następujące czynniki:

  • metabolizm kobiety ciężarnej,
  • predyspozycje genetyczne,
  • wiek,
  • środowisko, z jakiego wywodzi się kobieta.

Warto zaznaczyć, że zarówno FAS, jak i jego odmiany mogą wystąpić w każdej rodzinie, nawet tej o wysokim statusie społecznym. 

Należy pamiętać, że nawet spożycie niewielkiej ilości alkoholu we wczesnym etapie ciąży może spowodować, że dziecko przyjdzie na świat z deficytami. 

Każde dziecko z FAS i FAE cechuje się różnymi zaburzeniami, nigdy identycznymi.

Przeczytaj również:
Czy w ciąży można pić alkohol?

Problemy występujące u dzieci i dorosłych ze spektrum FASD

Osoby ze spektrum FASD najczęściej przejawiają zaburzenia w rozwoju fizycznym, zaburzenia społeczno-emocjonalne oraz poznawcze.

Zaburzenia w rozwoju fizycznym (niektóre z nich są widoczne na pierwszy rzut oka):

  • niższy wzrost i waga,
  • wzmożone lub obniżone napięcie mięśniowe,
  • małogłowie,
  • nieprawidłowy rozwój kostno-stawowy,
  • problemy z koordynacją ruchową,
  • zaburzenia równowagi, 
  • przetrwałe odruchy pierwotne,
  • zaburzenia integracji sensorycznej (w postaci nadwrażliwości lub niedostatecznej wrażliwości na dźwięki, światło, dotyk i inne wrażenia zmysłowe).

Zaburzenia społeczno-emocjonalne:

  • nadmierna ufność i naiwność, 
  • brak przewidywania skutków swoich czynów,
  • brak myślenia przyczynowo-skutkowego,
  • bezrefleksyjność i brak wyciągania wniosków,
  • trudności w nawiązywaniu znajomości i ich utrzymaniu,
  • trudności w odróżnianiu dobra od zła,
  • problemy z dobieraniem odpowiednich znajomych,
  • uległość,
  • skłonności do robienia złych rzeczy np. udział w kradzieżach, bójkach (bez świadomości, że to zachowanie jest niepoprawne), 
  • brak umiejętności rozpoznawania emocji.

Zaburzenia poznawcze:

  • wady wymowy,
  • deficyty uwagi,
  • zaburzenia pamięci,
  • nadpobudliwość,
  • trudności w nauce i opanowaniu bieżącego materiału,
  • trudności w analizie, ocenie sytuacji i jej powagi,
  • brak umiejętności wyciągania wniosków i nauki na własnych błędach,
  • zaburzenia myślenia abstrakcyjnego.

Osoby z FASD są mało samodzielne, trudno im ukończyć edukację, często są uwikłane w trudne znajomości, które kończą się wieloma problemami (również z prawem).

Inne symptomy, które mogą iść w parze z wyżej opisywanymi:

  • trudne relacje społeczne i rodzinne,
  • lęk,
  • frustracja,
  • zaburzenia psychiczne (np. depresja),
  • niska samoocena,
  • brak umiejętności radzenia sobie w pozornie łatwych sytuacjach,
  • stosowanie używek.

Osoby z FAS oraz mieszczące się w jego spektrum, borykają się z wieloma problemami na różnych etapach życia. Pamiętajmy jednak, że osoby te mają wiele pozytywnych cech i mocnych stron, z których warto zdawać sobie sprawę. Osoby z FAS:

  • dobrze pracują samodzielnie,
  • są uczuciowe i kochające, przywiązują się do bliskich im osób,
  • dążą do wyznaczonego celu,
  • nierzadko są w normie intelektualnej,
  • są spontaniczne,
  • cechują się empatią.

Określenie częstotliwości ich występowania jest trudne ze względu na to, że u noworodków objawy nie są widoczne od razu, co utrudnia tworzenie statystyk. Ważne jest jak najszybsze zdiagnozowanie FAS i podjęcie terapii, co wpłynie na dalszy rozwój i funkcjonowanie w przyszłości osób dotkniętych tym schorzeniem.

Przeczytaj również:
Alkohol a karmienie piersią

Źródła:

  • K. Liszcz, Jestem nauczycielem dziecka z FAS, Toruń 2011,
  • K. Liszcz, Dziecko z FAS w szkole i w domu, wyd. Rubikon, Kraków 2011,
  • M. Klecka, M. Janas-Kozik, Dziecko z FASD. Rozpoznawania różnicowe i podstawy terapii, wyd. Parpamedia, Warszawa 2009.
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę