Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
3

Czym jest zespół post-polio?

Słuchaj artykułu

Zespół post-polio (PPS, ang. Post polio syndrometo proces chorobowy będący następstwem nagminnego porażenia dziecięcego. Można go rozpatrywać jako ostatnią fazę choroby Heinego-Medina, która ujawnia się dopiero co najmniej po 15 latach od okresu stabilizacji neurologicznej 

Czym jest zespół post-polio?

Obecnie na całym świecie może mieszkać nawet około 13 milionów osób zagrożonych zespołem post-polioco ukazuje konieczność szukania skutecznych działań terapeutycznych i szerzenia wiedzy na temat tej mało znanej jednostki chorobowej. 

Czym jest zespół post-polio? 

Zespół post-polio (PPS, ang. Post polio syndrome) jest zespołem chorobowym stanowiącym poważną konsekwencję przebycia choroby Heinego-Medina (polio, poliomyelitis, nagminne porażenie dziecięce), powodowanej przez poliowirusy należące do rodzaju Enterovirus 

W klasycznym przebiegu polio wyróżniamy ostre zakażenie wirusem z występującymi niedowładami i porażeniem mięśni, po czym następuje faza częściowego powrotu funkcji porażonych mięśni. Kolejnym etapem jest kilkudziesięcioletni okres stabilizacji neurologicznej, który może być zaburzony poprzez powrót niepokojących objawów, określanych mianem zespołu post-polio 

Istnieje kilka hipotez dotyczących pojawienia się zespołu post-polio: 

  • przeciążenie mięśni lub szczególne wydarzenie wyzwalające stres metaboliczny (np. długotrwałe leżenie w łóżku, wypadek, upadek, operacje), 
  • mechanizmy autoimmunologiczne,  
  • brane jest też pod uwagę wznowienie aktywności utajonej postaci poliowirusa. 

Warto zaznaczyć, że w 2010 roku zespół post-polio został uznany przez Parlament Europejski za odrębną jednostkę chorobową i obecnie w Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 (ang. International Statistical Classification of Diseases and Related Health Problems) jest identyfikowany pod kodem G14.  

Zespół post-polio – objawy 

Pierwsze doniesienia dotyczące nawrotu niepokojących objawów u pacjentów po przebyciu polio pochodzą jeszcze z XIX wieku, jednak dopiero około 40 lat temu określono je mianem zespołu post-polio. Występuje on statystycznie częściej u kobiet niż u mężczyzn i obejmuje mięśnie uszkodzone w trakcie trwania polio oraz mięśnie dotychczas nieobjęte procesem zapalnym.  

Zespół post-polio charakteryzuje się triadą objawów obejmującą: 

  1. postępujące nowe osłabienie mięśni,  
  2. patologiczne zmęczenie, 
  3. bóle mięśni i stawów 

Wśród szczegółowych symptomów choroby należy wymienić: 

  • ogólne zmęczenie, 
  • postępujące osłabienie mięśni,  
  • nadmierne męczenie się, 
  • zmiany w odczuwaniu zimna, 
  • zanik mięśni i bóle mięśniowe, 
  • problemy z połykaniem i oddychaniem, 
  • zaburzenia poznawcze i problemy ze snem, 
  • nerwice, lęki, stany depresyjne.  

Zespół post-polio – epidemiologia  

Obecnie na świecie żyje około 20 milionów ludzi, którzy w przeszłości chorowali na polio. Aż 15-80% osób z tej populacji jest zagrożona wystąpieniem zespołu post-polio, który ujawnia się w okresie od 15 do 70 lat (zwykle jest to 20-40 lat) od zarażenia poliowirusem.  

Warto zauważyć, że jeszcze w latach 50. ubiegłego wieku rejestrowano w Polsce nawet 3000 przypadków polio rocznie, co sprawia, że w naszym kraju nadal mieszkają dziesiątki tysięcy osób potencjalnie zagrożonych wystąpieniem zespołu post-polio.   

W rozpoznaniu zespołu post-polio pomocne są następujące kryteria: 

  • konieczny jest szczegółowy wywiad z pacjentem, 
  • pacjent musi mieć udokumentowane zachorowanie na polio, podczas którego wystąpiły niedowłady i porażenia, 
  • po przebyciu polio musi nastąpić przynajmniej 10-letni okres bez postępu niedowładów, 
  • z objawów należy wykluczyć zmęczenie odczuwane w innych jednostkach chorobowych, np. w depresji, chorobach serca, chorobach nerek, niedokrwistości, niedoczynności tarczycy, 
  • należy rozważyć czy bóle mięśniowe nie są spowodowane np. chorobami reumatycznymi lub zapaleniem kości, stawów i ścięgien, 
  • istnieje konieczność rozważenia, czy ogólne zmęczenie jest efektem zespołu przewlekłego zmęczenia spowodowanego między innymi nadmierną produkcją czynników zapalnych w organizmie lub obniżeniem stężenia neuroprzekaźników.  

Wśród badań laboratoryjnych i obrazowych można wykorzystać: 

  • tomografię komputerową (TK), 
  • rezonans magnetyczny (MRI, ang. magnetic resonance imaging), 
  • elektromiografię (EMG, ang. electromyography), 
  • makroelektromiografię (macro-EMG), 
  • elektromiografię pojedynczych włókien mięśniowych (SFEMG, ang. single-fiber electromyography), 
  • biopsję mięśni, 
  • oznaczenie stężenia kinazy kreatynowej w surowicy krwi. 

Zespół post-pollio

Zespół post-polio – leczenie 

Leczenie zespołu post-polio ma wyłącznie charakter objawowy. Wiadomo jednak, że kompleksowe podejście terapeutyczne i specjalistyczna konsultacja neurologiczna mo zdecydowanie poprawić jakość życia i stan zdrowia pacjentów.  

Terapia farmakologiczna

Lekarz może zalecić stosowanie: 

  • leków przeciwdepresyjnych i przeciwbólowych,  
  • antyoksydantów (np. koenzym Q10), 
  • preparatów z immunoglobulinami,  
  • lamotryginy (lek przeciwdrgawkowy), 
  • pirydostygminy (lek łagodzący objawy ciężkiego niedowładu mięśni), 
  • bromokryptyny (lek stosowany w chorobie Parkinsona), 
  • terapii niefarmakologicznej.

Terapia niefarmakologiczna wykorzystuje się m.in.: 

  • prowadzenie zdrowego stylu życia,  
  • rzucenie palenia i unikanie alkoholu,  
  • utrzymywanie prawidłowej masy ciała, 
  • odpowiednią ilość snu, 
  • psychoterapię i zajęcia grupowe, 
  • rehabilitację i fizjoterapię, 
  • ćwiczenia oddechowe i ruch np. w formie tańca, 
  • terapię ciepłem oraz przezskórną stymulację nerwów metodą TENS (ang. transcutaneous electrical nerve stimulation). 

Pamiętajmy, że etiopatogeneza zespołu post-polio pozostaje nadal nie w pełni poznana i wymaga zaawansowanych badań laboratoryjnych i klinicznych. W aspekcie rosnącej liczby pacjentów ze zdiagnozowanym zespołem post-polio oraz niepełnej eradykacji choroby Heinego-Medina w krajach słabo rozwiniętych szerzenie wiedzy na temat konsekwencji zakażenia poliowirusami staje się jednym z kluczowych działań profilaktycznych.   


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła: 

  1. Liberski, P. P., Smoleń, J., Wąsik, T. J., & Sikorska, B. (2007). Zapalenie rogów przednich rdzenia (poliomyelitis, choroba Heinego-Medina). Aktualności Neurologiczne7(2), 115-118. 
  2. Malec-Milewska, M. (2013). Zespół post-polio. Anaesthesiology & Rescue Medicine/Anestezjologia i Ratownictwo, (2). 
  3. Matyja, E. (2012). Zespół post-polio: Część I.„Dziedzictwo” zapomnianej choroby, wyzwanie dla lekarzy i pacjentów. Neurologia i Neurochirurgia Polska46(4), 357-371. 
  4. Matyja, E. (2012). Zespół post-polio: Część II. Postępowanie terapeutyczne. Neurologia i Neurochirurgia Polska46(4), 372-378.F 
  5. Poleszak, J., Szabat, P., Szabat, M., Wójcik, M., Boreński, G., & Milanowska, J. (2019). Current knowledge about Post-Polio Syndrome (PPS). Journal of EducationHealth and Sport9(9), 1064-1075. 
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

  1. 4 października 2023, 19:25
    Ewa

    Super artykuł.Jestem zainteresowana choroba Polio.

    1. 5 października 2023, 13:25
      Poradnik Gemini
      Poradnik Gemini

      Zapraszamy do zapoznania się z treścią artykułu o polio: https://gemini.pl/poradnik/zdrowie/czy-choroba-heinego-medina-jest-nadal-niebezpieczna/

  2. 24 lutego 2024, 22:17
    Elżbieta

    Wiedzy o post polio nigdy dość czytałam artykuł. Jak szkoda, że lekarze mają tak słabą wiedzę na ten temat. Dziś lekarz rodzinny przepisał mi lek o którym ja wiem, że mi zaszkodzi. Pomimo moich protestów zapisał go. Nie przyjmuje do wiadomości wiedzy jaką mu podsuwam. Cieszę się, że ten artykuł tu jest.

  3. 25 marca 2024, 09:37
    Elżbieta

    Ciekawy i konkretny artykuł. Męczę się z tą chorobą 65 lat. Żaden lekarz nie jest w stanie mi pomóc. Nauczyłam się żyć z ciągłym bólem, z wielu rzeczy musiałam zrezygnować. Szkoda, że jest tak mało specjalistów w tym temacie.

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę