Czym jest fotoalergia i jak ją leczyć ?
Fotoalergia to zapalenie skóry wynikające z nadwrażliwości narastającej w wyniku ekspozycji skóry na działanie światła ultrafioletowego. Może się również pojawić na skutek fotoreaktywnego alergenu. Przy dłuższej ekspozycji na promieniowanie UV zachodzą procesy fizjologiczne (produkcja witaminy D), ale również patologiczne, w tym oparzenia słoneczne i fotodermatoza. Jak objawia się fotouczulenie i jak sobie z nim radzić?
Fotoalergia – objawy
Odczyny skórne w niektórych przypadkach mogą pojawić się w ciągu kilku minut, a niekiedy mogą wystąpić nawet po kilku godzinach. Zmiany skórne zazwyczaj ustępują samoistnie w ciągu kilku dni. Na odczyny fotoalergiczne najbardziej są narażone miejsca mocniej eksponowane w okresie letnim, czyli ręce, nogi, ramiona, plecy i twarz.
Objawy towarzyszące fotoalergii to:
- wysypka,
- bąble pokrzywkowe,
- pęcherzyki,
- sączące pęcherze,
- grudki,
- grudki wysiękowe,
- rumień,
- świąd,
- ogniska rumieniowo-obrzękowe,
- zmiany krwotoczne,
- przebarwienia.
Fotoalergia – przyczyny
Odczyny fotoalergiczne są najczęściej powodowane przez kosmetyki, leki stosowane zewnętrznie, a także leki doustne.
Leki, które wywołują objawy fotoalergiczne, to:
- diuretyki (furosemid),
- leki przeciwcukrzycowe,
- leki neurologiczne,
- leki na cholesterol,
- leki przeciwbakteryjne (tetracykliny, sulfonamidy),
- leki na bazie fenotiazyn,
- leki przeciwarytmiczne,
- leki hormonalne (antykoncepcja lub leki stosowane podczas menopauzy).
Fotoalergię mogę również powodować leki stosowane zewnętrznie w postaci żelu lub maści, głównie preparaty przeciwbólowe i przeciwzapalne na bazie diklofenaku lub ketoprofenu. Wystąpieniu odczynów fotoalergicznych mogą sprzyjać maści i kremy przeciwtrądzikowe zawierające antybiotyki oraz retinol.
Przyprawy, zioła oraz rośliny także posiadają substancje fotouczulające. Należy zachować szczególną ostrożność przy stosowaniu dziurawca, a także arcydzięgla, dzikiej marchwi, sumaka oraz preparatów zawierających koper oraz pietruszkę.
Reakcją alergiczną mogą wywołać kosmetyki – najczęściej te, które w swoim składzie zawierają kwasy, enzymy, olejki eteryczne, ekstrakty roślinne, barwniki oraz stabilizatory.
Osoby stosujące preparaty na przebarwienia powinny zachować szczególną ostrożność przy ekspozycji na promieniowanie słoneczne.
Fotoalergia – jak leczyć?
W celu zapobiegania fotodermatozie w okresie dużego promieniowania należy zaprzestać stosowania kosmetyków oraz produktów z substancjami, które mogą wywoływać uczulenie.
W leczeniu fotouczulenia stosuje się miejscowo maść glikokortygosteoridową. Leki przeciwhistaminowe dostępne w aptece bez recepty mogą pomóc złagodzić świąd oraz wykażą działanie przeciwzapalne.
Fotoalergia – profilaktyka
Aby zapobiec fotouczuleniu, warto korzystać z odpowiednich filtrów UV oraz UVB. Na rynku jest ogromny wybór produktów z filtrami, które warto stosować w okresie letnim. Jeśli wiemy, że dany kosmetyk lub substancja powoduje fotouczulenie, warto zrezygnować z nich przed wyjściem na słońce, aby uniknąć niepotrzebnego narażenia na czynniki alergiczne.
Osoby przyjmujące leki na stałe powinny zachować latem wzmożoną czujność.
Muszą mieć one na uwadze możliwość wystąpienia uczulenia przy dłuższej ekspozycji na słońce. Nie wolno im jednak rezygnować z terapii na własną rękę – warto stosować się do zaleceń lekarskich.
