Dłonie i paznokcie – pielęgnacja, choroby i objawy 

Pielęgnacja dłoni i paznokci 

Dłonie i paznokcie są obok twarzy jedną z najczęściej eksponowanych części ciała. Tym samym są one narażone na oddziaływanie czynników zewnętrznych, np. promieniowania UV, mrozu, wiatru. Ze względu na potrzebę utrzymania właściwej higieny skóra rąk podlega częstej i stałej ekspozycji na detergenty i preparaty do dezynfekcji, niepozostające bez wpływu na jej naturalny mechanizm obronny – barierę lipidową naskórka. Z tego względu pielęgnacja dłoni powinna polegać przede wszystkim na stosowaniu kosmetyków dedykowanych im potrzebom – skórze suchej, popękanej, zaczerwienionej lub atopowej.  

Podstawową funkcją paznokcia jest ochrona delikatnych zakończeń nerwowych palców. Współcześnie są one poddawana wielu zabiegom z zakresu upiększania, które często naruszają ich prawidłową budowę i właściwości. Tradycyjne lakiery lub utwardzane w świetle UV/LED lakiery hybrydowe i zmywacze to produkty, których stosowanie może wywołać negatywne działanie na skórę dłoni oraz wygląd i strukturę paznokci. Na rynku dostępne są preparaty dedykowane różnym problemom dotyczącym paznokci, np. w postaci odżywek, które pomagają zachować lub przywrócić ich naturalne właściwości. 

Regularna pielęgnacja dłoni i paznokci, a w szczególności utrzymanie właściwego nawilżenia i odżywienia skóry, pomaga zachować jej zdrowy wygląd i zmniejszyć ryzyko wystąpienia chorób.   

Choroby dłoni i paznokci 

Brak odpowiedniej pielęgnacji dłoni i paznokci to tylko jeden z czynników sprzyjających pojawieniu się chorób paznokci i skóry dłoni. Mogą one być wynikiem innych schorzeń, np. cukrzycy, nadczynności bądź niedoczynności tarczycy, niedoborów witamin w organizmie bądź zakażeń bakteryjnych, wirusowych i grzybicznych. Leczenie paznokci może również być konieczne po niewłaściwie wykonanych zabiegach manicure.  

Choroby paznokci 

Jest wiele schorzeń, na które narażone są paznokcie. Choroby paznokci mogą mieć różną etologię. Do wrodzonych anomalii tych przydatków skóry zalicza się m.in. wrodzone zgrubienie oraz izolowaną dystrofię paznokcia. Inne choroby paznokci wywołane są zakażeniem bakteriami (zanokcica), grzybami (grzybica, drożdżyca, pleśnica) oraz wirusami (brodawki).  

Dłonie – choroby, na które są narażone 

Dłonie są narażone na działanie czynników zewnętrznych, w tym kontakt z bakteriami, grzybami i wirusami. Atopowe zapalenie skóry, grzybica, łuszczyca oraz pojawiające się na skórze kurzajki to niektóre z chorób, które dotykają skóry dłoni. Nierzadko towarzyszą im zmiany widoczne na paznokciach.   

Dłonie i paznokcie – objawy chorób 

Zdrowa skóra dłoni jest gładka w dotyku oraz ma jednolity kolor i strukturę. Podobnie zdrową płytkę paznokci charakteryzuje jednorodna struktura, brak nienaturalnych przebawień, łamliwości i skłonności do rozdwajania się.  

Atopowe zapalenie skóry objawia się zaczerwienieniem, świądem, suchością i pękaniem skóry. Objawem charakterystycznym dla grzybicy dłoni są swędzące oraz piekące pęknięcia, wokół których tworzy się biała, sprawiająca wrażenie wilgotnej, obwódka. Pojawienie się na skórze szorstkich szarobrunatnych albo cienistych brodawek jest objawem zakażenia wirusem HPV, a grudki pokryte biało-srebrzystymi łuskami mogą sygnalizować łuszczycę.  

Choroby paznokci mogą dawać różne objawy w obrębie ich struktury, koloru i właściwości. Siny kolor paznokci i tworzenie się pęcherzy wypełnionych ropą występują przy zanokcicy. Pogrubienie, łamliwość, kruchość oraz przede wszystkim przebawienia płytki paznokciowej na kolor żółty, brązowy biały lub czarny może być objawem rozwijającej się grzybicy. Zakażenie wirusem brodawczaka ludzkiego powoduje pojawienie się grudek o nierównej powierzchni. Zmiany te nie są bolesne, jednak ich obecność może prowadzić do zaburzeń wzrostu paznokci. 

Dłonie i paznokcie mają częsty kontakt z bakteriami, wirusami i grzybami, dlatego w profilaktyce chorób ważne jest utrzymywanie ich odpowiedniej higieny i pielęgnacji. Warto zwracać uwagę na ich wygląd, ponieważ niektóre zmiany mogą sygnalizować rozwijanie się chorób wewnątrz organizmu.  

Źródła: 

• Dylewska-Grzelakowska J., Kosmetyka stosowana, Warszawa, 2009. 
• Maleszka R., Matajczak-Stefańska V., Boer M., Kiedrowicz M., „Choroby paznokci w praktyce kosmetologicznej” [w:] Roczniki Pomorskiej Akademii Medycznej w Szczecinie, 56, 1, s. 57, 64, 2010. 
• Ptaszek U., Bezpieczeństwo i skuteczność działania preparatów do stylizacji i pielęgnacji paznokci, swiat-przemyslu-kosmetycznego.pl [dostęp: 04.03.2021]. 
• Surma A. W., Nockowski P., Wpływ stanu zdrowia oraz stylu życia na wygląd paznokci, aestheticcosmetology.com [dostęp: 04.03.2021].