Artykuły
Choroby kobiece
Choroby kobiece to zespół patologii obejmujących kobiecy układ rozrodczy. Wpływają one bezpośrednio na zdrowie kobiet, szczególnie tych w wieku reprodukcyjnym. Wiele z nich czuje opór przed szukaniem leczenia, dlatego tak istotna jest świadomość i edukacja na temat tych schorzeń.
Choroby kobiece mają różne przyczyny. Do przyczyn chorób infekcyjnych możemy zaliczyć bakterie, wirusy, grzyby i pierwotniaki. Innymi źródłami chorób mogą być:
Objawy chorób kobiecego układu rozrodczego zależą od występującego schorzenia. Najczęściej o chorobie świadczą:
Ból, często mylony z bólem nerek, moczowodów i zapaleniem pęcherza moczowego, to kolejny z sygnałów ostrzegawczych, który może mówić o występowaniu chorób kobiecych.
Występujące zaburzenia hormonalne mogą objawiać się między innymi:
Innym istotnym objawem chorób kobiecych jest niemożność zajścia w ciążę, który często skłania kobiety do szukania pomocy u ginekologa.
Do najczęstszych chorób ginekologicznych zaliczamy:
Oczywiście nie są to wszystkie choroby kobiece, dlatego należy regularnie badać się u ginekologa w celu wykrycia ewentualnych patologii.
Zaburzenia miesiączkowania to jedne z najczęstszych kobiecych chorób. Dotyczą nawet 75% kobiet.
Zatrzymanie miesiączkowania to sytuacja, gdy krwawienie nie występuje przez okres 6. miesięcy u kobiet miesiączkujących nieregularnie lub brak przynajmniej 3 miesiączek u kobiet miesiączkujących regularnie. Przyczyny zatrzymania miesiączkowania są różne. W diagnostyce najpierw oznacza się β-hCG w celu wykluczenia ciąży. Oprócz ciąży przyczynami braku miesiączki mogą być zaburzenia osi podwzgórze-przysadka-jajnik spowodowane stresem, utratą masy ciała czy zaburzeniami psychicznymi (np. anoreksja lub bulimia). Kolejną przyczyną zatrzymania miesiączkowania może być hiperprolaktynemia, czyli zbyt wysokie stężenie hormonu prolaktyny. Stres, wysiłek fizyczny, niedoczynność tarczycy, niektóre leki lub gruczolaki przysadki mózgowej przyczyniają się do wzrostu stężenia prolaktyny. Do innych przyczyn braku miesiączki zaliczamy zespół policystycznych jajników (PCOS) oraz atrezję macicy.
Skrócone cykle miesiączkowe (<24 dni), czyli zbyt częste miesiączkowanie, mogą być spowodowane niedostatecznym wytwarzaniem progesteronu przez ciałko żółte, cyklami bezowulacyjnymi lub skróceniem fazy folikularnej.
Wydłużone miesiączkowanie (36 dni-6 miesięcy) jest spowodowane cyklami bezowulacyjnymi, niewydolnością ciałka żółtego oraz wydłużeniem fazy folikularnej.
Każde zmiany w cyklu miesiączkowym należy skonsultować z lekarzem w celu znalezienia przyczyny problemu.
Infekcjami przenoszonymi drogą płciową (STI) można zarazić się najczęściej przez stosunek płciowy. Infekcje dróg rodnych mogą przebiegać bezobjawowo, a zarażona osoba może nie zdawać sobie sprawy z ich występowania, zarażając innych.
Do objawów infekcji przenoszonych drogą płciową zaliczamy:
Infekcje dzielimy ze względu na etiologię na:
Mięśniaki macicy to niezłośliwe guzy zbudowane z komórek gładkich macicy. Dotyczą nawet 50-60% kobiet. Mogą być bezobjawowe i często są rozpoznawane przypadkowo podczas badania ginekologicznego. Objawy zależą od lokalizacji, ilości i wielkości mięśniaków. Zaliczamy do nich:
Podstawowym badaniem diagnostycznym jest USG, a czasami histeroskopia – oglądanie w powiększeniu wnętrza macicy i pobranie wycinków. Istnieje wiele metod leczenia, które zależą od rodzaju i wielkości mięśniaka, ale też od wieku pacjentki i tego, czy chce zachować płodność. Przy braku objawów czasem wystarczy obserwacja i kontrola, w innym przypadku można rozważyć leczenie farmakologiczne lub metody operacyjne.
Polip endometrialny to struktura rozwijająca się w jamie macicy. Zwykle są to zmiany łagodne. Występują u 8-34% kobiet. Na jego rozwój mają wpływ między innymi estrogeny i mutacje genowe. Zwiększone ryzyko rozwoju polipów występuje u kobiet:
Polipy diagnozuje się w USG przezpochwowym lub podczas histeroskopii. Polipy endometrialne mogą objawiać się jako nieprawidłowe krwawienia z dróg rodnych. Zaburzają one implantację zarodka, dlatego często diagnozuje się je u kobiet leczonych z powodu niepłodności. Leczenie odbywa się poprzez wycięcie polipa podczas histeroskopii operacyjnej.
Do zmian na szyjce macicy zaliczamy między innymi zapalenie szyjki macicy, nadżerki, polipy i pęknięcie szyjki.
Endometrioza to łagodny proces rozrostowy, w którym tkanki błony śluzowej jamy macicy (endometrium) występują ektopowo, czyli poza nią. Ektopowe tkanki endometrialne również krwawią podczas cyklu miesiączkowego, powodując przewlekłą reakcję zapalną. Endometrioza występuje u 6-10% kobiet w wieku rozrodczym i nawet u połowy kobiet z zaburzeniami płodności. Do objawów należą ból w podbrzuszu trwający często ponad 6 miesięcy oraz ból w okresie okołomiesiączkowym. Choroba ta istotnie zaburza płodność kobiet. Z powodu zróżnicowanych i nieswoistych objawów diagnoza często stawiana jest po 4-10 latach od ich wystąpienia.
Dokładna przyczyna endometriozy nie jest znana, ale wyróżnione są czynniki ryzyka jej wystąpienia. Są to:
U kobiet cierpiących na endometriozę występuje wzrost ryzyka wystąpienia chorób autoimmunologicznych, raka jajnika i raka endometrium, a także czerniaka.
Endometriozę leczymy lekami hormonalnymi, przeciwbólowymi, a w niektórych przypadkach operacyjnie.
Zespół policystycznych jajników to zespół prowadzący do braku owulacji. Jest to najczęstsza endokrynopatia u kobiet w wieku rozrodczym, która może dotyczyć nawet 8-17% kobiet. Charakteryzuje go wiele różnych objawów o różnym nasileniu. Długotrwały brak miesiączki w PCOS doprowadza do niepłodności oraz wzrostu w przyszłości ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy typu 2 i raka endometrium.
Diagnozując PCOS, musimy wykluczyć inne choroby przebiegające z podobnymi objawami, np. niedoczynność i nadczynność tarczycy, wrodzony przerost nadnerczy czy zespół Cushinga.
Objawami PCOS są:
Leczenie zależy od celu, jaki chcemy osiągnąć. Jeśli kobieta ma trudności z zajściem w ciążę, leczenie najczęściej będzie obejmować indukcję owulacji. U kobiet z otyłością i zaburzeniem owulacji leczenie będzie polegało na redukcji masy ciała w celu przywrócenia regularnych cykli. Czasem niezbędne jest włączenie leków. Jeśli problemem są zmiany dermatologiczne i metaboliczne, a kobieta nie planuje zajścia w ciążę, w leczeniu stosuje się tabletki antykoncepcyjne z niską dawką estrogenów.
Leczenie chorób ginekologicznych zależy od choroby, na którą cierpi pacjentka. Czasami wystarczy zmiana nawyków i stylu życia, jednak w niektórych przypadkach niezbędna jest farmakoterapia lub nawet leczenie operacyjne. Istotna jest opieka lekarza ginekologa, który pomoże dobrać najlepszą metodę terapeutyczną, biorąc pod uwagę wiek pacjentki, jej tryb życia, obciążenia oraz choroby towarzyszące.
Nie wszystkim chorobom kobiecym jesteśmy w stanie zapobiec. Infekcji najłatwiej uniknąć poprzez odpowiednią higienę osobistą oraz unikanie stosunków seksualnych z nieprzebadanym partnerem lub bez zabezpieczenia barieriowego (np. prezerwatywy lub chusteczki lateksowej). Istotne jest również utrzymywanie prawidłowej masy ciała, gdyż otyłość predysponuje do wystąpienia wielu chorób ginekologicznych. Unikanie stresu i zdrowy tryb życia również zmniejszają ryzyko zaburzeń hormonalnych. Regularne badanie się u ginekologa i odpowiednio przeprowadzony przez niego wywiad jest jedną z najważniejszych metod profilaktyki chorób kobiecych.
Źródła:
Regulaminy
Pomocne linki
Dołącz do nas
Pobierz aplikację Recepta Gemini
Rezerwuj wygodnie w aplikacji, odbieraj w pobliskich aptekach!
