Ból piersi. Jakie mogą być jego przyczyny?

Ból piersi (mastalgia) – przyczyny 

W literaturze można odnaleźć podział mastalgii na cykliczną i niecykliczną.

Mastalgia cykliczna uzależniona jest od fazy cyklu miesiączkowego, podczas którego mamy do czynienia z wieloma dysproporcjami poziomu stężenia hormonów płciowych we krwi. W III fazie cyklu (po owulacji) dochodzi do obniżenia stężenia estrogenów oraz podwyższenia stężenia progesteronu i prolaktyny. Zmiany te mogą powodować ból piersi. Warto tutaj wspomnieć o PMS (zespole napięcia przedmiesiączkowego). Jest to szereg dolegliwości o podłożu ginekologicznym, psychologicznym, neurologicznym oraz ze strony układu pokarmowego. Pojawiają się one od kilku do kilkunastu dni przed menstruacją. Wśród 150 objawów często dominują ból, tkliwość, napięcie i twardnienie piersi.

Rzadziej opisywana mastalgia niecykliczna to dysfunkcje niezależne od cyklu menstruacyjnego, które mogą występować przed i po menopauzie.

Wśród przyczyn mastalgii niecyklicznej można wyróżnić: 

• torbiele (cysty), 
• gruczolakowłókniaki, 
• brodawczaki, 
• źle dobraną bieliznę, 
• zwiększenie aktywności fizycznej, 
• uraz, 
• ciążę, 
• bolesność brodawek lub piersi u kobiet karmiących. 

Ból piersi jest objawem wspólnym dla wielu dolegliwości. Najczęściej pojawia się w wyniku wahań hormonów związanych z cyklem miesiączkowym lub zajściem w ciążę. Zapłodnieniu często towarzyszą: senność, zmęczenie, bóle brzucha, częste oddawanie moczu, wzdęcia, zaparcia, zmiany nastroju, mdłości, zawroty głowy i wymioty. Przy zespole napięcia przedmiesiączkowego warto zwrócić uwagę na nasilone stany depresyjne, lęk, drażliwość, bóle głowy, migrenę, ból krzyża, bóle stawowe czy pojawienie się zmian skórnych (takich jak: trądzik, wysypki alergiczne, czyraki).

Jeżeli podczas samobadania piersi zaobserwujesz zmiany wyglądu skóry, nieprawidłowy kształt sutka, wyciek płynu lub stwardnienia, nie lekceważ tych objawów i niezwłocznie zgłoś się do lekarza.

Samobadanie wykonuj 3-5 dni po skończonej miesiączce, gdy piersi przestaną być obrzmiałe i obolałe.

Bolesność brodawek u kobiet karmiących pojawia się najczęściej na początku karmienia, ale może występować właściwie na każdym jego etapie. Dochodzi tutaj zazwyczaj do uszkodzenia mechanicznego sutka, co skutkuje pękaniem naskórka oraz pojawieniem się strupów, a w bardziej ekstremalnych sytuacjach występować może rumień i krwawienie. W prawie każdym przypadku ma to związek z nieprawidłowym procesem karmienia. Czasem w wyniku nieprawidłowej higieny brodawek powstałe rany ulegają zakażeniu, co jeszcze bardziej zaostrza ból piersi. Również na skutek złego opróżniania piersi może dochodzić do zastojów mleka i w dalszej kolejności szerzenia się stanu zapalnego w głąb gruczołu. Piersi są powiększone, przepełnione, z widoczną siatką naczyń krwionośnych. Kobieta może odczuwać ciężar i przepełnienie. 

Ból piersi – leczenie 

W leczeniu bólu piersi najbardziej istotna jest staranna diagnostyka, która pozwala wykluczyć obecność zmian nowotworowych. W przypadku delikatnych urazów w obrębie klatki piersiowej (np. stłuczenia) powinno wystarczyć miejscowe stosowanie leków przeciwbólowych z grupy NLPZ, w postaci żelu lub tabletek doustnych, a także stosowanie preparatów zmniejszających obrzęki i przyspieszających wchłanianie się krwiaków (np. maści zawierających arnikę czy wyciąg z kasztanowca).

Jeśli odczuwasz ból piersi po bokach, może to świadczyć o nieodpowiednim rozmiarze bielizny. Sprzedawcy często udostępniają tabelki, za pomocą których ustala się odpowiedni rozmiar, biorąc pod uwagę obwód pod piersiami i w najszerszym ich miejscu. Dzięki temu można uniknąć ucisku spowodowanego noszeniem zbyt ciasnego biustonosza.

Ból związany z PMS leczy się objawowo, można stosować preparaty zawierające wyciąg z niepokalanka pospolitego, który polecany jest w przypadku mastalgii i zaburzeń równowagi emocjonalnej. Wiele źródeł podaje również zasadność stosowania olejku z wiesiołka w walce z PMS.

W przypadku zdiagnozowania ciąży, zastosowanie jakichkolwiek leków łagodzących mastalgię musi być skonsultowane z lekarzem. Ból piersi może ustąpić w kolejnych trymestrach, ale może również się utrzymywać. Ból piersi w ciąży nie jest niczym nieprawidłowym.

W leczeniu uszkodzonych brodawek w pierwszej kolejności dąży się do uzyskania poprawnej techniki karmienia, a także zaleca się zbadać dziecko pod kątem funkcji ssania. Miejscowo na popękane sutki można nanieść lanolinę w celu przyspieszenia gojenia się ran. Dobrze sprawdza się także częste przemywanie brodawek solą fizjologiczną oraz stosowanie okładów chłodzących. 

Przeczytaj również:
Niepokalanek mnisi. Sposób na kobiecy PMS