Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Nutricia Bebilon
X - Światowy Dzień Uśmiechu
X - Baby Week 7
X - Inhalatory
1

Czym są peptydy natriuretyczne?

Słuchaj artykułu

Peptydy natriuretyczne to zbudowane z aminokwasów neurohormony. Wydzielane są przez kardiomiocyty – komórki mięśnia sercowego w reakcji na ich rozciąganie. Wywierają wpływ na układ sercowo-naczyniowy i gospodarkę wodno-elektrolitową, a ich oddziaływanie ma na celu utrzymanie równowagi nadmienionych. W medycynie ich oznaczenia wykorzystywane są głównie w diagnostyce i monitorowaniu przebiegu niewydolności serca.

Czym są peptydy natriuretyczne?

Fizjologiczne efekty wywierane przez peptydy natriuretyczne 

Peptydy natriuretyczne wydzielane są z komórek mięśnia sercowego, w sytuacji zwiększenia jego obciążenia, występującego wskutek zmniejszenia jego wydolności, przewodnienia lub uszkodzenia samych kardiomiocytów.  

Po uwolnieniu do krwi wykazują wielokierunkowe działania mające na celu redukcję obciążenia mięśnia serca: 

  • zwiększają filtrację kłębuszkową w nerkach, pobudzając tworzenie przesączu pierwotnego; 
  • zmniejszają zwrotne wchłanianie sodu w kanalikach nerkowych, tym samym zwiększając osmolalność przesączu i zmniejszając zwrotną resorpcję wody do organizmu; 
  • hamują wydzielanie reniny i angiotensyny, działających naczyniokurcząco, redukujących filtrację kłębuszkową i pobudzających układ współczulny; 
  • przeciwdziałają pobudzeniu układu współczulnego, zwanego układem „walki i ucieczki”, którego działanie polega między innymi na zwiększaniu ciśnienia tętniczego, podwyższaniu akcji serca i zwiększaniu siły jego skurczu; 
  • hamują wydzielanie hormonu antydiuretycznego, pozwalając na zwiększenie ilości wydalanego moczu; 
  • wykazują bezpośrednie działanie rozszerzające naczynia, co powoduje przemieszczenia części krwi do obwodowych części układu krwionośnego, zmniejszając obciążenie mięśnia sercowego; 
  • zmniejszają odczucie pragnienia.

Zdrowe serce
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

Zastosowanie oznaczeń 

W praktyce dokonuje się zwykle oznaczeń dwóch peptydów natriuretycznych: 

  • BNP, 
  • NT-proBNP. 

Oba oznaczenia wykonuje się w próbce krwi pobranej z żyły obwodowej. Uzyskane wyniki znajdują zastosowanie głównie w diagnostyce, ocenie ryzyka i skuteczności leczenia niewydolności serca, zarówno ostrej, jak i przewlekłej. 

Diagnozując niewydolność serca, pod uwagę bierze się przede wszystkim obraz kliniczny – objawy podmiotowe odczuwane przez pacjenta, takie jak duszność, szybkie męczenie, spadek tolerancji wysiłku oraz objawy przedmiotowe, takie jak obecność obrzęków czy zastoju w krążeniu płucnym. Ponadto wykonuje się badania dodatkowe. Jednym z nich jest właśnie oznaczenie stężenia peptydów natriuretycznych. Ma ono dużą wartość diagnostyczną ujemną – niskie wartości w połączeniu z prawidłowym obrazem EKG pozwalają z ponad 90% pewnością wykluczyć chorobę. W przypadku wartości podwyższonych ponad normę, możemy podejrzewać niewydolność serca, sam wynik jednak nie przesądza o rozpoznaniu, konieczne jest potwierdzające badanie echokardiograficzne. 

U pacjentów z rozpoznaną przewlekłą niewydolnością serca i zaostrzeniem objawów peptydy natriuretyczne stanowią narzędzie oceny wstępnego ryzyka zgonu, a następnie monitorowania leczenia, ponieważ ich stężenia korelują z nasileniem choroby. 

Poziom peptydów natriuretycznych służy również jako parametr pomocny w ocenie ryzyka w przebiegu zawału mięśnia sercowegoOznaczenie jest przydatne w diagnostyce zapalnych chorób mięśnia sercowego. 

Wynik oznaczenia, bez towarzyszących objawów chorobowych, wyników innych, uzupełniających badań nie stanowi o rozpoznaniu niewydolności serca ani żadnej innej choroby. Jak wiele parametrów, również poziom peptydów natriuretycznych we krwi może ulegać podwyższeniu pod wpływem rozmaitych okoliczności, takich jak: 

  • przyjmowanie leków z grupy kortykosteroidów, 
  • suplementowanie hormonów tarczycy, 
  • nadczynność tarczycy, 
  • nadciśnienie tętnicze, 
  • niewydolność nerek, 
  • Zespół Cushinga i hiperaldosteronizm pierwotny, 
  • marskość wątroby przebiegająca z wodobrzuszem, 
  • anemia, 
  • ciężkie infekcje przebiegające pod postacią posocznicy. 

Podsumowując, peptydy natriuretyczne to substancje, których oznaczenie stanowi bardzo przydatne narzędzie diagnostyczne i wspomagające monitorowanie leczenia. Należy je jednak interpretować zawsze łącznie z obrazem klinicznym, gdyż wynik badania laboratoryjnego nie stanowi o rozpoznaniu choroby.

Przeczytaj również:
Beta-blokery – działanie, wskazania, skutki uboczne


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła: 

  1. Solnica B. Peptydy natriuretyczne, Interna Szczeklika, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2019, 29-31. 
  2. Surdacki A., Kruszelnicka O., Dubiel J., Bednarek J., Przewlekła niewydolność serca, Interna Szczeklika, wyd. Medycyna Praktyczna, Kraków 2019, 406-413.
  1. 8 stycznia 2023, 20:32
    Krzysztof specjalista chorób wewnętrznych

    W sposób przystępny opisany został temat dotyczący hormonów natriuretycznych.K.G

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę