Choroba Meniere’a i jej leczenie

Objawy choroby Meniere’a

Charakterystyczne dla choroby Meniere’a jest występowanie następujących objawów: 

• zawroty głowy, którym towarzyszą nudności i wymioty, 
• szumy uszne,
• pogorszenie słuchu. 

Objawy choroby Meniere’a występują napadowo i z dużą intensywnością. U większości pacjentów, szumy uszne i pogorszenie słuchu obejmują jedną stronę ciała, jednak wraz z postępem choroby dolegliwości te mogą występować obustronnie. Objawy zwykle trwają od kilku minut do kilku godzin, jednak nigdy nie przekraczają doby. Może je poprzedzać uczucie pełności w uchu. Napady choroby mogą pojawiać się kilka razy dziennie, kilka razy w miesiącu lub rzadziej – kilka razy w roku. Objawem, który najbardziej zwraca uwagę otoczenia, jest oczopląs. Jego wystąpienie jest warunkiem rozpoznania choroby Meniere’a.

Przyczyny choroby Meniere’a

Choroba Meniere’a w większości przypadków jest chorobą o niewyjaśnionej przyczynie. U ok. 15% pacjentów zauważono występowanie dodatnich przeciwciał przeciw krętkom Borrelia burgdorferi, charakterystycznych dla boreliozy. Zdarza się, że objawy choroby Meniere’a występują w przebiegu kiły.

Innymi patogenami, które mogą wywoływać chorobę Meniere’a są:

• wirus Ebstaina-Barr, 
• wirus cytomegalii,
• wirus opryszczki. 

Bywa, że przyczyną choroby jest uraz. Jednak w większości przypadków (ok. 75%) nie da się jasno określić przyczyny bądź podejrzewa się etiologię genetyczną.

Dolegliwości prawdopodobnie są spowodowane poszerzeniem błędnika błoniastego – struktury odpowiadającej za utrzymanie równowagi oraz prawidłowy skład endolimfy (płynu wypełniającego błędnik). Nieprawidłowy skład endolimfy powoduje przedostawanie się do niej wody, przez co endolimfa zwiększa swoją objętość. Płyn ten napiera na ściany błędnika błoniastego, powodując jego rozszerzenie, a nawet perforację.

Rozpoznanie choroby Meniere’a

Rozpoznanie choroby Meniere’a opiera się na obserwacji objawów klinicznych i wykluczeniu innych chorób, które mogą przypominać tę dolegliwość. W przypadku postaci, której dominującym objawem są zawroty głowy, należy uwzględnić możliwość, że są one spowodowane:

• migreną, 
• łagodnymi napadowymi zawrotami głowy, 
• nerwicami,
• zawrotami głowy pochodzenia naczyniowego.

Badaniami pomocnymi w diagnozie są:

• audiologia, 
• badania równowagi,
• tomograf komputerowy.

Choroba Meniere’a – leczenie

Choroba Meniere’a jest nieuleczalna. Zastosowanie farmakoterapii pozwala na ograniczenie intensywności objawów podczas napadu. W leczeniu choroby Meniere’a stosuje się następujące leki:

• leki, które zapobiegają zawrotom głowy,
• leki moczopędne (odwadniają organizm, co sprawia, że w błędniku błoniastym znajduje się mniejsza ilość płynu), 
• leki przeciwhistaminowe,
• leki przeciwlękowe. 

W okresie międzynapadowym zaleca się również stosowanie diety niskosodowej (1g soli dziennie) oraz przyjmowanie leków rozszerzających naczynia w układzie mózgowo-rdzeniowym. Kontrowersje budzą kolejne zalecenia dietetyczne. Mówi się o całkowitym zakazie:

• spożywania kawy, 
• spożywania alkoholu, 
• palenia papierosów.

Należy również unikać stresu. 

Próba analizy dostępnych badań, której podjęła się jedna z instytucji ze świata nauk medycznych – Cochrane Collaboration – zakończyła się niepowodzeniem. Powodem był brak rzetelnych badań naukowych w tym zakresie.

Istnieją również chirurgiczne metody leczenia. Stosuje się je, kiedy farmakoterapia i stosowanie diety okazują się nieskuteczne. Pierwsza metoda polega na wytworzeniu sztucznej przetoki (kanału), przez którą z błędnika błoniastego usuwany jest nadmiar płynu. Kolejna metoda polega na zniszczeniu „źródła” objawów, czyli struktur objętych chorobą. Możliwe jest przecięcie nerwu przedsionkowego lub usunięcie błędnika i ślimaka. Ostatni zabieg skutkuje całkowitym zniesieniem słuchu po stronie przeprowadzenia.

Podsumowując, choroba Meniere’a jest dolegliwością związaną z uchem wewnętrznym. Mechanizm jej powstawania nie jest do końca znany. Istnieją choroby, których objawy są podobne do tych występujących w przypadku choroby Meniere’a, dlatego diagnoza opiera się m.in. na wykluczeniu tych schorzeń. Jeżeli zauważymy u siebie objawy, które towarzyszą opisywanej chorobie, należy udać się do specjalisty.