Oregano. Jakie ma właściwości?
Oregano to jedno z najbardziej cenionych ziół zarówno w kuchni, jak i w medycynie naturalnej. Choć najczęściej kojarzy się z kuchnią śródziemnomorską, jego zastosowanie wykracza daleko poza walory smakowe. W artykule przyjrzę się bliżej temu wyjątkowemu ziołu.

Oregano – właściwości i zastosowanie
Oregano to popularna nazwa lebiodki pospolitej (Origanum vulgare L.). Jest to roślina, która znalazła zastosowanie w kuchni jako popularna przyprawa. Najczęściej wykorzystywana jest w kuchni śródziemnomorskiej. Z ziela oregano pozyskuje się ekstrakt lub olejek, który ma właściwości prozdrowotne.
Swoje działanie oraz smak i zapach oregano zawdzięcza w głównej mierze obecności olejku eterycznego, który bogaty jest w karwakrol i tymol.
Pozostałymi substancjami aktywnymi, które znajdziemy w ekstrakcie z oregano, są:
- związki fenolowe,
- terpeny,
- flawonoidy,
- sterole,
- taniny,
- składniki mineralne,
- witaminy.
Oregano – właściwości
Oregano znalazło zastosowanie w medycynie już w czasach starożytnych. Jej właściwości opisywali np. Hipokrates czy Arystoteles, jako remedium na zatrucia. Dzięki zawartości substancji aktywnych, głównie olejku, oregano ma szereg właściwości prozdrowotnych.
- Oregano pomaga w walce z infekcjami – składniki olejku z oregano hamują rozwój i wzrost niektórych bakterii, wirusów i grzybów. Mogą wspierać walkę z bakteriami E. coli czy z rodzaju Staphylococcus oraz grzybami z rodzaju Candida. Stosowanie ekstraktów z oregano wzmacnia układ odpornościowy i zmniejsza ryzyko infekcji górnych dróg oddechowych.
- Oregano wspiera zdrowie układu rozrodczego kobiet – stosowanie oregano może wspomóc regulację cyklu u kobiet (gdy jego rozregulowanie jest efektem stresu). Dodatkowo przynosi ulgę w skurczach menstruacyjnych poprzez rozluźnianie mięśni. Dzięki właściwościom kojącym i uspokajającym oregano łagodzi objawy PMS i menopauzy.
- Oregano poprawia funkcjonowanie układu pokarmowego – stymuluje wydzielanie soku żołądkowego i enzymów trawiennych, dzięki czemu usprawnia proces trawienia i przyswajania składników odżywczych z pożywienia. Przynosi korzyści w szczególności dla osób z osłabionym apetytem. Dzięki działaniu rozkurczowemu oregano przywraca prawidłową motorykę układu pokarmowego. Spożywanie ekstraktów z oregano redukuje wzdęcia i nadmierną ilość gazów.
- Oregano wspiera mikrobiotę jelit – ogranicza rozwój bakterii chorobotwórczych w jelitach, dzięki czemu przywraca odpowiedni balans w mikrobiocie.
- Oregano ma właściwości antyoksydacyjne – składniki aktywne z oregano chronią komórki przed stresem oksydacyjnym, rozwojem chorób zapalnych i przedwczesnym starzeniem.
- Oregano wspiera walkę z chorobami układu oddechowego – może być stosowane jako środek rozrzedzający wydzielinę zalegającą w oskrzelach.
- Oregano ma właściwości wyciszające – napary z oregano pomagają w walce z przewlekłym stresem, pomagają się zrelaksować i odzyskać równowagę emocjonalną.
Napary lub olejek z oregano stosowane są także zewnętrznie. Napar wykorzystywany jest do płukania gardła i jamy ustnej w stanach zapalnych. Dzięki właściwościom antyseptycznym oregano pomaga w niszczeniu bakterii, łagodzi ból i zaczerwienienia błon śluzowych. Stosowanie ciepłego naparu z oregano przyspiesza regenerację tkanek jamy ustnej.
Pomocniczo w leczeniu obrzęków i siniaków można zastosować kompresy nasączone naparem z oregano. Taki kompres przykłada się do chorego miejsca, dzięki czemu zmniejsza się ból, obrzęk i przyspiesza regeneracja tkanek. Takie kompresy można stosować w przypadku urazów mechanicznych, a także po ukąszeniu owadów.
Oprócz medycyny oregano znajduje zastosowanie w kosmetyce. Dzięki zawartości wielu składników aktywnych wspiera zdrowie skóry. Szczególnie zwraca się uwagę na zastosowanie oregano w przypadku wypadania włosów i trądziku. Na włosy i skórę głowy można stosować płukankę z dodatkiem olejku z oregano lub naparu. Wzmacnia on cebulki włosów, zapobiega ich wypadaniu oraz pobudza wzrost nowych włosów. Oregano redukuje objawy łupieżu oraz świąd skóry głowy. W przypadku trądziku napar z oregano można zastosować jako tonik. Skutecznie oczyszcza pory, zwalcza zaczerwienienia i stany zapalne. Oregano ma właściwości tonizujące i zwiększa elastyczność skóry. Regularne stosowanie naparu w formie toniku ogranicza ilość wydzielanego sebum.
Olejek z oregano – przeciwwskazania
Oregano jest powszechnie stosowane jako przyprawa i uznawane za bezpieczny dodatek do żywności. Jednakże ostrożność w stosowaniu olejku z oregano czy naparów z oregano powinny zachować osoby:
- w ciąży – substancje aktywne zawarte w oregano mogą stymulować skurcze macicy, co wiąże się z ryzykiem poronienia lub przedwczesnego porodu,
- z objawami refluksu, nadkwasoty i innymi chorobami przewodu pokarmowego – stosowanie oregano może nasilić ich objawy,
- uczulone na inne rośliny z tej samej rodziny, np. miętę czy szałwię,
- chorujące na przewlekłe choroby układu krążenia – oregano może obniżać ciśnienie tętnicze,
- z zaburzeniami krzepnięcia krwi – oregano może zwiększyć ryzyko krwawień,
- planujące zabieg chirurgiczny – ze względu na zwiększone ryzyko krwawienia, oregano powinno zostać odstawione na 2 tygodnie przed zabiegiem,
- stosujące leki przeciwzakrzepowe i przeciwcukrzycowe.
Jak przygotować napar z oregano?
Napar z oregano można przygotować z suszonego zioła lub świeżych listków. Do przygotowania naparu przygotuj łyżkę suszonego oregano lub gałązkę świeżego. Zioło zalej szklanką gorącej wody i odstaw na 10-15 minut pod przykryciem. Napar z oregano możesz pić do 4 razy dziennie.
- Veenstra J., Johnson J., Oregano (Origanum vulgare) extract for food preservation and improvement in gastrointestinal health Int J Nutr., 2019.
- Suska O., Turkot O., Sikorska-Zimny K., Oregano – właściwości i wykorzystanie przez ludzi, Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu, 2020.
- Teixeira B. i in., Chemical composition and bioactivity of different oregano (Origanum vulgare) extracts and essential oil, J Sci Food Agric, 2013.
Bardzo ciekawa i wyczerpująca treść. Oregano jest niezbędnym zielem w codziennym życiu
Wspaniałe wiadomości i uwagi, dziekuje. Posiadam oregano urugwajskie pieknie się rozrasta.