Ranking tranów i olejów z wątroby rekina. Sprawdź, który wybrać!
Mogłoby się wydawać, że tran i olej z wątroby rekina to te same produkty. Okazuje się jednak, że występują między nimi duże różnice. Na co zwrócić uwagę przy wyborze każdego z nich? Jaki tran kupić? Poznaj nasze propozycje!

Czym się różni tran od oleju z wątroby rekina?
Tran (Oleum Jecoris Aselli) to oczyszczony olej pozyskiwany z wątroby dorsza atlantyckiego (Gadus morhua L.) lub innych ryb z rodzaju dorszowatych (Gadidae). Dawniej znany był pod nazwą: olej wątłuszczowy.
Tran jako surowiec farmaceutyczny powinien zawierać 600-2500 IU witaminy A oraz 60-250 IU witaminy D3 na gram substancji. Zawartość nienasyconych kwasów tłuszczowych EPA i DHA powinna wahać się w przedziale 6-18%.
Każdy tran musi spełniać restrykcyjne normy unijne dotyczące dopuszczalnej ilości zanieczyszczeń w postaci metali ciężkich (kadm, ołów, rtęć) i dioksyn. Może on też zawierać przeciwutleniacze, które stabilizują olej i przedłużają jego świeżość. Stąd często w jego składzie znajdziemy dodatkowo witaminę E.
Olej z wątroby rekina to surowiec pozyskiwany z różnych gatunków rekinów głębinowych, najczęściej grenlandzkiego lub tasmańskiego. W odróżnieniu od tranu zawiera mniej kwasów omega-3 (do 5%). Jest natomiast bogatym źródłem alkilogliceroli i skwalenu, a także witaminy D3.
Podsumowanie najważniejszych cech tranu i oleju z wątroby rekina znajdziesz w poniższej tabeli.
tran | olej z wątroby rekina | |
źródło | dorsz atlantycki i ryby dorszowate | rekiny głębinowe |
kwasy omega-3 | ++ | + |
witamina A | + | +/- |
witamina D3 | + | + |
alkiloglicerole | – | + |
skwalen | – | + |
wspieranie odporności | + | ++ |
Na co zwrócić uwagę przy wyborze tranu?
Oto kilka przydatnych wskazówek:
- Zawsze sprawdzaj źródło oleju. Powinien być otrzymany z dorsza lub innej ryby dorszowatej, zatem tran z rekina to nie tran! Producent wprowadza Cię w błąd.
- Unikaj preparatów, które mają w składzie olej z ryb. Wybieraj te, które podają konkretne gatunki.
- Im krótszy skład, tym lepiej.
- Dodatki smakowe/zapachowe – jeśli możesz, to ich unikaj. W preparatach dla dzieci są przeważnie mile widziane.
- Sprawdź zawartość składników aktywnych i dawkowanie. Im mniej kapsułek dziennie musisz połknąć, tym większa szansa, że zastosujesz się do rekomendacji producenta.
Jeśli przyjmujesz tran w płynie, sprawdź jego świeżość. Wystarczy go powąchać i spróbować. Im starszy tran, tym gorycz i smak ryby są bardziej wyczuwalne.
Jeśli jesteś na diecie wegańskiej lub z innego powodu nie chcesz spożywać surowca pochodzenia rybnego, zdecyduj się na olej pozyskiwany z alg.
Który tran wybrać?
Tran jest bogatym źródłem nienasyconych kwasów tłuszczowych omega-3: kwasu dokozaheksaenowego (DHA) i eikozapentaenowego (EPA).
Kwasy omega-3:
- wchodzą w skład błon komórkowych i są niezbędne do działania układu nerwowego, sercowo-naczyniowego oraz immunologicznego;
- zmniejszają intensywność i skracają czas trwania stanów zapalnych;
- obniżają poziom tzw. złego cholesterolu LDL i triglicerydów, a podwyższają poziom tzw. dobrego cholesterolu HDL;
- wpływają na rozwój wzroku i prawidłową budowę skóry.
Kwasy omega-3 pełnią zatem wiele ważnych funkcji, dlatego nie mogą być pomijane w codziennej diecie. Nasz organizm nie wytwarza ich jednak w wystarczających ilościach, dlatego warto je suplementować.
Poniżej znajdziesz preparaty z wysoką zawartością kwasów omega-3:
- Mollers Tran norweski (różne smaki) – 5 ml zawiera:
- DHA 600 mg,
- EPA 400 mg,
- witaminę D 15 µg (600 j.m.),
- witaminę A 250 µg,
- witaminę E 3 mg.
- Lysi Tran islandzki mango-limonka – 5 ml zawiera:
- DHA 645 mg,
- EPA 345 mg,
- witaminę D 9,2 µg (368 j.m.),
- witaminę A 137,5 µg,
- witaminę E 4,6 mg.
- Mollers Mój pierwszy tran norweski (odpowiedni dla dzieci powyżej 1 m.ż.) – 2,5 ml zawiera:
- DHA 300 mg,
- EPA 200 mg,
- witaminę D 5 μg (200 j.m.),
- witaminę A 125 μg.
Witamina A odgrywa istotną rolę w rozwoju embrionalnym i procesie widzenia, a także prawidłowym funkcjonowaniu skóry i błon śluzowych.
Jej większe ilości znajdziesz w:
- Now Foods Cod Liver Oil – 1 kapsułka zawiera:
- DHA 100 mg,
- EPA 70 mg,
- witaminę D3 (z tranu oraz cholekalcyferol) 10 µg (400 j.m.),
- witaminę A (z tranu wątroby dorsza oraz palmitynian retinylu) 1500 µg.
- Avec Pharma Tran Familijny Forte – 1 kapsułka zawiera:
- DHA 50 mg,
- EPA 50 mg,
- witaminę D 50 µg (2000 j.m.),
- witaminę A 800 µg.
- Vitter Blue Tran z dorsza islandzkiego – 1 kapsułka zawiera:
- DHA 49,5 mg,
- EPA 44 mg,
- witaminę D 5 µg (200 j.m.),
- witaminę A 800 µg.
Witamina D zapobiega krzywicy, odpowiada za rozwój i pracę układu kostnego i właściwą pracę tarczycy. Wzmacnia ona również układ odpornościowy.
W większych dawkach występuje w:
- Mollers Gold Tran norweski – 5 ml zawiera:
- DHA 500 mg,
- EPA 400 mg,
- witaminę D 50 µg (2000 j.m.),
- witaminę A 250 µg,
- witaminę E 3 mg.
- Avec Pharma Tran Familijny Forte – 1 kapsułka zawiera:
- DHA 50 mg,
- EPA 50 mg,
- witaminę D 50 µg (2000 j.m.),
- witaminę A 800 µg.
- Tran z dorsza Domowa Apteczka – 15 ml zawiera:
- DHA 300 mg,
- EPA 240 mg,
- witaminę D 37,5 µg (1500 j.m.).
Czym się kierować przy wyborze oleju z wątroby rekina?
- Składem – sprawdź, czy producent określił zawartość skwalenu i alkilogliceroli. W oleju mogą znajdować się takie dodatki jak czosnek, ale jego brak nie dyskwalifikuje preparatu. Im krótsza lista substancji pomocniczych, tym lepiej.
- Postacią – zdecyduj, czy wolisz przyjmować olej w kapsułkach, czy w płynie.
- Zawartością witaminy D – oceń, czy musisz zmienić dotychczas przyjmowaną dawkę lub włączyć dodatkową suplementację.
- Dawkowaniem – jeśli masz problem z przyjmowaniem preparatu kilka razy dziennie, wybierz taki, który nie będzie tego wymagał.
Który olej z rekina wybrać?
Alkiloglicerole występują naturalnie w największej ilości w mleku ludzkim, szpiku kostnym, wątrobie i śledzionie. Dzięki swoim właściwościom korzystnie wpływają na nasze zdrowie.
Alkiloglicerole:
- stymulują komórki układu odpornościowego – przede wszystkim makrofagi i komórki NK,
- zwiększają liczbę limfocytów, leukocytów, erytrocytów oraz płytek krwi,
- mogą hamować rozwój chorób przewlekłych takich jak astma, artretyzm czy łuszczyca,
- łagodzą objawy alergii i przyspieszają gojenie ran,
- działają bakteriobójczo i bakteriostatycznie oraz przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo,
- hamują namnażanie komórek nowotworowych i proces unaczyniania guzów. Dzięki funkcji ochronnej błon komórkowych ograniczają powikłania po chemio- i radioterapii.
Nasz organizm nie wytwarza wystarczającej ilości alkilogliceroli, dlatego powinniśmy je suplementować.
Poniżej znajdziesz preparaty z wysoką zawartością tych substancji:
- BioMarine płyn – 2,5 ml zawiera:
- alkiloglicerole 525 mg,
- skwalen 525 mg.
- BioMarine 1140 – 2 kapsułki zawierają:
- alkiloglicerole 480 mg,
- skwalen 480 mg.
- Avet Pharma Kidavet Odporność – 5 ml zawiera:
- alkiloglicerole 233,2 mg,
- witaminę D 12,5 µg (500 j.m.),
- witaminę C 40 mg, cynk 2 mg,
Skwalen wykazuje podobne właściwości do alkilogliceroli. W naszym organizmie najwięcej skwalenu znajduje się w układzie limfatycznym i skórze, gdzie jest głównym składnikiem lipidów powierzchniowych. Ponadto występuje w gruczołach łojowych, woskowinie i sebum.
Skwalen działa antybakteryjnie i przeciwnowotworowo. Stymuluje układ immunologiczny i ogranicza stan zapalny. Ponadto pełni dla komórek funkcję ochronną, dzięki czemu może łagodzić powikłania po chemioterapii.
Największe dawki skwalenu znajdziesz w:
- Biomarine płyn – 2,5 ml zawiera:
- alkiloglicerole 525 mg,
- skwalen 525 mg.
- Biomarine 1140 – 2 kapsułki zawierają:
- alkiloglicerole480 mg,
- skwalen 480 mg.
- Swanson Shark Liver Oil – 1 kapsułka zawiera:
- alkiloglicerole (AAKG) 110 mg,
- skwalen 120 mg.
Funkcje i znaczenie witaminy D3 zostały opisane w sekcji dotyczącej tranu.
- Rekinol Max D3 – 1 kapsułka zawiera:
- alkiloglicerole 180 mg,
- witaminę D 100 µg (4000 j.m.),
- macerat olejowy z czosnku 100 mg (w tym allina 2 mg).
- Preventic D3 – 1 kapsułka zawiera:
- alkiloglicerole 95 mg,
- skwalen 8,5 mg,
- witaminę D 2,5 µg + 47,5 µg (razem 2000 j.m.),
- macerat olejowy z czosnku 50 mg,
- witaminę A 132 µg,
- Olimp Odpormax Forte – 2 kapsułki zawierają:
- alkiloglicerole 200 mg,
- skwalen 20 mg,
- witaminę D 50 µg (2000 j.m.),
- ekstrakt czosnku 20 mg (w tym: allicyna 0,4 mg, allina 0,7 mg),
- witaminę A 400 mcg,
- witaminę E 6 mg,
- cynk (z chelatu aminokwasowego Albio) 10 mg.
Czy każdy może stosować tran lub olej z wątroby rekina?
Tranu nie powinny stosować osoby z hemofilią i skazą krwotoczną. Jeśli przyjmujesz leki przeciwzakrzepowe, dodatkową suplementację omów z lekarzem.
Na rynku dostępne są też preparaty przeznaczone dla najmłodszych. Tran mogą stosować już niemowlęta od 2. miesiąca życia, natomiast olej z wątroby rekina w postaci płynu czy kapsułek do żucia – dzieci, które ukończyły 3 lata.
- Farmakopea Polska XII.
- https://leki.pl/poradnik/tran-i-olej-z-watroby-rekina-wszystko-co-powinienes-o-nich-wiedziec/
- Normy żywienia dla populacji Polski i ich zastosowanie pzh.gov.pl.
- Shark liver oil: a review. P. Gupta, K. Singhal, A. K. Jangra, V. Nautiyal, A. Pandey Asian Journal of Pharmaceutical Education and Research, 2012.
- https://marinex.com.pl/pliki_artykuly/2013_06_27_wiadomosciFSMP_19_-_int.pdf
- Lewkowicz P., Tchórzewski H., Wybrane aspekty działania przeciwnowotworowego 1-O-alkilogliceroli – głównej komponenty oleju z wątroby rekina.