Mówiąc o witaminie A tak naprawdę mamy na myśli nie jedną substancję, a grupę organicznych związków chemicznych należących do retinoidów. Stanowią one niezbędny dla prawidłowego funkcjonowania organizmu składnik odżywczy. Witaminy są substancjami egzogennymi. Oznacza to, że nie mogą być syntezowane przez komórki organizmu, dlatego muszą być dostarczane wraz z pożywieniem. Wśród produktów bogatych w witaminę A należy wymienić między innymi: tran, wątróbkę, marchewkę, brokuły, słodkie ziemniaki, jarmuż czy szpinak. Sposobem na uzupełnienie zapotrzebowania na tę substancję może być stosowanie suplementów diety. Należy jednak pamiętać, że suplementacja w żadnym wypadku nie stanowi zamiennika zróżnicowanego i zbilansowanego sposobu odżywiania się.
Wielu z nas zdaje sobie sprawę z korzystnego oddziaływania witaminy A na skórę. Wiedzą o tym także producenci kosmetyków i dermokosmetyków, którzy chętnie umieszczają retinol w składach swoich preparatów. Nie jest to jednak koniec pozytywnych właściwości witaminy A. Warto wiedzieć, że substancja ta pomaga utrzymać prawidłowy stan błon śluzowych i odgrywa rolę w procesie specjalizacji komórek. Co więcej, bierze udział we właściwym funkcjonowaniu układu immunologicznego, co przekłada się na działanie mechanizmów obronnych organizmu. Ponadto wspiera prawidłowe widzenie.
Awitaminoza, czyli stan, który objawia się niedoborem bądź zupełnym brakiem jednej z witamin, to zjawisko bardzo niekorzystne dla zdrowia. Utrzymujący się przez dłuższy czas może prowadzić do groźnych powikłań. Skutki niedoboru są charakterystyczne dla poszczególnych witamin. W przypadku witaminy A są to między innymi:
Zauważono także, że niedobór witaminy A może prowadzić do ślepoty zmierzchowej (tzw. kurzej ślepoty). Schorzenie to polega na zaburzeniu widzenia w ciemności bądź w warunkach słabego oświetlenia.
Przeciwieństwem awitaminozy jest hiperwitaminoza. Stan ten jest spowodowany nadmiarem dostarczanych do organizmu witamin. Podobnie jak w przypadku niedoboru, utrzymująca się hiperwitaminoza również nie sprzyja zdrowiu i może objawiać się poprzez:
Na rynku dostępnych jest szereg suplementów zawierających witaminę A. Ich stosowanie ma na celu uzupełnienie codziennej diety w substancje znajdujące się w ich składzie. Preparaty są zwykle dostępne w formie kapsułek, choć można znaleźć je także w postaci kropel. Wybór postaci suplementu jest zależny od indywidualnych preferencji. Ważne jest, aby tego typu preparaty stosować zgodnie z informacjami zawartymi w ulotce bądź na opakowaniu. W razie wątpliwości warto przed rozpoczęciem suplementacji skontaktować się z lekarzem lub farmaceutą. Jeśli stosujemy jakikolwiek inny produkt zawierający witaminę A, również powinniśmy w pierwszej kolejności udać się na konsultację ze specjalistą.
Oprócz suplementów diety istnieją także leki z witaminą A dostępne bez recepty. Wskazaniami do ich stosowania są objawy niedoboru substancji. Lekarstwa należy stosować zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza.