Dla wielu osób możliwość noszenia soczewek kontaktowych jest dużym udogodnieniem. Są nie tylko niezwykle wygodne i komfortowe, nie utrudniają wielu codziennych czynności, ale pozwalają również zwiększyć pewność siebie – nie wszyscy czują się dobrze w okularach, zwłaszcza jeśli mają problem z dopasowaniem np. opraw do rysów twarzy. Kiedy warto stosować soczewki kontaktowe, co należy o nich wiedzieć?
Podstawowym zadaniem soczewek kontaktowych jest korekcja wzroku – dzięki nim możliwa jest prawidłowa ostrość widzenia. Soczewki kontaktowe umożliwiają również pełne pole widzenia, ponieważ nałożone wprost na gałkę oczną, poruszają się wraz z nią. Dodatkowo osoba, która zamieni okulary na soczewki, nie będzie już miała problemów z ćwiczeniami fizycznymi, które wymagały większej koordynacji np. na linii oko-ręka, a podczas których noszenie okularów było niemożliwe. Soczewki kontaktowe dobrze sprawdzą się właściwie w każdych warunkach atmosferycznych – podczas deszczu nie ulegną zachlapaniu, nie zaparują też po wejściu danej osoby do gorącego pomieszczenia. W razie pojawienia się uczucia suchości oka można zastosować krople nawilżające. Soczewki kontaktowe nie potłuką się ani nie zgubią (chyba że dana osoba nie zachowa staranności przy ich zakładaniu); dodatkowo nie obcierają również nosa ani uszu.
Soczewki kontaktowe należy co jakiś czas wymieniać. Najczęściej wybierane są soczewki kontaktowete, których wymiana zalecana jest raz w miesiącu; na rynku istnieją jednak także tanie soczewki, które mają posłużyć noszącemu jeden dzień. Dzięki temu możliwe jest dopasowanie soczewek do własnych potrzeb, w zależności od tego, czy mają służyć do codziennego noszenia, czy też mają być zakładane wyłącznie na specjalne okazje. Jeśli chodzi o budowę, soczewki kontaktowe najczęściej są hydrożelowe (co zapobiega wysuszaniu), natomiast różnią się między sobą mocą, krzywicą i średnicą. Przy dopasowywaniu soczewek kontaktowych warto skorzystać z pomocy optyka.
Choć niektóre wynalazki mogą wydawać się bardzo młode, to tak naprawdę ich idea sięga setki lat wstecz. Tak jest przykładowo ze szkłami kontaktowymi, których początki można umieścić w renesansie. Szkła kontaktowe cały czas jednak są na etapie rozwoju i coraz lepiej sprawdzają się w codziennym użytkowaniu.
Za ojca soczewek kontaktowych uznawany jest Leonardo da Vinci. Nie ma w tym nic dziwnego, ponieważ to właśnie on był i jest uważany za jeden z najwybitniejszych umysłów, jaki stąpał po naszej ziemi. Już w 1508 roku, jednym z jego projektów, były opisane soczewki korekcyjne, które mają kontakt z rogówką. Niestety jak wiele jego planów, również ten skończył się na zapiskach, ze względu na ograniczenia tamtych lat.
Pomiędzy rokiem 1801 a 1820 nastąpił ogromny przełom, ponieważ w tych latach miały miejsce dwa ważne odkrycia. Pierwszego dokonał Thomas Young, konstruując działający model szkieł kontaktowych, a drugiego John Herschel, opracowując technikę szlifowania szklanych soczewek do kształtu odwzorowującego powierzchnię gałki ocznej.
Pierwsze prawdziwe szkła kontaktowe powstały dopiero w 1887 roku. Na zlecenie lekarza Friedrich Anton Muller wykonał soczewkę korekcyjną, która została zaaplikowana choremu na zaćmę i bez powieki, a ta służyła mu aż do śmierci w 1907 roku.
Jak w przypadku wszystkich wynalazków, również tutaj miał miejsce kolejny ogromny przełom, jakim było znaczne przyspieszenie w dziedzinie okulistyki i odkrywania nowych możliwości soczewek. W 1929 roku opracowano metodę pobierania formy z oka pacjenta, dzięki czemu każdy mógł mieć dopasowane szkła kontaktowe do własnego oka. Nadal jednak były one niewygodne, szklane i ciężkie.
Kolejne lata owocowały w wynalazki i tam cały czas pracowano nad kolejnymi materiałami, które mogły służyć do wykonywania soczewek kontaktowych. Już po kilku latach od opracowania metody pobierania formy z oka pacjenta zamieniono szkło na plastik, a potem na pleksiglas. Tak też przez następne dziesięciolecia pracowano nad kolejnymi materiałami, które pozwolą na udoskonalenie soczewek. Dzięki temu najpierw powstały twarde soczewki kontaktowe, a następnie miękkie, które do dziś cieszą się powodzeniem i popularnością.
Aktualnie cały czas trwają prace nad dopracowywaniem materiałów tak, aby soczewki były jak najwygodniejsze i przede wszystkim praktyczne. Wykonuje się je z materiałów przyjaznych dla oczu i dzięki temu jest to bardzo wygodny sposób na radzenie sobie z wadą wzroku czy walkę ze schorzeniami.
Przez tak wiele lat ewolucja nauki pozwoliła na powstanie wielu rodzajów szkieł kontaktowych, spośród których można wyróżnić:
Podziałów na pewno można by znaleźć jeszcze kilka, lecz niezaprzeczalnie jesteśmy w stanie stwierdzić, że szkła kontaktowe przeszły bardzo długą ewolucję, liczącą kilkaset lat. Dziś bez problemu znajdziemy w sklepach tanie soczewki, które świetnie spełnią swoją rolę – warto jednak przed zastosowaniem zawsze upewnić się co do ich jakości.