Szczękościsk – co może go wywołać?
Niemożność otwarcia ust, problemy z przełykaniem, trudności w mówieniu to niektóre z objawów szczękościsku. Objawy te związane są z odruchowym skurczem mięśni odpowiadających za ruchy w stawie skroniowo-żuchwowym, któremu często towarzyszy ból.
Czym jest szczękościsk?
Warto zaznaczyć, że szczękościsk nie jest chorobą a objawem chorobowym. Jest odruchowym skurczem mięśni odpowiadających między innymi za ruch w stawie skroniowo-żuchwowym. Są to mięsień skroniowy, żwacz i mięsień skrzydłowy. Głównym objawem ich odruchowego skurczu jest niemożność rozwarcia żuchwy w stosunku do szczęki. Czynnikiem wywołującym tę reakcję jest bodziec bólowy.
Jakie są powody powstawania szczękościsku?
Bodziec bólowy powodujący szczękościsk może wystąpić na skutek zaistnienia kilku schorzeń występujących w obrębie stawu skroniowo-żuchwowego. Wśród najczęstszych wymienia się:
- stany zapalne,
- urazy,
- powikłania po usunięciu zębów trzonowych (głównie ósemek),
- ropowicę dna jamy ustnej,
- dysfunkcje obejmujące staw skroniowo-żuchwowy,
- bruksizm – zgrzytanie zębami,
- chorobę zwyrodnieniową stawu skroniowo-żuchwowego.
Szczękościsk może być także wywoływany przez schorzenia nieobejmujące swoim zasięgiem jedynie mięśni i stawów twarzoczaszki, ale mające zasięg ogólnoustrojowy lub dotyczące innych struktur. W tym przypadku wyróżnić należy:
- padaczkę,
- udary mózgu,
- guz mózgu,
- ropień mózgu,
- zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
- tężec,
- tężyczkę,
- stany po przedawkowaniu niektórych narkotyków,
- ostre stany zapalne okolic gardła.
Jak leczyć szczękościsk?
Szczękościsk jest jednym z objawów mówiącym o możliwości zaostrzenia niektórych już istniejących stanów chorobowych. Podczas wizyty u lekarza należy poinformować go o swoich obciążeniach chorobowych. Często obok szczękościsku pacjenci uskarżają się na ból ucha, podwyższoną temperaturę, ból gardła czy chrypę.
Objawy towarzyszące szczękościskowi są także informacją pomagającą trafniej zdiagnozować jego przyczyny – nie należy ich bagatelizować.
Dla oceny pełnego obrazu choroby będącej przyczyną szczękościsku pacjent może być skierowany w celu konsultacji do stomatologa, neurologa i/lub laryngologa. Lekarz może również zlecić wykonanie:
- EEG (elektroencefalografia),
- zdjęcia rentgenowskiego,
- rezonansu magnetycznego,
- tomografii komputerowej,
- pakietu badań laboratoryjnych.
Jak leczyć objawy szczękościsku?
Leczenie szczękościsku łączy się z leczeniem choroby podstawowej. W przypadku infekcji bakteryjnej jest to terapia antybiotykowa. W innych przypadkach zalecane są leki o działaniu przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Ważną rolę odgrywa też rehabilitacja i stosowanie różnego rodzaju szyn okluzyjnych czy nakładek, w celu zmniejszenia napięcia mięśniowego i zwiększenia ruchomości w stawie.
Aby móc zmniejszyć objawy w domu, można stosować zimne okłady i delikatne masaże okolic stawu skroniowo-żuchwowego.
Przeczytaj również:
Badanie RTG w stomatologii – w jakim celu się je wykonuje?
Źródła:
- M. Lewis, R. Jordan, Medycyna jamy ustnej, PZWL, Warszawa, Wyd 1, ISBN 978-83-200-4490-4.
- A. Kurzyna, Szczękościsk, Medycyna praktyczna dla pacjentów, portal internetowy.
- P. Szubert, M. Jankowski, M. Krajecki, A. Jankowska-Wika, J. Sokalski, Analiza czynników predysponujących do powikłań po chirurgicznym usunięciu zębów mądrości w żuchwie, DENTAL FORUM, 1, 2015, str. 45-50.
- E. Mierzwińska-Nastalska, A. Kochanek-Leśniewska, Protetyka stomatologiczna dla techników dentystycznych, PZWL, Warszawa, wyd. 1, 2017, ISBN: 978-83-200-5403-3.
