Artykuły
Kalendarz miesiączkowy
Kalendarz miesiączkowy służy do monitorowania cyklu miesiączkowego. Oznacza to zapisywanie, kiedy występuje miesiączka oraz innych objawów z nią związanych. Kalendarz miesiączkowy można prowadzić zarówno zapisując dane w papierowym terminarzu, jak i używając specjalnie do tego przeznaczonych kalendarzy miesiączkowych online lub aplikacji mobilnych.
Kalkulator miesiączkowy pozwala oszacować nie tylko datę kolejnej miesiączki, ale również dni płodne, co może zwiększyć szansę na zajście w ciążę.
Znajomość długości swojego cyklu jest korzystna z wielu powodów. Dla kobiet starających się o dziecko zrozumienie faz swojego cyklu pomaga w ustaleniu czasu, w którym występuje największa szansa na zajście w ciążę. Dodatkowo śledzenie cyklu miesiączkowego jest dobrą metodą wczesnej identyfikacji zaburzeń ginekologicznych, których nie jesteśmy świadomi. Zmianami w cyklu objawiają się m.in. mięśniaki macicy, infekcje, endometrioza czy zapalenie narządów miednicy mniejszej (PID), a czasami nawet nowotwór. Obserwacja zmian w organizmie może też pomóc lekarzowi zdiagnozować przyczynę trudności w zajściu w ciążę.
Monitorowanie cyklu pomoże także zaplanować nasze codzienne życie. Wiedząc, kiedy spodziewać się kolejnej miesiączki, możemy uniknąć niespodzianek związanych z brakiem produktów higienicznych lub zaplanować wakacje, unikając np. bólów menstruacyjnych.
Należy jednak pamiętać, że kalkulator miesiączki nie jest uważany za metodę antykoncepcji. Daty poszczególnych faz cyklu są orientacyjne i mogą być zaburzone przez wiele czynników, takich jak:
Cykl miesiączkowy to regularnie występujące zmiany dotyczące jajnika i błony śluzowej macicy. Prowadzą do wystąpienia menstruacji, czyli comiesięcznego krwawienia. Celem cyklicznie występujących faz jest zapewnienie odpowiednich warunków do zapłodnienia komórki jajowej i zagnieżdżenia jaja płodowego w jamie macicy.
Kobiety rodzą się z 1-2 milionem komórek jajowych. Wchodząc w okres dojrzałości płciowej, mają ich około 400 tysięcy, jednak tylko około 0,1% z nich zostaje uwolniona podczas cykli miesiączkowych w ciągu całego życia. Pierwsza miesiączka, czyli menarche, powinna wystąpić między 9. a 16. rokiem życia. Wystąpienie pierwszej miesiączki wyznacza zakończenie procesu dojrzewania płciowego i zahamowanie wzrostu. W przypadku przyśpieszonego lub opóźnionego wystąpienia menarche należy zgłosić się do lekarza w celu dalszej diagnostyki w kierunku zaburzeń anatomicznych, endokrynnych lub innych przyczyn metabolicznych.
W pierwszym roku po pierwszej miesiączce cykle miesiączkowe mogą wynosić 21-45 dni, a do siódmego roku po menarche skracają się do 27-38 dni. Krwawienia niemieszczące się w tych normach są spowodowane najczęściej cyklami bezowulacyjnymi, ale również chorobami tarczycy, otyłością, zaburzeniami odżywiania i innymi chorobami przewlekłymi.
Prawidłowy cykl miesiączkowy uwarunkowany jest prawidłowym funkcjonowaniem podwzgórza i przysadki mózgowej oraz działaniem hormonów jajnika.
Czym charakteryzuje się prawidłowy cykl?
Cykl miesiączkowy dzielimy na trzy fazy: folikularną, owulacyjną i lutealną. Istnieje również podział na trzy cykle: jajnikowy, endometrialny oraz szyjkowy.
Cykl jajnikowy obejmuje procesy związane z dojrzewaniem pęcherzyków jajnikowych, owulacją, powstawaniem ciałka żółtego oraz uwalnianiem hormonów jajnikowych.
Podczas cyklu miesiączkowego występują cykliczne zmiany endometrium, czyli błony śluzowej macicy. Reaguje ona na zmiany stężeń hormonów cyklu jajnikowego.
Hormony wydzielane podczas cyklu miesiączkowego zmieniają właściwości śluzu szyjkowego. Podczas fazy folikularnej występuje tak zwany „śluz płodny”. Jest on obfity, wodnisty, przezroczysty, rozciągliwy, przypomina konsystencją białko kurze, dzięki czemu ułatwia przepuszczanie plemników. Podczas fazy lutealnej śluz szyjkowy gęstnieje, staje się lepki, nierozciągliwy i nieprzezroczysty. Jest to tak zwany „śluz niepłodny”, nieprzepuszczający plemników.
Dni płodne to dni, podczas których zachodzi owulacja i istnieje duża szansa zajścia w ciążę, a dni niepłodne to te, podczas których ta szansa jest znacznie mniejsza. Nie ma jednak twardej granicy między tymi okresami, a im bardziej nieregularny cykl miesiączkowy, tym mniejsza skuteczność w ich przewidzeniu. Dodatkowo na proces owulacji ma wpływ wiele czynników zewnętrznych.
Przypada na pierwszy etap cyklu. Jest to okres menstruacji i dojrzewania komórki jajowej. Kobiety z cyklem trwającym ponad 28 dni podczas tej fazy są w teorii niepłodne, gdyż komórka jajowa znajduje się jeszcze w pęcherzyku jajnikowym. Jednak u kobiet z krótszymi cyklami proces uwalniania komórki jajowej zachodzi szybciej i mogą być one płodne pod koniec tej fazy.
Przypada na owulację oraz dni okołoowulacyjne. Komórka jajowa jest wtedy uwalniana do jajowodu. Jeśli nie zostanie zapłodniona w ciągu 24 godziny, zaczyna obumierać. Nie da się dokładnie określić czasu żywotności komórki jajowej, dlatego biorąc również pod uwagę, że plemnik może przetrwać w drogach rodnych kobiety 3-7 dni, fazę płodną liczymy od 7 dni przed owulacją i do 3-4 dni po owulacji.
Faza ta trwa około 14 dni i obejmuje okres od obumarcia komórki jajowej do zakończenia krwawienia. W teorii nie może dojść do zapłodnienia, ponieważ komórka jajowa obumarła. W praktyce jednak należy wziąć pod uwagę możliwość wystąpienia drugiej owulacji podczas tego samego cyklu oraz sytuację, w której plemniki mogą przetrwać w drogach rodnych kobiety do kolejnych dni płodnych.
Owulacja cechuje się charakterystycznymi zmianami, które jesteśmy w stanie zaobserwować, by oszacować czas jej wystąpienia. Do objawów owulacji zaliczamy:
Na podstawie tych danych można oszacować dni płodne rozpoczynające się w momencie pojawienia się śluzu płodnego, a kończące się około 3 dni po zaobserwowanym wzroście temperatury ciała.
Cykl bezowulacyjny to taki cykl miesiączkowy, w którym owulacja – uwolnienie komórki jajowej – nie zachodzi. Tym samym nie dochodzi do wytworzenia ciałka żółtego i wydzielania progesteronu. Jest to istotne przy obserwacji swojego cyklu miesiączkowego, ponieważ w takiej sytuacji cykliczny wzrost podstawowej temperatury ciała może być zaburzony, a śluz szyjkowy zmieniony. Przewlekłe cykle bezowulacyjne, czyli takie trwające więcej niż rok stanowią nawet 30% wszystkich przypadków niepłodności kobiet. Najczęściej są spotykane w okresie rozpoczęcia miesiączkowania (menarche) oraz w okresie menopauzy.
Do przyczyn cykli bezowulacyjnych zaliczamy wahania hormonów spowodowane hormonalnymi metodami antykoncepcji, otyłość lub niedowagę, nadmierne ćwiczenia fizyczne lub znaczny stres. Kolejną częstą przyczyną cykli bezowulacyjnych jest PCOS, czyli zespół policystycznych jajników.
Cykle bezowulacyjne mogą objawiać się nieregularnymi miesiączkami, brakiem miesiączki, nadmiernym lub skąpym krwawieniem miesiączkowym, mogą też przebiegać bezobjawowo i nie zostać zauważone. Cykle bezowulacyjne wymagają diagnostyki i leczenia.
Korzystanie z kalendarza miesiączkowego online jest proste i nie wymaga żadnych obliczeń ze strony użytkownika. Należy podać jedynie:
Są to istotne informacje, które warto znać i o których podanie zwykle prosi ginekolog podczas wizyty.
Mając regularne miesiączki, możemy przewidzieć datę kolejnej menstruacji, datę owulacji i czas, w którym najlepiej starać się o dziecko. Wiele czynników może wpłynąć na przesunięcie poszczególnych faz, dlatego nie należy bezgranicznie ufać danym wyliczonym przez system oraz stosować ich jako metodę antykoncepcji.
Do obserwacji swojego cyklu wystarczy zwykły kalendarz. Istnieje też wiele różnych aplikacji mobilnych ułatwiających monitorowanie wszystkich objawów i wyliczanie średniego czasu cyklu.
W takim kalendarzu zaznaczamy:
Istnieje również wiele czynników wpływających na objawy, które monitoruje się podczas cyklu. Na zmianę śluzu szyjkowego wpływają infekcje pochwy, stosowanie irygacji i globulek dopochwowych. Oddziałują one na struktury śluzu szyjkowego i utrudniają jego interpretację, co może stwarzać problem w wyliczeniu dni płodnych. Na podstawową temperaturę ciała wpływają infekcje, bezsenność, praca w nocy, stres, zmęczenie, wysiłek, alkohol czy zmiana stref klimatycznych.
Przed użyciem kalkulatora miesiączki należy zapisywać daty miesiączek przez około 2-3 miesiące, co pozwoli obliczyć średnią długość cyklu. Znając średnią długość naszego cyklu, datę następnej miesiączki otrzymamy, dodając długość trwania cyklu do pierwszego dnia miesiączki. Pierwszy dzień miesiączki to pierwszy dzień krwawienia, a ostatni dzień to dzień przed wystąpieniem następnego krwawienia. U każdej kobiety cykl może mieć różną długość, powinien on jednak mieścić się w zakresie 24-38 dni.
Przykładowo, jeśli średni cykl trwa 28 dni, ostatnia miesiączka wystąpiła 1 stycznia, a krwawienie trwało 5 dni, następna miesiączka będzie trwała od 29 stycznia do 2 lutego.
Warunkiem zastosowania tej metody jest występowanie regularnego cyklu menstruacyjnego, ale nadal jest to tylko szacunkowe określenie daty, ponieważ na długość cyklu ma wpływ wiele czynników.
Cykl miesiączkowy jest regulowany zmieniającym się cyklicznie poziomem hormonów. Wyczynowe uprawianie sportu czy stres wpływają na gospodarkę hormonalną i mogą zaburzać cykl menstruacyjny. Do innych przyczyn zaliczamy:
W niektórych chorobach ogólnoustrojowych może dojść do wczesnego wygasania czynności jajników i przedwczesnego zaniku miesiączki.
Znając swój cykl miesiączkowy, można przewidzieć jego wystąpienie, jak i zwiększyć szanse zajścia w ciążę. Pierwsza faza zaczyna się pierwszego dnia krwawienia. Organizm kobiety uwalnia wtedy hormony takie jak hormon folikulotropowy (FSH), który stymuluje wzrost pęcherzyków jajnikowych. W kolejnej fazie folikularnej hormony te pomagają przygotować błonę śluzową macicy na zagnieżdżenie zapłodnionej komórki jajowej.
Źródła:
Regulaminy
Pomocne linki
Dołącz do nas
Pobierz aplikację Recepta Gemini
Rezerwuj wygodnie w aplikacji, odbieraj w pobliskich aptekach!
