Holter EKG – na czym polega to badanie?

24-godzinny automatyczny pomiar ciśnienia tętniczego 

Holter ciśnieniowy, nazywany inaczej ABPM (ambulatory blood pressure monitoring), polega na całodobowym pomiarze ciśnienia tętniczego pacjenta. Badanie nie należy do drogich, ale ze względu na dużą uciążliwość dla badanego jest wykonywane tylko w konkretnych przypadkach takich jak podejrzenie nadciśnienia białego fartucha (znaczne podwyższenie wartości ciśnienia tętniczego w odpowiedzi na stres związany z wizytą u lekarza).  

Pomiary ciśnienia wykonywane są przez całą dobę w odstępach 15-30 minut – umożliwia to głębszy wgląd w stan zdrowia pacjenta i bywa niezbędnym elementem diagnostyki. Podczas badania zaleca się, by pacjent prowadził dzienniczek aktywności, co ułatwia interpretację wyników.  

Holter EKG – przygotowanie do badania i jego przebieg 

Monitorowanie rytmu serca tą metodą zostało wynalezione przez biofizyka Normana J. Holtera w 1957 r. W tamtym czasie aparat holterowski był mniej więcej wielkości aktówki. Dzisiejsze urządzenia są znacznie mniejsze – rozmiarem przypominają mały telefon komórkowy, do którego podłączone są 3-5 elektrod, rejestrujące zapis aktywności elektrycznej serca pacjenta. 

Przed badaniem zaleca się dokładnie umyć powierzchnię klatki piersiowej – obecność balsamów czy kremów może uniemożliwić przywarcie elektrod do skóry. Należy także usunąć owłosienie z miejsc, gdzie planowane jest umieszczenie elektrod.  

Zaleca się, by dzień przed badaniem unikać spożywania alkoholu i intensywnych ćwiczeń fizycznych. W dniu badania należy powstrzymać się od picia kawy i palenia papierosów. Konieczne jest też poinformowanie lekarza o przyjmowanych lekach. 

Samo badanie holterowskie powinno w jak najmniejszym stopniu utrudniać wykonywanie codziennych czynności. Jedyny problem stanowić może fakt, że elektrod nie można zamoczyć – stąd na czas badania pacjenci pozbawieni są możliwości wzięcia prysznica.  

Pacjenci proszeni są o zapisywanie godzin posiłków, aktywności, a także możliwych objawów, takich jak duszność, bóle w klatce piersiowej czy kołatania serca.  

Holter EKG – wskazania do wykonania badania 

Nie ma konkretnych wytycznych wskazujących, których konkretnie pacjentów należy skierować na to badanie. Może ono jednak umożliwić diagnostykę w następujących przypadkach: 

• określenie przyczyny wystąpienia omdlenia bądź stanu przedomdleniowego; 
• występowanie zaburzeń rytmu serca, których nie dało się uchwycić podczas wykonywania standardowego zapisu EKG; możliwe jest też wykazanie związku między zaburzeniem rytmu a odczuwaniem przez pacjenta kołatania serca; 
• wychwycenie przejściowych epizodów niedokrwiennych mięśnia sercowego; 
• pacjenci zgłaszający objawy neurologiczne przy podejrzeniu występowania migotania lub trzepotania przedsionków; 
• ocena efektywności stosowanego leczenia farmakologicznego lub wszczepionego rozrusznika serca; 
• ocena ryzyka wystąpienia nagłej śmierci sercowej. 

Holter EKG – przeciwwskazania 

Przede wszystkim badanie to nie powinno być wykonywane w stanach zagrożenia życia, np. przy bólu dławicowym, którego diagnostykę można przeprowadzić w inny sposób, umożliwiający szybsze rozpoczęcie leczenia. Nie jest to także badanie, które powinno być wykonywane rutynowo u pacjentów, u których nie stwierdzono żadnych odchyleń w badaniu fizykalnym i wywiadzie. 

Jeśli pacjent cierpi na omdlenia tzw. wysokiego ryzyka (np. w rodzinie występują choroby serca), wskazane jest przeprowadzenie diagnostyki w szpitalu, nie ambulatoryjnie. 

Monitoring holterowski EKG jest badaniem zupełnie nieinwazyjnym, bardzo bezpiecznym i bezbolesnym, które umożliwia diagnostykę wielu stanów zagrażających zdrowiu.