Paradontoza – przyczyny, objawy, leczenie

Przyczyny paradontozy

Paradontoza to choroba charakteryzująca się zapaleniem przyzębia. Jej skrajny rozwój może doprowadzić do rozchwiania zębów, a nawet ich utraty.

Głównym winowajcą paradontozy jest nieprawidłowa higiena. Każde spożycie pokarmów czy napojów prowadzi do pozostania ich resztek na zębach. Jeśli w porę ich nie usuniemy, na naszej płytce nazębnej zgromadzą się bakterie i grzyby (szczególnie na styku zębów i dziąseł). To głównie one i powstający osad, który (np. pod wpływem śliny) ulega utwardzeniu do kamienia nazębnego, przyczyniają się do powstania chorób przyzębia, a w tym przypadku – paradontozy.

Dodatkowym czynnikiem sprzyjającym rozwojowi choroby jest wiek powyżej 35 roku życia oraz palenie papierosów, nadużywanie alkoholu, choroby współtowarzyszące (cukrzyca, niewydolność krążenia, duże spadki odporności) i wahania hormonalne (szczególnie w okresie menopauzy, ciąży czy dojrzewania).

Choroba na początku przebiega bezobjawowo. Warto jednak zwracać uwagę na aktualny stan uzębienia i zareagować w porę, w oparciu o nowe symptomy, by zapobiec ewentualnemu rozwojowi paradontozy.

Objawy, które możemy zaobserwować gołym okiem to:

• obrzęk dziąseł, zaczerwienienie, ból w trakcie szczotkowania,
• czasem nieprzyjemny zapach z ust,
• osunięcie szyjek zębowych,
• zapalenie dziąseł, nadwrażliwość na zmianę temperatur,
• krwawienie, a w skrajnych przypadkach stany ropne.

Poza wyżej wymienionymi objawami po wykonaniu zdjęcia pantomograficznego (zdjęcie rentgenowskie szczęki oraz żuchwy) wprawny stomatolog zaobserwuje liczne ubytki w kośćcu, w którym osadzone są zęby (tzw. przyzębie). Sprawcą takiego przebiegu choroby jest nawarstwiony osad nazębny, który dalej jest utwardzany do kamienia nazębnego. Dziąsła ulegają osunięciu, odsłaniając jednocześnie korzenie zębów. W tym momencie dochodzi do tworzenia się kieszonek wypełnionych resztkami pokarmowymi, które stanowią  świetną pożywkę dla rozwijających się bakterii. Te z kolei produkują liczne toksyny, m.in. substancje rozpuszczające kościec. Kieszonki mogą powiększać się, a w skrajnych przypadkach wypełniać ropą. Linia dziąseł osuwa się, a szyjki zębowe są bardziej widoczne. To wszystko prowadzi do utraty rusztowania, jaką stanowi kościec dla zęba. W najgorszym przypadku zęby zaczynają wypadać lub utworzone pod nimi kieszonki są na tyle zainfekowane, że najlepszym rozwiązaniem jest usunięcie zęba.

Jak diagnozować paradontozę?

Gdy zaobserwujemy pierwsze niepokojące nas symptomy choroby, natychmiast udajmy się do stomatologa. Przy podejrzeniu paradontozy skieruje nas do periodontologa – stomatologa zajmującego się chorobami przyzębia oraz błony śluzowej jamy ustnej.

W specjalistycznym gabinecie czeka nas szereg szczegółowych oględzin, m.in. z wykorzystaniem nowoczesnych cyfrowych sond, które pozwalają na diagnostykę stadium zaawansowania choroby. Jak już wspomniano, przyda się także pantomogram, ukazujący ewentualne ubytki w kośćcu.

Jak leczyć paradontozę?

Początkowe stadia paradontozy zazwyczaj nie wymagają leczenia. Interwencja polega na dokładnym usunięciu kamienia i osadu nazębnego przez stomatologa, wyleczeniu ewentualnych ubytków oraz zabezpieczeniu płytki przed ponownym pojawieniem się osadu. Stomatolog również indywidualnie doradza, jak zadbać o higienę jamy ustnej w najdrobniejszym aspekcie, począwszy od mycia aż po nitkowanie zębów. Stosowanie się do tych wskazówek może zapobiegać ewentualnym nawrotom choroby.

Bardziej zaawansowane stadia choroby wymagają większej interwencji. Z reguły stosuje się niezwykle precyzyjne urządzenia, których zadaniem jest usunięcie zawartości powstałych już kieszonek zębowych (przy znieczuleniu miejscowym). Końce urządzenia mogą zawierać związki „zbierające” całą florę bakteryjną z płytki zęba. Zabieg taki trwa średnio około 1 godziny. Po okresie 4 – 6 tygodni od zabiegu zalecana jest wizyta kontrolna.

Bardzo zaawansowane stadia paradontozy wymagają interwencji chirurgicznej. Najczęściej leczenie skupia się na oczyszczeniu kieszonek zębowych metodami chirurgicznymi, zapobieganiu recesji dziąseł (przywrócenie ich do stanu pierwotnego) czy operacjach płatowych (uzyskanie dostępu do kośćca i dalsze postępowanie w zależności od stadium choroby). Możliwe są także korekty chirurgiczne dziąseł czy zębów, polegające na regeneracji utraconego kośćca.

Żadne domowe sposoby nie pomogą w wyleczeniu i zapobiegnięciu paradontozie. Jedynie świadoma i rzetelna higiena jamy ustnej pozwoli na zmniejszenie ryzyka wystąpienia tej choroby. Poza dokładnym i odpowiednio długim myciem zębów należy regularnie odwiedzać stomatologa i w razie potrzeby usuwać osad i kamień nazębny. Antybiotykoterapia może być jedynie wsparciem leczenia, nie jest zaś jego głównym przedmiotem.

Aby uniknąć choroby lub zapobiegać jej nawrotom, warto zadbać o higienę jamy ustnej. Poświęćmy jej trochę czasu, by przez długie lata cieszyć się pięknym i zdrowym uzębieniem.