Przepuklina pachwinowa. Co warto o niej wiedzieć?

Czym jest przepuklina?

Przepuklina pachwinowa należy do grupy przepuklin zewnętrznych. Oznacza to, że narządy jamy brzusznej wydostają się przez szczeliny w obrębie mięśni lub więzadeł, tworząc widoczne i wyczuwalne wybrzuszenie. Przepuklina pachwinowa stanowi jedną z najczęstszych lokalizacji tego typu dolegliwości.

Na każdą przepuklinę, niezależnie od jej rodzaju, składają się 3 elementy: 

• wrota przepukliny – np. kanał pachwinowy;
• worek przepuklinowy – czyli uchyłek otrzewnej, do którego wydostają się trzewia; 
• treść przepuklinowa – zawartość, którą mogą stanowić jelito cienkie, jelito grube, a nawet macica.

Rodzaje przepuklin pachwinowych

Wyróżniamy dwa rodzaje przepuklin pachwinowych:

• przepuklina skośna – kanałem przepukliny jest kanał pachwinowy, natomiast ujście znajduje się w okolicach moszny;
• przepuklina prosta – w przeciwieństwie do przepukliny skośnej nie przechodzi przez kanał pachwinowy, lecz bezpośrednio z jamy brzusznej; jej ujście również znajduje się w okolicy moszny.

Pomimo różnic anatomicznych, leczenie obu rodzajów przepukliny pachwinowej jest podobne.

O stopniu zaawansowania przepukliny może świadczyć jej odprowadzalność. Gdy treść przepukliny można cofnąć do jamy brzusznej, mamy do czynienia z przepukliną odprowadzalną. W sytuacji, gdy dochodzi do nadmiernego rozrostu jej rozmiarów lub pojawiają się zrosty jelita ze ścianą worka przepuklinowego, przepuklina staje się nieodprowadzalna.

Czynniki ryzyka i mechanizm powstawania przepukliny pachwinowej

Do wyłonienia się przepukliny dochodzi w momencie wzrostu ciśnienia wewnątrz jamy brzusznej.

Mają na to wpływ:

• chroniczny kaszel,
• problemy urologiczne, 
• przewlekłe zaparcia, 
• ciężka praca fizyczna. 

Do wyłonienia przepukliny może również predysponować ciąża, a także operacje w obrębie jamy brzusznej. Czynnikiem ryzyka, który przyczynia się do powstania przepukliny, jest osłabienie mięśni jamy brzusznej, które może nastąpić na skutek zaburzeń genetycznych lub w wyniku siedzącego trybu życia.

Powikłania nieleczonej przepukliny pachwinowej

Do najczęstszych powikłań należą stany zapalne oraz powstawanie zrostów uniemożliwiających jej odprowadzenie. Jednak najbardziej niebezpiecznym powikłaniem przepukliny jest jej uwięźnięcie. Dochodzi do niego, gdy treści przepuklinowe zacisną się wewnątrz pierścienia. Prowadzi to do zaburzenia krążenia i nieprawidłowości w przemieszczaniu się kału.

Objawem uwięźnięcia przepukliny jest gwałtowny ból i napięcie w obrębie brzucha. Pojawiają się zaparcia, nudności i wymioty, narasta również wzdęcie. Uwięźnięcie przepukliny stanowi poważne zagrożenie życia i wymaga leczenia operacyjnego. Brak leczenia może doprowadzić do zgonu spowodowanego zatruciem, zapaleniem otrzewnej lub zapaleniem płuc.

Sposoby leczenia przepukliny pachwinowej

Leczenie zachowawcze

Na rynku dostępne są ochronne pasy i majtki przepuklinowe z pelotami jedno- lub obustronnymi. Dostosowuje się je do obwodu bioder. Stosuje się je wyłącznie w przepuklinach odprowadzanych, niekiedy jako ochronę blizny po zabiegach operacyjnych lub u pacjentów, którzy z różnych powodów nie mogą zostać poddani operacji. U ok. 30% chorych udaje się uzyskać kontrolę nad przepukliną przy tego typu rozwiązaniom. 

Leczenie operacyjne

Przepuklina nie zanika samoistnie. Ze względu na jej naturalny rozrost i ryzyko wystąpienia powikłań, specjaliści zalecają leczenie operacyjne. Kiedyś stosowano rekonstrukcję z tkanek własnych. Obecnie stosuje się wszczepienie siatki syntetycznej, która zabezpiecza narządy przed przemieszczeniem oraz uwypukleniem poza jamę brzuszną.

Wyróżniamy 3 główne metody operacyjne:

• Zabiegi napięciowe – ze względu na duży odsetek nawrotów nie są już wykonywane. Wyjątkowo stosowane są w sytuacji uwięźnięcia przepukliny, gdy konieczna jest resekcja jelita, a siatki są przeciwwskazane. 
• Metody beznapięciowe – najczęściej stosowanymi technikami są metoda „korka i łaty” (plug-and-patch) i metoda „kanapki” (PHS). Dobór metody operacyjnej zależy od wielkości, umiejscowienia i stadium zaawansowania przepukliny.
• Laparoskopia – zabiegi z wykorzystaniem dostępu laparoskopowego również bazują na beznapięciowych metodach leczenia. Zaletami laparoskopii są: szybszy powrót do aktywności po wykonanym zabiegu, mniejsze dolegliwości bólowe i mniejsze występowanie zakażeń w operowanej okolicy. Ze względu na większy koszt i trudności techniczne, wykonuje się go w przypadku przepuklin obustronnych i nawrotowych.

Przeczytaj również:
Przepuklina krążka międzykręgowego. Jak przebiega leczenie?