Aparat ortodontyczny. Jak dbać o higienę jamy ustnej

Co leczy aparat ortodontyczny?  

Leczenie ortodontyczne wykorzystujące aparat na zęby obejmuje dwie grupy przypadków.

Wady zgryzu, czyli nieprawidłową pozycję żuchwy do szczęki, gdzie wyróżniamy:

• wady dotylne (cofnięcie żuchwy albo zębów do tyłu),
• wady doprzednie (wysunięcie żuchwy lub zębów do przodu)wady zębowe.

Wady zębowe, czyli:

• stłoczenie zębów,
• zaburzenie położenia zębów w łuku,
• nadmierna liczba zębów,
• nierównomierny czas wyrzynania zębów,
• rotacje zębów względem własnej osi.

Powyższe problemy dotykają zarówno dzieci i dorosłych. Leczenie ortodontyczne umożliwia skorygowanie wady, jednak o długości procesu leczenia decyduje wiele czynników takich jak:

• wiek – im młodszy pacjent, tym szybciej można osiągnąć zamierzony efekt terapeutyczny,
• stopień złożoności wady – kumulacja wad powoduje wydłużenie terapii,
• współpraca pacjenta – częste kontrole u ortodonty i długotrwałe użytkowanie aparatu.

Rodzaje aparatów ortodontycznych

Wyróżniamy dwie grupy aparatów:

1. ruchome (inaczej zdejmowane) – czyli takie, które można wyjąć samodzielnie z ust, zwykle składają się z elementów drucianych i płyty akrylowej. w której zatopiona jest śruba ortodontyczna,
2. stałe – składające się z zespołu drutów (o średnicy od 0,8 do 1,1 mm), zamków i śrub umocowanych na zębach.

Zasada działania aparatów ortodontycznych oparta jest na wywieraniu niewielkiej, stałej siły, w celu przemieszczenia zębów. Wielkość siły modyfikowana jest w trakcie leczenia zależnie od  stanu pacjenta i uzyskiwanych efektów terapeutycznych.

Higiena jamy ustnej – aparat zdejmowany

Stosując aparaty zdejmowane zależy dbać o prawidłową higienę jamy ustnej pamiętając o szczotkowaniu zębów dwa razy dziennie. Zaleca się używać past do zębów oraz płukanek do jamy ustnej. W razie wystąpienia podrażnień i otarć można użyć żeli z lidokaina albo płukanek zawierających szałwie i rumianek. Aparat po wyjęciu z ust należy zawsze dokładnie umyć pod bieżącą wodą używając pasty do zębów i szczoteczki. Dzięki temu usuniemy powstały podczas użytkowania osad. Aparat po osuszeniu przechowujemy w perforowanym pojemniku zapewniającym cyrkulację powietrza.

Higiena jamy ustnej – aparat stały

Przymocowane do szkliwa zębów elementy utrzymujące (zamki) oraz umocowany na nich drut, sprzyjają powstawaniu i gromadzeniu się płytki nazębnej, której usunięcie jest dużym problemem. Utrzymanie prawidłowej higieny jamy ustnej można zapewnić wykonując codziennie zabiegi  higieniczne.

Szczotkowanie

Do szczotkowania zębów należy używać szczoteczek ze specjalnie zmodyfikowanym w tym celu włosiem. Szczoteczka taka posiada dwie długości włosia:

• dłuższa – znajduje się na brzegach głowicy szczoteczki,
• krótsza – przebiega osiowo wzdłuż głowicy szczoteczki.

Mycie zębów specjalną szczoteczką pozwoli na kontakt dłuższego włosia ze szkliwem zęba, natomiast środkowa część będzie czyściła aparat nie powodując uszkodzenia któregoś z elementów. Aby szczotkowanie było skuteczniejsze można zastosować szczoteczki jednopęczkowe lub specjalne wrzeciona. Giętkość i elastyczność części czyszczącej umożliwia dostanie się w trudno dostępne miejsca i  usunięcie zalegających w nich zanieczyszczeń.

Nitkowanie

Dla osiągnięcia prawidłowego efektu higienicznego należy również czyścić przestrzenie międzyzębowe. W tym celu używa się nici składającej się z trzech części:

1. sztywny krótki odcinek – którym przeprowadza się nić pod łukiem aparatu,
2. puszysta część – czyszcząca powierzchnię zębów i zamków aparatu,
3. nawoskowana najdłuższa część – usuwająca zabrudzenia z bocznych powierzchni zębów.

Pamiętaj! Nitkowanie przeprowadza się po wcześniejszym umyciu zębów szczoteczką.

Irygatory

Dostępne są specjalne urządzenia, które wykorzystują cienki strumień wody w celu usunięcia zanieczyszczeń. Strumień wody pozwala dotrzeć do miejsc, które są niedostępne dla szczoteczki i jednocześnie nie narusza elementów aparatu.

Płukanki

Ze względu na zwiększone gromadzenie się płytki nazębnej u osoby użytkującej aparat stały, wskazane jest stosowanie do codziennej higieny jamy ustnej płukanek. Preparaty te powodują zmniejszenie ilości zalegających resztek pokarmowych oraz ograniczają ilość bakterii chorobotwórczych.

Leczenie ortodontyczne jest procesem długotrwałym i niejednokrotnie wymaga od pacjenta ogromu cierpliwości. Jednakże sumienne przestrzeganie zasad higieny jamy ustnej, dostosowanych do szczególnych warunków, jakie stwarza obecność aparatu pomaga uzyskać pozytywne, satysfakcjonujące wyniki i piękny uśmiech!

Przeczytaj również:
Jakie są rodzaje aparatów ortodontycznych?