Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Kalendarz adwentowy
X - Herbapol Syrop sosnowy
X - Nutricia Bebilon + Mustela
X - Humavit Colostrum
X - Aurovitas ApoD3
X - Pomysł na prezent 3
X - Baby Week 9
X - Inhalatory
X - Unia Unituss

Higiena jamy ustnej

Sortuj wg

Higiena jamy ustnej, czyli jak dbać o zęby? Higiena, zasady i profilaktyka 

Higiena jamy ustnej to szereg zabiegów mających na celu utrzymanie jej w prawidłowym zdrowiu. Głównym zadaniem prawidłowo prowadzonej higieny jamy ustnej jest przeciwdziałanie odkładaniu się płytki nazębnej i powstawaniu biofilmu bakteryjnego. Jak dbać o higienę jamy ustnej? Na czym polega profilaktyka jamy ustnej? Czytaj więcej...

Higiena jamy ustnej – czym jest? 

Podstawową rolą higieny jamy ustnej jest przeciwdziałanie rozwojowi bakterii w jamie ustnej. Bakterie na skutek złego stanu higienicznego zębów i tkanek jamy ustnej mogą tworzyć kolonie i cienki biofilm na powierzchniach zębów. Biofilm tworzy płytkę nazębną, która z upływem czasu może przekształcić się w kamień nazębny. Zła higiena jamy ustnej stwarza świetne warunki do tworzenia się próchnicy, która jeżeli nie zostanie w odpowiednim czasie zdiagnozowana i leczona, może doprowadzić do utraty zębów. Powikłania związane z próchnicą mogą być groźne dla zdrowia, a w skrajnych przypadkach nawet życia. 

Podstawowe zasady, czyli jak dbać o zęby 

Pierwszą i najważniejszą zasadą, którą należy kierować się w celu zachowania prawidłowej higieny jamy ustnej, jest przeprowadzanie codziennych zabiegów higienicznych. Można do nich zaliczyć: 

  • szczotkowanie, 
  • nitkowanie, 
  • płukanie jamy ustnej. 

Aby upewnić się, że nasze zęby i tkanki jamy ustnej nie będą narażone na rozwój groźnych czynników chorobotwórczych, tego typu czynności trzeba wykonywać minimum dwa razy dziennie. Zaleca się także, by raz na pół roku udać się z na wizytę kontrolną do stomatologa w celu oceny stanu zdrowia i kondycji jamy ustnej. Podczas rutynowego przeglądu uzębienia lekarz dentysta ma możliwość dostrzec najmniejsze objawy rozwoju próchnicy i w odpowiednim czasie wdrożyć leczenie. 

Jaką szczoteczkę do zębów wybrać? 

Obecnie mamy możliwość wyboru spośród wielu rodzajów szczoteczek do zębów. Począwszy od manualnych, tradycyjnych, które są nam dobrze znane, po elektryczne czy soniczne oraz specjalne irygatory.   

Szczoteczki tradycyjne 

Na początek skupmy się na szczoteczkach tradycyjnych. Zasadniczą cechą pozwalającą rozróżnić szczoteczki jest ich twardość. Mamy do wyboru szczoteczki: 

  • miękkie (soft), 
  • średnio-twarde (medium)
  • twarde (hard). 

Kolejną cechą jest wielkość główki, na której znajduje się włosie, oraz kształt rękojeści, nieustannie ulepszany w celu poprawy ergonomii szczotkowania. 

Szczoteczki elektryczne 

Szczoteczki elektryczne to urządzenia posiadające ruchomą główkę, która podczas pracy wykonuje ruch oscylacyjno-obrotowy. Zasadniczą różnicą między szczoteczkami elektrycznymi a manualnymi jest czujnik nacisku na powierzchnie zębów podczas szczotkowania. Pozwala on na precyzyjne dopasowanie odpowiedniej siły w celu prawidłowego oczyszczenia wszystkich powierzchni zębów i przestrzeni międzyzębowych. Wymienne końcówki szczoteczek elektrycznych pozwalają na ich użytkowanie przez zdecydowanie dłuższy czas niż szczoteczki tradycyjne, które należy wymieniać w momencie zużycia włosia lub po upływie czterech miesięcy użytkowania.    

Szczoteczki soniczne 

Szczoteczki soniczne są urządzeniami wykorzystującymi drgania w celu oczyszczenia zębów. Są one bardzo podobne pod kątem konstrukcji do szczoteczek elektrycznych, ale posiadają główkę podobną do szczoteczek manualnych. Podczas użytkowania możliwy jest wybór trybu pracy z doborem odpowiedniej częstotliwości drgań dla prawidłowego procesu czyszczenia.   

Jak szczotkować zęby? 

W celu zapewnienia prawidłowego oczyszczenia zębów i jamy ustnej ważne, by stosować odpowiednią metodę szczotkowania. Najczęściej zalecaną metodą dla osób dorosłych jest metoda ROLL, czyli dziąsło-ząb. Szczotkowanie zębów rozpoczyna się od dziąsła, gdzie przykłada się szczoteczkę pod kątem 45 stopni w kierunki zębów.  Następnie wykonuje się ruch wymiatający. Taka czynność powinna być powtórzona trzy razy na każde 3 szczotkowane zęby. Należy pamiętać, by odpowiednio dobrać nacisk – nie za słaby, który będzie nieskuteczny, ale też nie za mocny, by nie uszkodzić tkanek dziąsła i szkliwa. W celu prawidłowego szczotkowania zębów należy przeprowadzić ten proces na wszystkich powierzchniach zębów, tj. policzkowej, wargowej, podniebiennej, językowej, a na koniec żującej. Tę ostatnią ze względu na lokalizację (jest to miejsce żucia i gryzienia) szczotkuje się inaczej niż pozostałe – ruchami do przodu i do tyłu. 

W szczotkowaniu zębów, oprócz prawidłowo dobranej szczoteczki i odpowiedniej techniki, bardzo ważny jest jeszcze jeden element – pasta do zębów. 

Jaką pastę do zębów wybrać? 

Pasty do zębów są nieodłącznym elementem codziennej higieny zębów. Obecnie mamy możliwość wyboru spośród wielu produktów. Niektóre z nich wykazują specjalistyczne działanie. 

Można wyróżnić pasty o działaniu: 

  • przeciwbakteryjnym, 
  • przeciwpróchnicowym, 
  • przeciw płytce nazębnej, 
  • ograniczającym stan zapalny tkanek miękkich i przyzębia, 
  • łagodzącym nadwrażliwość zębów, 
  • wybielającym. 

Przy doborze odpowiedniej pasty do zębów należy kierować się stanem uzębienia i tkanek przyzębia. Pasty w swoim składzie posiadają wiele specyficznych składników decydujących o ich właściwościach. Są to między innymi: 

  • fluor, 
  • trioksolan, 
  • chlorheksydyna, 
  • zioła, 
  • węgiel aktywowany. 

Jakie nici dentystyczne wybrać? 

Nić dentystyczna to kolejny ważny element, bez którego higiena zębów nie może się obyć. Nici służą do oczyszczenia przestrzeni międzyzębowych z zalegających resztek pokarmowych. Warto wiedzieć, że nawet najdokładniejsze szczotkowanie zębów, zarówno szczoteczką manualną, jak i nowoczesnym urządzeniem, nie spowoduje całkowitego usunięcia pozostałości, które nagromadziły się w nich po jedzeniu. Dlatego tak ważne, by po szczotkowaniu korzystać z nici dentystycznych, które dopełnią proces codziennej higieny jamy ustnej

Do wyboru mamy kilka rodzajów nici: 

  • Nici woskowane – wykonane z nylonu; dzięki pokryciu go cienką warstwą wosku zapewniają lepszy poślizg podczas nitkowania przy zachowaniu dużej odporności na pęknięcie. 
  • Nici niewoskowane – są dedykowane osobom, u których występują stłoczenia zębów, a co za tym idzie – występuje trudność w oczyszczaniu przestrzeni międzyzębowych. Nici te są wykonane z nylonu dla zachowania większej odporności na pękanie. 
  • Taśmy dentystyczne – są produktami dla osób, którym użytkowanie nici stwarza problem. Są polecane szczególnie osobom ze stłoczeniami zębowymi. Taśmy są szersze niż nici, co poprawia ich wytrzymałość. 
  • Nici z fluorem – ich stosowanie może przeciwdziałać rozwojowi próchnicy, szczególnie w miejscach trudno dostępnych dla szczoteczek. 
  • Nici ze środkami wybielającymi – to świetne uzupełnienie wybielania zębów

Jak nitkować zęby? 

Oto kilka praktycznych zasad higieny jamy ustnej, które pomogę Ci dobrze nitkować zęby. 

  1. Zawiń nić o długości około 5 cm pomiędzy wskazujące palce oby dłoni. Dla zapewnienia odpowiedniej sztywności nici należy naciągnąć ją kciukiem. Długość nici pomiędzy palcami nie powinna przekraczać 3 cm. 
  2. Umieść nić w przestrzeni międzyzębowej. 
  3. Prowadź nić po ściance, co zwiększy efektywność nitkowania i pozwoli na uniknięcie nieprzyjemnego krwawienia z dziąseł. 
  4. Wyciągnij nić powolnym zdecydowanym ruchem ku powierzchni żującej zęba. Nigdy nie należy przeciągać nici między zębami, ponieważ może to spowodować podrażnienie dziąsła oraz pozostawienie resztek pokarmowych między zębami. 
  5. Przewiń nić między palcami i zacznij nitkować kolejny ząb w łuku. 

Jaką płukankę do zębów wybrać? 

Płyny stosowane do płukania jamy ustnej są preparatami pomocniczymi w codziennej higienie jamy ustnej. Drugim ich zastosowaniem jest efekt leczniczy przy zastosowaniu preparatów o specjalistycznym składzie. Na rynku dostępne są płyny o działaniu: 

  • antyseptycznym, 
  • odbudowującym (remineralizujące) szkliwo zębów, 
  • bakteriobójczym, 
  • wybielającym, 
  • zmniejszającym odkładanie się płytki nazębnej, 
  • łagodzącym objawy nadwrażliwości zębów, 
  • odświeżającym oddech. 

Jak stosować płyny do płukania jamy ustnej? 

Aby codzienną higienę jamy ustnej móc uznać za przeprowadzoną w sposób prawidłowy, po myciu i nitkowaniu zębów należy zastosować płukanki. Dla zapewnienia skutecznego działania powinno się nimi płukać zęby przez minimum 30 sekund. Inaczej wygląda to u osób z problemem nadmiernego gromadzenia się płytki nazębnej i kamienia nazębnego. Wówczas dla prawidłowego działania płukanki warto od niej zacząć rutynową higienę jamy ustnej

Profilaktyka jamy ustnej 

Profilaktyka jamy ustnej jest nakierowana głównie na wyrobienie odpowiednich przyzwyczajeń i nawyków, które pomogą nam przeciwdziałać próchnicy. Według WHO (Światowa Organizacja Zdrowia) próchnica i konsekwencje wynikające z jej nieleczenia są obecnie jedną z głównych przyczyn utraty zębów. Aby móc uchronić się przed jej skutkami, należy odpowiednio dbać o higienę jamy ustnej. Do podstawowych i najpopularniejszych metod należy szczotkowanie, nitkowanie zębów i używanie płukanek do jamy ustnej. Zaleca się także, by regularnie korzystać z kontroli stomatologicznych, które należy wykonywać minimum raz na pół roku. W przypadku gromadzenia się płytki nazębnej, która może tworzyć kamień nazębny, należy wykonywać specjalistyczne zabiegi higienizacyjne, takie jak piaskowanie i skaling. Natomiast gdy została stwierdzona tendencja do pojawiania się zmian próchnicowych, zaleca się przeprowadzenie fluoryzacji bądź lakowania (u dzieci), chroniących zęby przed ich rozwojem. 

Żródła 

  • M. i M. Kasiak, Pasty do zębów- skład i działanie. Farmacja Polska, 2009, tom 65, nr. 9, str. 655-672. 
  • B. Malicka, M. Ziętek, W Grzebieluch, Zastosowanie chlorheksydyny w stomatologii, Dent. Med. Probl., 2005, 42, str. 497-505, ISBN 1644-387X. 
  • Z. Jańczyk, Profilaktyka Profesjonalna w Stomatologii, 2001, wyd 1, PWZL, ISBN 83-200-2536-2. 
  • A. Wasiluk, Związki fluoru w profilaktyce zębów dzieci i młodzieży- przegląd piśmiennictwa polskiego, Przegląd epidemiologiczny, 2007, 71, str 603-611. 
  • U. Kaczmarek, K. Orłowska, B. Kłaniecka, A. Szymnajtis, Retencja fluoru w ślinie po szczotkowaniu zębów pastami ze standardową i dużą zawartością fluoru, Dent. Med. Probl., 2013, 5, 3, 315-321, ISBN 1644-387X. 
  • J. Iracki, M. Wierzbicka, Skuteczność aktywnych składników past do zębó jako element stomatologii opartej na dowodach, Czas Stomat., 2015, LVIII, 6, 414-421. 
  • A Wójcik, M Zalewska, E Czerech, R Jabłoński, S Grabowska, E Maciorkowska, Próchnica wieku rozwojowego chorobą cywilizacyjną, Przegląd Epidemiologiczny, 2012, 66, str. 705-711. 
Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę