Kategorie
Gemini.pl

Artykuły

X - Projekt Mama 2024 (2)
X - Wiosenne porządki
X - Herbal Monasterium
X - Zajączek wielkanocny 2024
X - Układ pokarmowy
X - Alergia 2024
X - Sale do -50%
33

Zęby mleczne – kiedy się pojawiają i kiedy wypadają?

Słuchaj artykułu

Piękne, białe zęby i prawidłowy zgryz to nie tylko oznaka naszego zdrowia, ale osobista wizytówka, którą prezentujemy światu niemal każdego dnia. Czy wiesz, w jaki sposób powstają zęby mleczne, ile zębów ma dziecko i kiedy zaczynają się kształtować? Odpowiedzi znajdziesz w artykule. 

Zęby mleczne – kiedy się pojawiają i kiedy wypadają?

Rozwój i kształtowanie się zębów mlecznych 

Rozwój narządów jamy ustnej, w tym zębów, rozpoczyna się w trakcie życia płodowego. Już w 2. miesiącu życia – około 7. tygodnia – rozwija się szczęka i żuchwa (z dwóch guzków szczękowych i dwóch guzków żuchwowych). Powstaje ona z pierwotnej listewki zębowej. Pojawia się w niej 20 zawiązków zębów mlecznych, które zaczynają się mineralizować w 4. miesiącu życia płodowego. W tym czasie rozwijająca się żuchwa usytuowana jest w kierunku tylnym do szczęki. Wraz z upływem czasu i dalszego rozwoju szczęka wzrasta w kierunku doprzednim, pozostawiając żuchwę w tyle.

W momencie narodzin zęby mleczne nie są jeszcze do końca rozwinięte w kości. Maluch rodzi się z widocznie cofniętą i małą żuchwą, co jest zjawiskiem całkowicie naturalnym, określanym tyłozgryzem fizjologicznym.  


Produkty do higieny jamy ustnej dziecka
Ciesz się darmową dostawą przy zakupie wybranych produktów!

W okresie noworodkowym i niemowlęcym następuje intensywny rozwój narządów jamy ustnej, czyli całego układu stomatognatycznego – jest on zespołem wzajemnie współdziałających elementów morfologicznych tkanek i narządów twarzoczaszki, które tworząc całość sterowaną przez ośrodkowy układ nerwowy, biorą czynny udział w akcie wstępnego trawienia, żucia, połykania, oddychania, artykulacji, a także w sferze doznań psychicznych.  

Warto wspomnieć, że zęby mleczne różnią się od zębów stałych zarówno pod względem wyglądu, jak i budowy. 

Budowa zęba mlecznego 

Zęby mleczne są słabsze niż stałe, dlatego też są bardziej podatne na pojawienie się próchnicy, którą należy leczyć.  

Jeśli chodzi o budowę, ząb mleczny, tak samo jak ząb stały, składa się z korzenia i korony. Korzeń zęba to jego niewidoczna część umiejscowiona w dziąśle. Korona to część widoczna, czyli zęby, które widzimy np. podczas rozmowy. W środku każdego zęba znajduje się miazga, komora i kanały korzeniowe. Oprócz nich na budowę zęba składa się także szkliwo, zębina i kostniwo. Miazga jest żywą tkanką, która wypełnia środek zęba, a więc komorę wraz z kanałami. Sama zaś jest chroniona warstwą szkliwa i zębiną. Kostniwo utrzymuję ząb w dziąśle. Zębina chroni miazgę, a sama chroniona jest przez szkliwo, natomiast szkliwo pokrywa koronę zęba, czyli to, co wystaje z dziąsła. Jego zadaniem jest ochrona zęba. 

Ile zębów mlecznych ma dziecko? 

U dzieci pojawia się 20 zębów mlecznych, po 10 w każdej szczęce, wśród których obecne są: 

  • siekacze (4),  
  • kły (2), 
  • zęby trzonowe (4).  

Zęby mleczne, jak wspomniano wcześniej, są słabsze i bardziej podatne na działanie kwasów, a także rozwijającą się próchnicę. Mają znacznie cieńszą warstwę szkliwa i są gorzej zmineralizowane niż zęby stałe. Ponadto cechą charakterystyczną dziecięcych zębów jest obecność diastem, czyli szpar między zębami. Stanowią one podwalinę pod zęby stałe, które są znacznie większe, a co za tym idzie – potrzebują więcej miejsca. Inną cechą odróżniającą mleczaki od zębów stałych jest znaczna różnica w długości korzeni zębowych. Zęby mleczne mają maleńkie i cieniutkie korzenie. 

Kalendarz ząbkowania 

Pojawianie się zębów mlecznych jest uwarunkowane genetycznie i następuje w określonej kolejności: 

  • 6-10. miesiąc życia – siekacze centralne (przyśrodkowe) dolne, 
  • 8-12. miesiąc życia – siekacze górne, 
  • 9-13. miesiąc życia – drugie górne siekacze mleczne, 
  • 10-16. miesiąc życia – drugie dolne siekacze mleczne, 
  • 13-19. miesiąc życia – górne trzonowe pierwsze, 
  • 14-18. miesiąc życia – dolne pierwsze trzonowce, 
  • 16-22. miesiąc życia – górne kły, 
  • 17-23. miesiąc życia – kły dolne, 
  • 23-31. miesiąc życia – dolne drugie trzonowce, 
  • 25-33. miesiąc życia – górne drugie trzonowce.  

Warto pamiętać, że mogą występować znaczne różnice w ząbkowaniu u dzieci, szczególnie u wcześniaków.  

Przeczytaj również:
Kalendarz ząbkowania

Kiedy wypadają zęby mleczne? 

Wymiana zębów mlecznych na stałe trwa kilka lat i ma miejsce między 6 a 13. rokiem życia. Proces wymiany zębów poprzedza zjawisko resorpcji korzeni zębów mlecznych, czyli ich wchłanianie, co później skutkuje obluzowaniem i wypadaniem zębów.  

Czy zęby mleczne wypadają w określonej kolejności? Tak!  

Zazwyczaj najpierw wypadają dolne i górne siekacze, co ma miejsce między 6 a 7. rokiem życia. W dalszej kolejności wypadają: 

  • drugie górne i dolne siekacze (między 7 a 8. rokiem życia),  
  • pierwsze zęby trzonowe górne i dolne (między 9 a 11. rokiem życia),  
  • kły dolne (między 9 a 12. rokiem życia),  
  • górne i dolne zęby trzonowe (między 10 a 12. rokiem życia).  

Najczęściej na samym końcu wypadają górne kły, co ma miejsce między 10. a 12 rokiem życia.  

Przeczytaj również:
Wymiana zębów mlecznych na stałe – co warto wiedzieć?

Mleczne zęby wrodzone i noworodkowe 

Zdarzają się sytuacje, w których zęby mleczne pojawiają się o wiele za szybko, np. już pod koniec 1. miesiąca życia. Takie zęby określane są mianem zębów noworodkowych. W dość rzadkich przypadkach dzieci przychodzą na świat z już wyrośniętymi zębami, które w takiej sytuacji określa się zębami wrodzonymi. Obie te sytuacje są z pewnością zaskoczeniem dla rodziców. Mogą także okazać się problematyczne w przypadku karmienia piersią. W zależności od trudności, jakie powoduje obecność zębów, a także od ich stanu faktycznego (np. ruszają się i mogą stanowić zagrożenie zachłyśnięcia), rodzice wraz z lekarzem podejmują decyzję o ich usunięciu. 

Rozwój, wyrzynanie oraz wypadanie zębów mlecznych to długotrwały i skomplikowany proces. Warto znać podstawowe informacje na ten temat. Jeśli zastanawiasz się, czy zęby Twojego dziecka rosną i rozwijają się w prawidłowy sposób, skontaktuj się ze specjalistą.  

Przeczytaj również:
Jak dbać o higienę jamy ustnej dziecka?


Źródła
Zwiń
Rozwiń

Źródła: 

  1. S. Majewski, Kształtowanie się układu stomatognatycznego w rozwoju osobniczym człowieka [w:] Gnatofizjologia stomatologiczna: normy okluzji i funkcje układu stomatognatycznego, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, 2007. 
  2. A.C. Cameron, R.P. Widmer, Stomatologia dziecięca, wyd. Urban&Partner, 2012. 
  3. Materiały własne. 
Daj nam znać, co myślisz o tym artykule

Wpisz swój komentarz...
Imię

Masz pytanie, szukasz porady?
Jeśli szukasz darmowej porady w zakresie zdrowia oraz przyjmowania leków lub suplementów diety, chętnie odpowiemy na Twoje pytanie.
Zapytaj farmaceutę