Ruszczyk kolczasty na żylaki i hemoroidy

Myszopłoch kolczasty, zwany powszechnie ruszczykiem kolczastym, to gatunek rośliny pochodzącej z rodziny szparagowatych (Asparagaceae). Naturalnie występuje w basenie Morza Śródziemnego i zachodniej Azji, aż po Iran. Dzięki swojej dekoracyjności w Europie zyskał popularność jako roślina ogrodowa. Krzew ten może dorastać do 1 m wysokości. Charakteryzuje się wiecznie zielonymi, rozgałęzionymi, kolczasto zakończonymi pędami. Liście ruszczyka są zredukowane do małych łusek. Roślina ta nie wymaga specjalnych warunków do upraw.  

Ruszczyk kolczasty – właściwości 

Surowiec farmaceutyczny stanowi kłącze ruszczyka, które zostało zebrane jesienią. Wcześniej jednak musiało zostać wysuszone w warunkach naturalnych, w nasłonecznionym i przewiewnym miejscu. Surowiec standaryzuje się na zawartość saponin, nie mniejszą niż 1% w przeliczeniu na ruskogeninę.  

Składnikami obecnymi w kłączu są: 

• saponiny steroidowe (neoruskogenina, ruscyna, ruskogenina, ruskozyd), 
• flawonoidy, antrachinony, olejki eteryczne,  
• pochodne benzofuranu, węglowodany oraz kwasy tłuszczowe. 

Dzięki obecności saponin w swym składzie surowiec ten zwiększa napięcie żylne, a także hamuje elastazę. Elastaza jest enzymem, który wykazuje powinowactwo do degradacji elastyny obecnej w naczyniach włosowatych. Dzięki zahamowaniu jej działania dochodzi do wzmocnienia naczyń włosowatych oraz ich uszczelnienia. 

Saponiny przyczyniają się także do wzmocnienia przepływu żylnego i ciśnienia krwi żylnej. Wyciąg z ruszczyka zmniejsza adhezję leukocytów do śródbłonka, co skutkuje zmniejszeniem stanu zapalnego (działanie przeciwzapalne). Obkurczenie naczyń krwionośnych z udziałem wyciągu z ruszczyka nasila się pod wpływem ciepła i dotyczy naczyń, w których występują zmiany żylakowate.  

Ruszczyk kolczasty – zastosowanie 

Wyciągi z ruszczyka stosowane są w przypadku: 

• przewlekłej niewydolności naczyń żylnych i limfatycznych, 
• obrzmień, świądu i bólu wynikającego z niewydolności żył, 

• uczucia ciężkości nóg, 
• nocnych kurczów mięśni łydek, 
• stanów zapalnych hemoroidów (żylaków odbytu), 
• plamień i krwawień z dróg rodnych.  

Wyciągi z kłącza ruszczyka są popularnym składnikiem leków i suplementów diety, a nawet preparatów do higieny intymnej. Wskazaniami do ich stosowania są żylaki odbytu czy niewydolność naczyń żylnych. Najczęściej występują w połączeniu z witaminą C oraz hesperydyną (odpowiedzialna za zmniejszenie przepuszczalności naczyń krwionośnych), wyciągiem z oczaru wirginijskiego czy diosminą.  

Wyciągi z ruszczyka dobrze wpływają na nagłe spadki ciśnienia, wynikające ze zmiany pozycji (na stojącą). Tym samym znacznie redukują uczucie zamroczenia i zawroty głowy, które mogą być konsekwencją tego zjawiska. Jednoczenie nie dochodzi do podnoszenia się ciśnienia krwi, co często ma miejsce w momencie stosowania innych substancji na tę dolegliwość.  

Ruszczyk kolczasty – działanie niepożądane 

Przedawkowanie surowca grozi wystąpieniem bólu brzucha i biegunek. Biegunki mogą mieć postać ciężką, charakteryzującą się znaczną utratą płynów i elektrolitów, aż do utraty masy ciała. Biegunka najczęściej ustępuje samoistnie po zaprzestaniu stosowania preparatów z wyciągiem z ruszczyka. Do innych działań niepożądanych należą nudności i skórne reakcje alergiczne.  

Ruszczyk kolczasty w kosmetykach 

Wyciąg z ruszczyka wchodzi także w skład kosmetyków, np. kremów do twarzy czy maseczek. Jego działanie polega na obkurczaniu rozszerzonych naczynek, zmniejszeniu zaczerwienienia i redukcji świądu. Zmniejsza on także opuchliznę w okolicach oczu, a nawet i całej twarzy. Kosmetyki zawierające wyciągi z ruszczyka są dedykowane dla o cerze naczynkowej.  

Przeczytaj również:
Jak zapobiegać żylakom?
Hemoroidy – przyczyny, objawy, leczenie