Maltitol – czy jest szkodliwy?

Czym jest maltitol? 

Maltitol należy do grupy polioli, czyli specyficznej grupy związków stosowanych jako dodatki do żywności. Poliole to słodziki, które są stosowane jako alternatywa dla nieodżywczych substancji słodzących. Pod względem chemicznym maltitol jest dwucukrem i składa się z glukozy i sorbitolu.

Maltitol, jak również pozostałe poliole – erytrytol, uwodornione hydrolizaty skrobi, izomalt, laktitol, mannitol, sorbitol i ksylitol zostały ujęte w międzynarodowych normach żywności i zatwierdzone do stosowania w żywności przez Agencję Żywności i Leków oraz Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności. Poliole pojawiły się w produkcji żywności z uwagi na narastający problem nadmiernego spożycia cukrów prostych [1-2]. 

Czym maltitol różni się od cukru? 

Wśród wszystkich polioli maltitol swoimi właściwościami najbardziej przypomina sacharozę. Jest zaledwie 10-25% mniej słodki od sacharozy, a jednocześnie jego wartość kaloryczna to 2,4 kcal na 1 g, czyli o 40% mniej od cukru. Szacuje się, że do 40 g maltitolu na dzień to ilość, przy której nie występują żadne skutki uboczne. 

Maltitol słabo wchłania się w jelicie cienkim, a jego niewchłonięta część przechodzi do jelita grubego, gdzie ulega fermentacji. W związku z tym może wykazywać działanie prebiotyczne, czyli pobudzające aktywność bakterii jelitowych. Wpływ polioli na mikrobiotę jelitową nie został jeszcze dokładnie zbadany. 

W porównaniu do cukru ma dużo niższy wpływ na skoki cukru i insuliny we krwi, co jest szczególnie istotne przy jednostkach chorobowych i zaburzeniach związanych z gospodarką cukrowo-insulinową (np. otyłość, insulinooporność, cukrzyca). Zamiana cukru na maltitol może zapobiec próchnicy [2-3]. 

W jakich produktach znajduje się maltitol? 

Maltitol występuje zarówno naturalnie w wybranych produktach, jak i pod postacią dodatku do żywności jako E965. Znajduje się w różnych owocach i warzywach oraz w niewielkich ilościach w słodzie palonym i liściach cykorii. Jako słodzik ma szerokie zastosowanie w słodyczach – batonikach, ciastkach, czekoladzie, wyrobach cukierniczych, gumach do żucia. Występuje także jako słodzik tabletkowany [3].  

Jak maltitol oddziałuje na organizm? 

Działanie maltitolu na organizm jest uzależnione od zastosowanej dawki.

Nadmierne spożycie polioli może skutkować pojawieniem się objawów ze strony układu pokarmowego, takich jak gazy czy biegunka.

Dokładna dawka, po której mogą pojawić się objawy, jest zależna od indywidualnej wrażliwości na te składniki diety. Najlepiej więc obserwować swój organizm i wprowadzać słodziki do diety stopniowo [1].  

Wskazania i przeciwwskazania do stosowania maltitolu 

Maltitol jako alternatywne źródło słodkiego smaku pozwala na zredukowanie ilości cukru dodanego w diecie. Zgodnie z rekomendacjami Światowej Organizacji Zdrowia spożycie cukrów prostych należy ograniczyć poniżej 10% dziennego zapotrzebowania na energię. Natomiast ograniczenie poniżej 5% to jeszcze większe korzyści zdrowotne. Zamiana cukru na maltitol w produktach spożywczych to dobry krok w kierunku profilaktyki i leczenia chorób dietozależnych [4]. 

Przeciwwskazaniem do stosowania maltitolu może być zła tolerancja ze strony układu pokarmowego. Grupą osób, które może dotykać ten problem, są chorzy na zespół jelita drażliwego. W postępowaniu dietetycznym przy tym schorzeniu stosuje się dietę ubogą w produkty dostarczające FODMAP, czyli słabo wchłanialnych, szybko fermentujących węglowodanów, do których należą poliole [5]. 

Maltitol to składnik bezpieczny dla zdrowia. Jego szeroka dostępność pomaga w dokonywaniu zdrowszych wyborów żywieniowych. Stosowanie go jako alternatywy dla cukru może przynieść szczególne korzyści osobom borykającym się z problemami z gospodarką cukrowo-insulinową i nadmierną masą ciała. Słodziki należy wprowadzać do diety stopniowo, sprawdzając indywidualną wrażliwość i tolerancję.

Przeczytaj również:
Erytrytol – zamiennik cukru. Czym jest erytrol i ile ma kalorii?