Colostrum – naturalne wsparcie odporności dziecka. Co warto wiedzieć?

Czym właściwie jest colostrum?

Colostrum to pierwszy pokarm, jaki krowa wytwarza tuż po urodzeniu cielęcia – gęsty, żółtawy płyn, który wyraźnie różni się od późniejszego mleka. Jego zadaniem jest dostarczenie nowo narodzonemu zwierzęciu ogromnej dawki składników odpornościowych, niezbędnych do przetrwania pierwszych dni życia. To właśnie dlatego colostrum określa się czasem mianem naturalnej „szczepionki”.

W jego składzie znajdują się m.in.:

• laktoferyna o właściwościach antybakteryjnych i immunomodulujących,
• cytokiny i czynniki wzrostu, wspierające regenerację błony śluzowej jelit,
• enzymy, witaminy i minerały, ważne dla prawidłowej pracy układu odpornościowego,
• bioaktywne peptydy.

Warto jednak podkreślić, że obecność tych składników w teorii nie oznacza automatycznie, że każdy suplement z colostrum będzie działał tak samo. Ważne znaczenie ma sposób pozyskania surowca oraz jego obróbka.

Dlaczego jakość surowca jest tak ważna?

Największa „moc biologiczna” colostrum występuje w pierwszych dwóch godzinach po porodzie. To wtedy skład aktywnych białek jest najbardziej wartościowy. Wraz z upływem czasu ich ilość spada – dzieje się to naturalnie, bo mleko przechodzi w kolejne fazy laktacji.

Dlatego wysokiej jakości preparaty powstają wyłącznie z colostrum:

• pobieranego bardzo szybko po porodzie (najlepiej do 2 godzin),
• pochodzącego od zdrowych, przebadanych zwierząt,
• które przeszło kontrolę mikrobiologiczną.

Rzetelny producent jasno udostępnia takie dane, pokazując wyniki badań każdej partii.

Liofilizacja – najlepszy sposób przetwarzania colostrum

Colostrum jest bardzo wrażliwe na wysoką temperaturę. W tradycyjnym suszeniu rozpyłowym – powszechnie stosowanym przy produkcji mleka w proszku – dochodzi do podgrzewania surowca, co niszczy część białek, a tym samym obniża ich aktywność biologiczną.

Dlatego najbardziej cenioną metodą utrwalania jest liofilizacja, czyli suszenie mrozem.

Proces polega na:

• szybkim zamrożeniu colostrum,
• odparowaniu wody w niskiej temperaturze i przy obniżonym ciśnieniu.

Dzięki temu białka zachowują swoją strukturę, a produkt końcowy jest najbliższy świeżemu colostrum – zarówno pod względem składu, jak i działania.

Co mówi nauka? Najważniejsze badanie z 2023 roku

W 2023 roku w czasopiśmie Nutrients ukazało się jedno z najlepiej zaprojektowanych badań dotyczących colostrum u dzieci. Uczestniczyło w nim 57 przedszkolaków w wieku od 3 do 7 lat, a okres obserwacji trwał 6 tygodni.

Dzieci podzielono na dwie grupy:

• pierwsza otrzymywała colostrum,
• druga – placebo w postaci suszonej serwatki.

Wyniki okazały się obiecujące:

• 31% mniej dni z objawami infekcji dróg oddechowych – dzieci przyjmujące colostrum chorowały rzadziej,
• o 37% łagodniejsze objawy, szczególnie mniejszy katar i kaszel,
• 50% mniej infekcji przedłużających się, trwających kilka dni z rzędu,
• efekt ochronny utrzymywał się nawet 20 tygodni po zakończeniu suplementacji.

To ważna informacja, bo sugeruje, że colostrum nie działa wyłącznie „tu i teraz”, lecz może wpływać na regulowanie odporności długoterminowo. Co więcej – preparat był dobrze tolerowany, a w badaniu nie odnotowano poważnych działań niepożądanych.

Jak stosować colostrum? Wskazówki dla rodziców

Choć colostrum to produkt naturalny, warto podejść do jego wyboru i podawania z wiedzą i rozsądkiem.

Oto praktyczne wskazówki:

• Wybieraj liofilizowane colostrum z udokumentowaną jakością – najlepiej takie, przy którym wskazano czas pobrania oraz wyniki badań mikrobiologicznych.
• Rozpocznij suplementację 1–2 miesiące przed sezonem infekcyjnym, czyli w sierpniu lub we wrześniu. Organizm dziecka ma wtedy czas na pełne wsparcie odporności.
• W okresie wzmożonych zachorowań można rozważyć krótkie „boostery”, czyli zwiększenie częstotliwości przyjmowania przy pierwszych objawach infekcji.
• Pamiętaj, że colostrum jest suplementem diety, a nie lekiem – nie zastąpi zdrowej diety, odpowiedniej ilości snu, ruchu na świeżym powietrzu czy szczepień.

Jedynym istotnym przeciwwskazaniem jest alergia na białka mleka krowiego. W takim przypadku colostrum nie powinno być stosowane.

Colostrum to jeden z najciekawszych i najlepiej przebadanych naturalnych sposobów wspierania odporności u dzieci. Dzięki obecności laktoferyny i wielu bioaktywnych białek pomaga regulować działanie układu odpornościowego i zmniejszać podatność na infekcje. Najnowsze dane naukowe potwierdzają, że regularne stosowanie colostrum w wieku przedszkolnym może skutkować rzadszymi zachorowaniami, krótszym czasem trwania infekcji oraz łagodniejszym ich przebiegiem.

Aby jednak faktycznie uzyskać korzyści, ważny jest wybór wysokiej jakości, liofilizowanego colostrum, pozyskanego w odpowiednim czasie i poddanego kontroli laboratoryjnej. Wówczas może stać się realnym wsparciem w trudnym sezonie jesienno-zimowym. Naturalnym, bezpiecznym i dobrze tolerowanym przez dzieci.