Czy serce może zostać zastąpione sztucznym odpowiednikiem?

Do konkursu Big Beat Challenge zgłosiło się 75 interdyscyplinarnych zespołów, z których większość stanowili naukowcy z Europy i USA, ale również Ghany, Brazylii, Rosji czy Indii. Od zamknięcia rekrutacji w czerwcu 2019 r. do 23 stycznia 2021 r. trwał proces oceny wniosków. 

 Zgłoszenia były oceniane przez 3 niezależne zespoły: 

• pacjenci, panel publiczny; 
• niezależni naukowcy, specjaliści z zakresu nauk medycznych; 
• IAP – International Advisory Panel (międzynarodowy panel doradczy) złożony z ekspertów z zakresu medycyny, nauk ścisłych oraz wielu innych. 

Spośród wszystkich aplikacji do „rundy finałowej” zakwalifikowały się 4 projekty badań. 

Lekarstwo na wrodzone, śmiertelne choroby mięśnia sercowego

Zespół kierowany przez profesora Watkinsa z Uniwersytetu w Oxfordzie postawił sobie za zadanie wynalezienie leku, który będzie w stanie precyzyjnie „naprawić”, „wyciszyć” lub „usunąć” fragment genu, który jest odpowiedzialny za chorobę mięśnia sercowego. Lek ma ograniczyć zniszczenia w obrębie tkanki mięśnia sercowego a podany odpowiednio wcześnie – umożliwić prawidłowy jego rozwój.  

Profesor wspomina, że wrodzone defekty genetyczne dotyczące tkanki mięśnia sercowego są zdecydowanie częstsze niż nam się wydaje – mogą występować u 1 na 500 osób. 

Miękkie sztuczne serce (soft robotic heart)

Profesor Jolanda Kluin z Uniwersytetu w Amsterdamie zapowiada stworzenie pierwszego sztucznego „miękkiego” serca w ciągu 7 lat. Obecnie dla pacjentów ze schyłkową niewydolnością serca jedynym leczeniem jest przeszczep serca. Maszyny, które wspomagają chore serce, nie są w stanie go zastąpić, dlatego są traktowane jako leczenie podtrzymujące życie do momentu przeszczepu. Niestety lista pacjentów wymagających nowego serca jest zdecydowanie dłuższa niż lista organów.  

Sztuczne miękkie serce ma być hybrydą tworzyw sztucznych i biologicznych, co zapewnia naturalny ruch i rytm serca. Kolejnym zadaniem, które postawił sobie zespół, jest umożliwienie bezprzewodowego ładowania serca. Jeśli projekt zostanie wybrany, a badanie powiedzie się, być może za 7 lat będziemy świadkiem przełomu, a ograniczona liczba organów do przeszczepu przestanie być problemem. 

Echoes

Projekt profesora Franka Rademakersa (Szpital Uniwersytecki Leuven, Belgia) zakłada stworzenie urządzenia, które będzie w stanie całodobowo monitorować pracę serca pacjenta za pomocą ultrasonografii. Badanie echa serca umożliwia uwidocznienie jego pracy jedynie w momencie badania. To, co dzieje się poza tym czasem pozostaje dla lekarza tajemnicą, co niejednokrotnie uniemożliwia postawienie prawidłowej diagnozy i leczenie. Urządzenie nie ma jednak ograniczać się do ultrasonografii – ma mierzyć wiele fizjologicznych parametrów i na ich podstawie stworzyć „cyfrowego bliźniaka”.  

iMAP

Zespół z Uniwersytetu w Cambridge prowadzony przez profesora Ziada Mallata zamierza stworzyć mapę blaszek miażdżycowych. Nie chodzi jednak o ich lokalizację w tętnicach pacjenta, a głębsze spojrzenie w samą blaszkę, jej budowę i powstawanie. Wiadomo, że miażdżyca jest efektem nie tylko nieprawidłowego stylu życia, ale również nieprawidłowo funkcjonującego układu odpornościowego. Profesor Mallat zapowiada, że lepsze zrozumienie mechanizmów powodujących takie zachowanie układu immunologicznego otworzy nowe podejście do leczenia miażdżycy i chorób z nią związanych.

Przeczytaj również:
Ablacja serca – co to jest? Wskazania, zalecenia i rekonwalescencja