Łysienie androgenowe – jak je leczyć?

Łysienie androgenowe – przyczyny

Łysienie androgenowe stanowi najczęstszą przyczynę wypadania włosów. Częstość jego występowania wzrasta wraz z wiekiem i może dotykać ponad 70% mężczyzn i 40% kobiet. 

Schorzenie może mieć swoje źródło w wielu czynnikach, z których najistotniejszą rolę odgrywają predyspozycje genetyczne, wpływ androgenów i powstawanie mikrozapaleń. 

Poprzez wpływ androgenów u osób z predyspozycją genetyczną następuje miniaturyzacja mieszka włosowego, gdyż metabolit testosteronu – dihydrotestosteron, powstający na skutek działania enzymu 5α-reduktazy, wpływa na receptory znajdujące się w mieszkach, skracając fazę wzrostu włosa [2,3].

Łysienie androgenowe – jak wygląda? 

Dla mężczyzn charakterystyczna jest utrata włosów w linii czołowej i stopniowy postęp łysienia ku tyłowi, które nie obejmuje części potylicznej. 

U kobiet ta postać występuje rzadko. Najczęściej łysienie jest rozlane na całej powierzchni głowy, ze szczególnym nasileniem w części czołowej i ciemieniowej [2,3]. 

Łysienie androgenowe – jak je zdiagnozować?  

Przed przystąpieniem do leczenia konieczna jest dokładna diagnoza, aby poznać przyczynę tego procesu. Pozwoli to uniknąć błędów w doborze odpowiedniego leku, a także zwiększy efektywność leczenia.  

Zarówno u mężczyzn, jak i kobiet lekarz przeprowadza szczegółowy wywiad w celu dokładnego rozpoznania specyfiki i przyczyn łysienia. Wykonane badanie przedmiotowe obejmuje ocenę lokalizacji i wzoru łysienia. 

Badania laboratoryjne są wykonywane w celu diagnostyki różnicowej i są szczególnie istotne w przypadku kobiet, gdyż obraz kliniczny nie jest tak charakterystyczny, jak u mężczyzn. Diagnostyka obejmuje następujące badania: 

• morfologia z rozmazem, 
• poziom ferrytyny i żelaza, 
• OB, CRP, białko całkowite, 
• glukoza na czczo, 
• TSH, FT4, przeciwciała przeciwko peroksydazie tarczycowej i tyreoglobulinie, 
• progesteron, prolaktyna, estradiol, testosteron. 

Badaniem diagnostycznym, które zaleca się wszystkim chorym, jest trichoskopia. Zostają nią objęte trzy okolice – czołowo-ciemieniowa, skroniowa i potyliczna. Specjalista ocenia: 

• grubość włosów (znaczenie ma mniejsza grubość w okolicy czołowej w porównaniu z potyliczną i powyżej 10% cienkich włosów w okolicy czołowej); 
• odsetek włosów meszkowych; 
• przebarwienia okołomieszkowe; 
• liczba jednostek włosa z pojedynczą łodygą; 
• liczba żółtych kropek będących pustymi ujściami mieszków włosowych [2,3]. 

Łysienie androgenowe – leczenie  

Leki doustne  

Łysienie androgenowe można leczyć farmakologicznie poprzez stosowanie leków o działaniu ogólnoustrojowym. O wyborze odpowiedniego leku zawsze powinien decydować lekarz, który dobierze odpowiednią substancję i określi sposób dawkowania.  

Obecnie w leczeniu łysienia androgenowego najczęściej stosuje się finasteryd. Substancja ta hamuje powstawanie pochodnej testosteronu – DHT. Ma to miejsce dzięki blokowaniu enzymu 5-α-reduktazy, który powoduje przemianę testosteronu w dihydrotestosteron. Należy pamiętać, że lek ten działa, gdy jest przyjmowany regularnie, a pierwsze zauważalne efekty obserwowane są po około 6 miesiącach leczenia. Niestety wykazuje on wiele działań niepożądanych. Finasteryd nie posiada rejestracji w stosowaniu u kobiet, ponieważ wykazuje działanie teratogenne. 

Innym lekiem zmniejszającym stężenie DHT w surowicy jest dutasteryd. Badania wskazują, że substancja ta działa silniej od finasterydu, dlatego niektórzy lekarze rekomendują dutasteryd jako lek pierwszego rzutu w leczeniu łysienia androgenowego. Powoduje on wiele skutków ubocznych, dlatego jego stosowanie należy skonsultować z lekarzem. Ponadto silnie uszkadza płód, dlatego jest całkowicie przeciwwskazany dla kobiet w ciąży i planujących dziecko.  

Niektórzy lekarze zalecają kobietom stosowanie spironolaktonu. Badania dowodzą, że wykazuje on również silne powinowactwo do receptorów androgenowych, zmniejszając wytwarzanie testosteronu. Efektem tego procesu jest zahamowanie wypadania włosów, lecz substancja ta nie wykazuje żadnego wpływu na wzrost włosów.  

Doustne środki antykoncepcyjne stosowane u kobiet zawierające w swoim składzie pochodne progesteronu i estrogeny zmniejszają produkcje androgenów, regulując ich poziom w surowicy krwi.  

Leki o działaniu miejscowym  

W leczeniu miejscowym najczęściej stosowane są preparaty zawierające w swoim składzie minoksidyl. Związek ten występuje w licznych lekach w stężeniu 2% i 5%. Stosowany jest w postaci wcierek i szamponów pobudzających wzrost włosów poprzez zwiększenie przepływu krwi przez łożysko naczyniowe skóry. Pierwsze rezultaty leczenia pod warunkiem systematycznej aplikacji można zaobserwować po około 2 miesiącach od rozpoczęcia leczenia. Podobne właściwości wykazuje aminexil, który jest obecny w licznych wcierkach, szamponach i odżywkach. Dodatkowo wzmacnia i uelastycznia włosy. 

Inną metodą leczenia jest stosowanie wcierek zawierających w swoim składzie prednizolon i kwas salicylowy. Połączenie to wykazuje korzystny wpływ na włosy, ponieważ prednizolon zmniejsza stan zapalny w obrębie mieszków włosowych, a kwas salicylowy w niskich stężeniach ułatwia penetrację substancji czynnych w głąb skóry głowy.  

Podsumowując, apteki oferują wiele leków wspomagających proces leczenia łysienia androgenowego. Warto przed ich zastosowaniem zasięgnąć porady lekarza, który na podstawie dokładnych badań i oceny kondycji włosów dobierze optymalną metodę leczenia. 

Data weryfikacji: 20.09.2022 r.

Przeczytaj również:
Wypadanie włosów u mężczyzn – co stosować na ich porost? Przyczyny i leczenie