Niedobór witaminy D3 a tycie – jaki mają związek?

Niedobory witaminy D3 – powszechny problem 

Idealne warunki, w których zachodzi synteza witaminy D w skórze, istnieją w naszym kraju tylko wiosną i latem (od kwietnia do września) w pozostałym okresie synteza ta nie zachodzi wcale. Ponadto proces wytwarzania witaminy D ograniczają np. zanieczyszczenia znajdujące się w powietrzu czy stosowanie preparatów zawierających filtry ochronne. Mogą ją również blokować niektóre występujące schorzenia. 

Mniej witaminy D powstaje w wyniku syntezy skórnej u osób z ciemniejszą karnacją, u osób otyłych oraz starszych.  Sama dieta również nie dostarczy optymalnego poziomu witaminy D (produkty spożywcze mogą pokryć co najwyżej 20% jej pełnego zapotrzebowania). 

Niedobór witaminy D3 a wzrost wagi 

Niedobór witaminy D prowadzi do:  

• zaburzeń funkcjonowania układu kostnego, mięśniowego, krążenia i odpornościowego; 
• nasilenia ryzyka zachorowania na cukrzycę i choroby nowotworowe; 
• wzrostu wagi ciała. 

Wyniki przeprowadzonych badań wskazują, że u osób otyłych wytwarzana jest mniejsza ilość witaminy D niż u osób z prawidłową wagą, a dodatkowo jest ona magazynowana w tkance tłuszczowej i w mniejszym stopniu uwalniana do krwioobiegu. 

Dlaczego niedobór witaminy D3 powoduje tycie? 

Czy niedobór witaminy D3 a tycie są ze sobą powiązane? Do tej pory tego nie ustalono. Być może spowodowane jest to zwiększeniem produkcji kalcytriolu (aktywnej formy witaminy D) w nerkach, który w mechanizmie ujemnego sprzężenia zwrotnego może ograniczać wytwarzanie kalcyfediolu (nieaktywnej formy witaminy D) w wątrobie. 

Prowadzone są liczne badania nad wielokierunkowym działaniem witaminy D w związku z odkryciem receptora (ang. Vitamin D Receptor, VDR) i stwierdzeniu jego obecności m.in. w komórkach nerek, układu odpornościowego, jak również adipocytach (komórkach tkanki tłuszczowej). Jak się okazało VDR pośredniczy w działaniu kalcytriolu (aktywnej formy witaminy D). Wyniki badań mówią o tym, że ekspresja receptorów VDR w komórkach tkanki tłuszczowej może przyczyniać się do rozwoju otyłości u ludzi. 

Stwierdzono, że otyłość może być spowodowana też gromadzeniem się witaminy D w nadmiernie rozrośniętej tkance tłuszczowej i hamowaniem uwalniania jej do krwioobiegu. Sama tkanka tłuszczowa jest narządem produkującym hormony, m.in.: leptynę (tzw. hormon sytości odpowiadający za regulowanie uczucia głodu), którego stężenie u osób otyłych jest podwyższone. W wyniku przeprowadzonych badań dotychczas stwierdzono, że zwiększenie stężenia witaminy D nie prowadzi do spadku masy ciała, ale może ograniczać otyłość brzuszną. 

Czy uzupełnienie niedoborów witaminy D pomoże utrzymać prawidłową wagę? 

Na podstawie wyników badań pojawiły się różne, sprzeczne opinie, nie można zatem jednoznacznie stwierdzić, czy wyrównanie niedoboru witaminy D pomoże utrzymać prawidłową wagę. Jednak pojawiło się więcej głosów mówiących o tym, że zbyt niski poziom witaminy D jest powodem występowania otyłości, zaś utrzymanie prawidłowego stężenia tej witaminy ogranicza skutki otyłości. 

Jaki rodzaj witaminy D pomoże szybko uzupełnić niedobory? 

Uzupełnianie niedoborów witaminy D i utrzymanie jej optymalnego stężenia korzystnie wpływa na funkcjonowanie całego organizmu. W okresie, kiedy niemożliwe jest pozyskiwanie tej substancji z naturalnego źródła, jakim są promienie słoneczne, należy sięgnąć po preparaty zawierające tę witaminę. Wyrównywanie poziomu stężenia witaminy D z wykorzystaniem preparatów ją zawierających, powinno odbywać się pod kontrolą lekarza, który ustala odpowiednią dawkę witaminy w zależności od stopnia jej niedoboru oraz od stanu zdrowia pacjenta i określa czas stosowania preparatu. 

Leczenie niedoborów witaminy D trwa zwykle od 1 do 3 miesięcy, a w jego trakcie wykonuje się badania kontrolne, sprawdzające poziom stężenia kalcyfediolu we krwi. Witamina D charakteryzuje się długim okresem półtrwania (4-6 tygodni), dlatego można ją stosować codziennie, co drugi dzień lub raz w tygodniu. Nie należy przekraczać zalecanych przez lekarza dawek. 

Niewątpliwie otyłość ma związek z poziomem stężenia witaminy D w organizmie. Do końca jednak nie wiadomo czym spowodowany jest niedobór tej witaminy u osób otyłych i czy jego uzupełnienie spowoduje obniżenie masy ciała lub pomoże utrzymać prawidłową wagę. Pewne jest to, że właściwe stężenie witaminy D wpływa korzystnie na funkcjonowanie całego organizmu. Należy więc uzupełniać jej niedobory, a wybrany przez nas sposób powinien być dostosowany przede wszystkim do stanu naszego zdrowia i stopnia niedoboru.

Przeczytaj również:
Witamina D w zimie i na jesień – czemu jest tak istotna?