Otępienie w chorobie Alzheimera. Jak je rozpoznać u bliskiej osoby?

Początek choroby ma podstępny charakter. Następuje stopniowe, powolne pogarszanie się stanu chorego. Osoby z otoczenia z czasem zaczynają dostrzegać deficyty w funkcjonowaniu bliskiej osoby i mogą zacząć szukać fachowej pomocy. W przebiegu choroby mogą pojawiać się okresy, kiedy jej rozwój ulega spowolnieniu, co może dawać złudzenie poprawy stanu zdrowia.

Przyczyny choroby Alzheimera 

Współczesna medycyna nie poznała jeszcze dokładnej przyczyny rozwoju choroby Alzheimera.

Zidentyfikowano jednak pewne czynniki zwiększające ryzyko zachorowania: 

• Wiek – na chorobę tę zapadają zwykle osoby starsze, większość z nich ma powyżej 80 lat. 
• Uwarunkowania genetyczne – zapadalność jest większa w grupie osób posiadających rodzica lub innego bliskiego krewnego cierpiącego na to samo schorzenie. 
• Doświadczenie w przeszłości urazu głowy. 
• Prowadzenie niezdrowego trybu życia – otyłość, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu. 
• Zmaganie się z innymi chorobami i problemami zdrowotnymi, np. cukrzycą, nadciśnieniem, zbyt wysokim stężeniem „złego” cholesterolu we krwi. 

Otępienie w chorobie Alzheimera – jak je rozpoznać?

Jednym z objawów choroby Alzheimera może być otępienie. Jest to stan, w którym następuje nieodwracalne i postępujące upośledzenie funkcji poznawczych. Szczególnie narażone są pamięć i zdolności językowe. W przebiegu otępienia może również dojść do znacznych zmian (a nawet rozpadu) osobowości i chwiejności nastroju. 

Symptomy charakterystyczne dla otępienia (demencji): 

• Zaburzenia funkcjonowania pamięci, często utrudniające codzienne funkcjonowanie, np. zapominanie tożsamości bliskich osób, trudności w przypomnieniu sobie ważnych informacji, powtarzanie się i zadawanie co chwilę tych samych pytań lub opowiadanie ciągle tej samej historii. 
• Utrata zdolności do planowania i organizowania codziennej aktywności oraz rozwiązywania podstawowych problemów dotyczących np. prowadzenia gospodarstwa domowego, posługiwania się instrukcją w celu wykonania zadania. 
• Trudności z wykonywaniem zadań i obowiązków, które wcześniej nie sprawiały osobie chorej problemów, np. prowadzenie pojazdu, przygotowywanie jedzenia.  
• Zaburzenia orientacji w przestrzeni i czasie – chory może mieć problem z określeniem, gdzie się znajduje, jaka jest godzina, pora roku lub dnia. 
• Upośledzenie funkcji wzrokowo-przestrzennych przejawiające się trudnościami z czytaniem, percepcją kolorów, oceną odległości. 
• Pogorszenie zdolności językowych, co objawia się problemami z komunikowaniem się w mowie i piśmie, np. niemożność znalezienia słów, przerywanie wypowiedzi i niekończenie jej, powtarzanie tych samych słów i pytań. 
• Niezdolność do odnalezienia przedmiotów, które zostały przez osobę chorą schowane. 
• Nieumiejętność prawidłowej oceny sytuacji, która przejawia się naiwnością. Może to sprawić, że osoba zmagająca się z chorobą Alzheimera stanie się ofiarą oszustwa. 
• Brak dbałości o własny wygląd i higienę osobistą.  
• Wycofanie się z kontaktów z otoczeniem, apatia. 
• Labilność nastroju i zmiana osobowości – chorzy przeżywają szereg negatywnych emocji, towarzyszy im często niepokój, napięcie, smutek i poczucie zagubienia. Niektórzy stają się bardziej podejrzliwi i łatwo wpadają w złość.

Świadomość istnienia tych objawów i umiejętność ich dostrzeżenia u osoby bliskiej może mieć kluczowe znaczenie. Czas jest bardzo ważny w przypadku choroby Alzheimera, a leczenie należy podjąć jak najszybciej.

Przeczytaj również:
Otępienie w chorobie Parkinsona. Jak je rozpoznać u bliskiej osoby?