Syndet. Czy jest lepszy od mydła?
Syndet, czyli tzw. mydło bez mydła, jest coraz częściej polecany przez dermatologów i kosmetologów. Chociaż spełnia podobną funkcję, różni się od swojego poprzednika pewną właściwością, która daje mu nad mydłem sporą przewagę. Jaką?
Syndet – co to jest?
Syndety to syntetyczne detergenty przeznaczone do mycia. Ich produkcja nabrała rozpędu pod koniec II wojny światowej. Żołnierze potrzebowali wówczas wydajnego, uniwersalnego środka myjącego i piorącego, który można zastosować w każdych warunkach. Syndet spełnia te warunki – doskonale usuwa zanieczyszczenia, dobrze się pieni i spłukuje. Nadaje się do mycia w twardej, a nawet słonej wodzie.
Syndet zawiera substancje powierzchniowo czynne (tzw. surfaktanty). Dzięki nim sprawnie emulguje cząsteczki brudu i usuwa zanieczyszczenia. Syndety powstają w drodze chemicznej syntezy jako mieszanina różnych związków, dzięki czemu można zaplanować ostateczne pH produktu. Jest to duża zaleta, ponieważ można w ten sposób osiągnąć pH znacznie niższe od mydła, zbliżone do naturalnego odczynu skóry.
W składzie syndetów często znajdziemy dodatkowe substancje nawilżające i natłuszczające (np. masło shea, olej lniany) oraz hydrolizaty proteinowe, które mają działanie łagodzące.
Syndet a mydło – różnice
Mycie skóry samą wodą jest często niewystarczające, ponieważ większość zanieczyszczeń trudno rozpuszcza się w wodzie. Sięgamy wtedy po różnorodne środki powierzchniowo czynne, które usuwają tłuste zabrudzenia. Skoro tradycyjne mydła i syndety są środkami powierzchniowo czynnymi, w czym tkwi różnica?
Tradycyjne mydło ma wysokie pH (8,5-12). Fizjologiczne pH skóry jest natomiast dużo niższe (5,5), dlatego zastosowanie mydła zmienia jej odczyn. Zwiększenie pH zakłóca równowagę naturalnej mikroflory, osłabiając tym samym barierę przed drobnoustrojami. Prawdopodobnie to właśnie duża różnica pomiędzy pH mydła i skóry sprawia, że środki myjące negatywnie wpływają na składniki warstwy rogowej naskórka. Silnie zasadowe mydło rozpuszcza również związki tłuszczowe będące ważnym składnikiem bariery lipidowej naskórka. Osoby z wrażliwą skórą mogą odczuwać po myciu napięcie, pieczenie, świąd czy szorstkość.
Syndety, w zależności od składu, mogą mieć różne pH (kwaśne, neutralne, zasadowe), jednak najczęściej nadaje się im lekko kwaśny odczyn, zbliżony do pH skóry. Dzięki temu, przy zachowaniu bardzo dobrej skuteczności w usuwaniu zanieczyszczeń, mają minimalny wpływ na naturalną mikroflorę skóry i funkcjonowanie bariery naskórkowej. W efekcie są łagodniejsze i nie wysuszają. Z tego powodu syndety świetnie sprawdzą się dla skóry suchej i wrażliwej, w przypadku której zwykłe mydło powoduje podrażnienia i przesuszenie.
Syndety, w przeciwieństwie do mydła, nie tworzą osadu w twardej wodzie. Brak zacieków na wannie czy szybie prysznica to duże ułatwienie w utrzymaniu łazienki w czystości.
Syndet – dla kogo?
Syndet jest łagodny dla skóry i nie powoduje podrażnień, dlatego mogą go stosować osoby w każdym wieku, z każdym typem skóry.
Zmieniając mydło na syndet, najbardziej skorzystają:
- osoby z suchą skórą – zwykłe, zasadowe mydło pogłębia problem suchości skóry;
- niemowlęta i małe dzieci – skóra dziecka jest bardziej narażona na uczulenia, podrażnienia, stany zapalne, dlatego łagodniejszy dla skóry syndet to lepszy wybór; wiele produktów jest przeznaczonych do stosowania już od 1. dnia życia;
- osoby starsze – z wiekiem skóra staje się cieńsza i mniej elastyczna, co prowadzi do postępującego wysuszania; z tego względu seniorzy powinni unikać zasadowych środków myjących, które pogłębiają problem suchości skóry;
- alergicy – składniki zawarte w syndecie mają niski potencjał alergizujący i mogą być bezpiecznie stosowane przez alergików;
- osoby z cerą naczynkową – która jest zwykle wrażliwsza na wszelkie czynniki drażniące;
- osoby ze skórą trądzikową i łojotokiem – ten typ skóry ma szczególną skłonność do infekcji grzybiczych i bakteryjnych; niskie pH syndetu pomaga utrzymać naturalną barierę przeciw rozwojowi niekorzystnej mikroflory;
- chorzy na AZS (atopowe zapalenie skóry) – niedobór ceramidów warstwy rogowej skutkuje uszkodzeniem bariery naskórkowej, nasiloną suchością i wrażliwością; skóra jest więc bardziej narażona na niekorzystny wpływ alergenów, czynników drażniących i drobnoustrojów; zasadowe pH mydła tylko pogłębia ten problem;
- wszystkie osoby, które po zastosowaniu zwykłego mydła odczuwają dyskomfort (uczucie ściągania, pieczenia, zaczerwienienie).
Syndet – przeciwwskazania
Mimo przyjaznego dla skóry pH, syndety nie są całkowicie obojętne. Używane w nadmiarze mogą osłabić barierę naskórkową, a nawet wywołać reakcje uczuleniowe lub podrażnienie. Niektóre preparaty w zależności od zastosowanego składnika mogą podrażniać oczy (zwłaszcza zawierające laurylosiarczan sodu). Używaj minimalnych ilości preparatu rozcieńczonego z wodą, a następnie dokładnie spłucz ciało.
Jak wybrać syndet?
Obecnie wybór syndetów jest coraz większy. Producenci łączą syntetyczne detergenty z innymi substancjami, aby oprócz mycia miały także inne właściwości (np. nawilżające, natłuszczające, łagodzące, zmiękczające). Na rynku dostępne są także produkty będące połączeniem syndetu z niewielką ilością tradycyjnego mydła.
Jak wybrać odpowiedni syndet?
- Upewnij się, czy dany preparat nie zawiera substancji pianotwórczych, tj. SLS (Sodium Lauryl Sulfate) czy SLES (Sodium Laureth Sulfate);
- Jeśli masz skórę wrażliwą lub atopową, wybierz produkt niezawierający substancji zapachowych ani barwników;
- W przypadku skóry suchej lub egzemy najlepiej sprawdzą się syndety o lekko kwaśnym pH;
- Dla cery trądzikowej i tłustej najlepszym wyborem będą syndety o kwaśnym odczynie;
- Dokucza Ci świąd? Wypróbuj syndet z dodatkiem oleju macadamia, masła shea lub oleju kukurydzianego;
- Jeśli planujesz zakup syndetu do kąpieli noworodka, upewnij się, że dany preparat jest polecany od pierwszych dni życia.
Przeczytaj również:
Czy można myć twarz szarym mydłem?
- Coiffard L., Couteau C., Soap and syndets: differences and analogies, sources of great confusion, Eur. Rev. Med. Pharmacol. Sci., 2020.
- Czerwonka W. i in., Mechanizmy i metody przenikania substancji czynnych przez barierę lipidową skóry, Kosmetologia Estetyczna, 2018.
- Kmieć M. L. i in., Skin care in children, Post. Dermatol. Alergol., 2010.
- Mijaljica D. i in., Skin Cleansing without or with Compromise: Soaps and Syndets, Molecules, 2022.