Torbiele gruczołu Bartholina – przyczyny, objawy, leczenie

Torbiele gruczołu Bartholina – przyczyny 

Zapalenie gruczołu przedsionkowego (czyli gruczołu Bartholina) może mieć różne podłoże. Najczęściej do stanu zapalnego przyczyniają się gronkowce, paciorkowce lub gonokoki (inaczej ziarenkowce). Zapalenie gruczołu Bartholina przyjmuje postać torbieli lub ropnia. W przebiegu infekcji dochodzi do niedrożności gruczołu przedsionkowego – nagromadzenia i zalegania treści czy nadkażenia wydzieliny ropą. Może dojść nawet do perforacji ropnia, podczas której zakażona wydzielina przedostaje się do przedsionka pochwy lub na powierzchnię skóry krocza. 

Zapalenie gruczołu Bartholina – objawy 

Do najczęstszych objawów zapalenia gruczołu przedsionkowego należą: 

• obrzęk wargi sromowej po stronie zapalenia; 
• intensywny ból; 
• zaczerwienienie i ocieplenie w miejscu ropnia; 
• symptomy towarzyszące ogólnej infekcji (dreszcze, gorączka, ogólne osłabienie organizmu). 

Torbiele gruczołu Bartholina – leczenie 

Torbiele gruczołu Bartholina leczy się zabiegowo – wykonuje się marsupializację gruczołu Bartholina lub jego całkowite wyłuszczenie. Są to metody leczenia chirurgicznego wykorzystywane w zabiegach ginekologicznych. Metodę dobiera się w zależności od stadium zaawansowania choroby i częstotliwości nawrotów zapalenia. 

Całkowite wyłuszczenie lub marsupializację gruczołu Bartholina wykonuje się: 

• w przypadku długotrwałego, intensywnego bólu; 
• gdy torbiel jest duża i długo się utrzymuje; 
•  jeśli zapalenie torbieli gruczołu Bartholina ma charakter nawrotowy; 
• gdy torbiel jest wypełniona wydzieliną (np. ropą). 

Marsupializacja gruczołu Bartholina 

Zabieg marsupializacji gruczołu Bartholina polega na nacięciu ropnia i jego drenażu, tak by wytworzyć drogę odpływu dla zalegającej treści ropnej. Podczas zabiegu otwiera się i oczyszcza wnętrze powstałej torbieli. Po oczyszczeniu doszywa się ścianki rany do skóry na granicy z przedsionkiem pochwy, co w konsekwencji powiększa ujście dla wytwarzanego przez gruczoł Bartholina śluzu lub wydzieliny patologicznej. Dodatkowo z rany pobiera się wymaz bakteriologiczny w celu identyfikacji podłoża zapalenia i, w razie konieczności, celowanej antybiotykoterapii. 

Zaletą wykonania marsupializacji torbieli gruczołu Bartholina jest fakt, że zachowana zostaje produkcja śluzu, który zapewnia prawidłowe nawilżenie pochwy. 

Zabieg marsupializacji torbieli gruczołu Bartholina to stosunkowo krótki zabieg chirurgiczny, który wykonuje się najczęściej w trybie planowym. Do operacji należy się zgłosić z kompletem badań z krwi zleconych przez lekarza kwalifikującego do zabiegu. Marsupializacja wykonywana jest w znieczuleniu miejscowym lub tzw. krótkim dożylnym. 

Zabieg powinien odbywać się zaraz po skończeniu krwawienia miesiączkowego. Okres między jedną a kolejną menstruacją sprzyja gojeniu się rany i minimalizuje ryzyko zakażenia. 

Całkowite wyłuszczenie gruczołu Bartholina 

Usuwanie całego gruczołu poprzez całkowite wyłuszczenie nie jest metodą pierwszego wyboru, ponieważ brak gruczołu Bartholina upośledza funkcję narządów płciowych kobiety. 

Tę metodę leczenia wybiera się w przypadku ciągłego nawracania problemu (mimo wcześniejszych prób marsupializacji). Zabieg wymaga znieczulenia dożylnego lub ogólnego – w zależności od ogólnego stanu zdrowia pacjentki. 

Tak jak w przypadku marsupializacji, zabieg powinien odbyć się tuż po menstruacji.  

Rekonwalescencja po zabiegu 

Aby rana po zabiegu wyłuszczenia lub marsupializacji gruczołu Bartholina dobrze się zagoiła, należy dbać o utrzymanie jak najlepszej czystości sromu i krocza. Powinno się regularnie wymieniać podpaski chłonne, a po każdym oddaniu moczu lub stolca przemywać okolice krocza. Rana goi się minimum 2 tygodnie. W tym czasie nie należy uprawiać aktywności fizycznej ani seksualnej, nie powinno się również dźwigać. 

Po zabiegu wyłuszczenia lub marsupializacji gruczołu Bartholina należy regularnie zgłaszać się do kontroli lekarza w celu monitorowania procesu gojenia i ewentualnego płukania rany. 

Przeczytaj również:
Ból podczas stosunku seksualnego – co może być jego przyczyną?