Pielęgnacja pępka noworodka. Jak robić to prawidłowo?

Pępowina a pępek noworodka

Pępek noworodka to pozostałość po pępowinie, przez którą w okresie płodowym dziecko otrzymywało tlen i substancje odżywcze oraz wydalane były produkty przemiany materii. Kiedy maluszek przychodzi na świat, pępowina zostaje odcięta około 2-3 centymetry nad brzuszkiem i na 2 dni zostaje nałożona na to miejsce plastikowa klamra.

Po wyjściu ze szpitala rodzice muszą samodzielnie zadbać o pępek noworodka, dlatego tak ważne jest, aby zachować wszelkie środki ostrożności. Jeśli jesteś rodzicem niemowlaka, zapewne zastanawiasz się, jak pielęgnować pępek noworodka. Nie jest to trudne, jednak wielu rodziców przeraża zajmowanie się świeżą raną malucha w obawie przed powikłaniami. Jedno jest pewne – trzeba pilnować, aby pępek był suchy i czysty, pozbawiony zanieczyszczeń oraz miał dostęp do świeżego powietrza.

Kikut pępowinowy

Nie przejmuj się, gdy kikut pępowinowy przybierze biało-niebieską barwę. Stopniowo będzie zmieniał zabarwienie na szary, natomiast pod koniec procesu gojenia stanie się czarnobrązowy, suchy i twardy.

Nie bój się, że miejsce, w którym jest jeszcze ranka, boli. Nic bardziej mylnego, gdyż kikut pępowinowy nie jest unerwiony. Zachowaj jedynie ostrożność, aby za mocno nie pocierać ani nie zahaczyć niczym pępka noworodka, gdyż strupek może się oderwać za wcześnie. W tym okresie lepiej układać maluszka na plecach i bacznie obserwować kikut pępowinowy, aby nie wdało się w niego zakażenie.

Kiedy odpada kikut pępowinowy?

Prawidłowo gojący się kikut pępowinowy odpada po ok. dwóch tygodniach od porodu. Zdarza się, że okres ten wydłuża się do około 30 dni, choć są to bardzo rzadkie sytuacje. Jeśli kikut pępowinowy nie odpadnie nawet po tak długim czasie, zgłoś się do lekarza. Otrzymasz od niego wskazówki dotyczące pielęgnacji lub w ostateczności leczenia szpitalnego malucha.

Po pomoc medyczną zgłoś się niezwłocznie również wtedy, gdy zauważysz, że wokół pępka malucha skóra stała się zaczerwieniona i ciepła, pojawił się obrzęk, ropna wydzielina o przykrym zapachu lub z rany sączy się krew. Zapewne konieczne będzie podanie miejscowo antybiotyku oraz zmiana pielęgnacji kikuta pępowinowego, a w niektórych przypadkach leczenie szpitalne.

Zdarza się też tak, że kiedy kikut odpada, rana nie goi się prawidłowo i powstaje na jego miejscu ziarnina pępka (przerastająca, zakażona, niegojąca się tkanka), czyli czerwony sączący się guzek ulokowany na dnie pępka. Wtedy również udaj się niezwłocznie do lekarza. Takie sytuacje na szczęście nie zdarzają się często.

Pielęgnacja pępka noworodka

Nie smaruj kikuta pępowinowego kremami i maściami, ponieważ rana będzie się trudniej goiła. Nie przykrywaj go również pieluszką, nie zaklejaj plastrami i nie rób opatrunków, żeby nie blokować dostępu świeżego powietrza do skóry.

Uważaj, aby podczas kąpieli nie zmoczyć kikuta. Przemywaj go raz na dobę wodą z mydłem, delikatnie wytrzyj i pozostaw nieosłonięty aż do całkowitego wysuszenia.

Do pielęgnacji pępka nie stosuj alkoholu etylowego, fioletu gencjanowego i jodyny. Możesz sięgnąć po środek antyseptyczny, gdy w pomieszczeniu panuje duża wilgoć lub występują inne nieodpowiednie warunki.

Pamiętaj, aby zawsze przed rozpoczęciem zabiegów pielęgnacyjnych (przemywania i osuszania pępka) dokładnie umyć ręce.

Nie można przesadzać z oczyszczaniem pępka noworodka, gdyż nadmierna antyseptyka niszczy niechorobotwórczą florę bakteryjną znajdującą się na skórze przy pępku. Kikut pępowinowy odpadnie po jakimś czasie sam, dlatego nigdy go nie odrywaj, nawet gdy jest już mocno zaschnięty i naderwany.

Przeczytaj również:
Jak wykąpać noworodka?