Jak stymulować wzrok i słuch noworodka?

Rozwój wzroku od narodzin do ukończenia 1. roku życia 

1. miesiąc życia 

• Obraz jest niewyraźny, zamazany (ostrość widzenia jest 30-krotnie niższa niż u osoby dorosłej); 
• dziecko nie odróżnia kształtów i kolorów, ponieważ wszystko zlewa się w jedną całość; 
• nie ma opanowanego skupiania uwagi na przedmiotach czy osobach, nie wspominając już o poruszających się obiektach;
• najbardziej widoczne dla niemowlęcia są obiekty o mocno zarysowanych konturach i czarno-białej kolorystyce (i to one są najbardziej stymulujące);
• lepiej dostrzega to, co znajduje się na obrzeżach jego pola widzenia, tzw. widzenie peryferyjne. 

Jak stymulować wzrok noworodka? Zainstaluj w jego bliskim otoczeniu, np. w łóżeczku, duże obiekty o czarno-białej kolorystyce, kontrastowe, wyraziste elementy, które dostrzeże i na których będzie mógł skupić wzrok przez dłuższą chwilę. 

2-3. miesiąc życia 

• Maluch zaczyna wodzić wzrokiem za przedmiotami i osobami bardziej świadomie;
• kieruje główkę w stronę źródła światła; 
• ułożony na brzuchu, zaczyna unosić głowę. 

Jak stymulować wzrok niemowlaka? Sprawdzonym ćwiczeniem jest ustawienie przed dzieckiem leżącym na brzuchu kontrastowych obrazków lub przedmiotów. Daje to nie tylko możliwość stymulacji wzroku malucha, ale także zmusza go do unoszenia głowy, żeby coś dostrzec, ćwiczy i wzmacnia mięśnie. Wprowadź kolorowe maty edukacyjne, które będą stymulować dziecko do skupiania wzroku.

4-5. miesiąc życia 

• Dziecko skupia wzrok na bardziej skomplikowanych kształtach; 
• dostrzega własne ręce, które kieruje w stronę pożądanego obiektu; 
• dostrzega więcej barw, szczególnie jaskrawe, intensywne kolory; 
• jest w stanie wodzić wzrokiem za poruszającym się obiektem, który oddalony jest od około 30 cm. 

6-8. miesiąc życia 

• Maluch dostrzega odległe przedmioty, a także te, które są w ruchu;
• świadomie wodzi wzrokiem za obiektami;
• perspektywa widzenia poszerza się;
• opanowuje koordynację oko-ręka; 
• chwyta zabawki, a nawet przekłada je z ręki do ręki. 

Jak stymulować wzrok niemowlaka? Dobrym rozwiązaniem są zabawki o dużej średnicy, które łatwiej dziecku chwycić, a także łatwiej przekładać z ręki do ręki, ma to również wpływ na intensywne otwieranie dłoni. Maluchowi, który już raczkuje, można zostawiać zabawki w takiej odległości, która zmusi do poruszania się. 

9-12. miesiąc życia 

• Dziecko czerpie ze świata „pełnymi zmysłami”, które są już na wysokim poziomie;
• wskazuje palcem upragnioną rzecz lub osobę;
• potrafi pokazywać szczegóły na obrazkach, w książeczkach; 
• rozpoznaje dźwięki wydawane przez znane mu zwierzęta. 

Jak stymulować wzrok niemowlaka? Postaw na kontrastowe obrazki ze zwierzętami, a także częsty kontakt z innymi osobami i dziećmi. 

Rozwój słuchu od narodzin do ukończenia 1. roku życia 

Słuch jest najlepiej rozwiniętym zmysłem, z którym dziecko przychodzi na świat. Dobrze słyszy, ale mimo to jest wrażliwe na wysokie dźwięki, szczególnie te, które pojawiają się nagle. W 20. tygodniu życia płodowego dziecko słyszy dźwięki o niskich częstotliwościach, zaś w trzecim trymestrze rozpoznaje już dźwięk głosu swojej mamy, a także muzykę.  

Po narodzinach dźwięki muzyki są dla dziecka kojące, dlatego może się przy nich wyciszyć i uspokoić. Na ostre dźwięki reaguje jednak odruchem Moro, polegającym na nagłym wyrzucie rączek na bok i prężeniem ciała. Może też pod wpływem nagłych i głośnych dźwięków zacząć płakać lub mocno zaciskać powieki.  

Jak stymulować słuch niemowlaka? Zapewnij mu ciche i spokojne otoczenie, dźwięki radia, rozmów, kołysanki itp. 

0-3. miesiąc życia 

• Dziecko reaguje na znane mu dźwięki, 
• kieruje głowę w stronę źródła dźwięku, 
• głuży, czyli nieświadome wydaje dźwięki, 
• budzi się, gdy słyszy głośne dźwięki, 
• uśmiecha się, gdy słyszy znajomy głos, 
• wsłuchuje się w rozmowy innych osób ze swojego otoczenia, 
• przestaje się ruszać, gdy słyszy nagły dźwięk, np. dzwonek do drzwi, 
• zmienia aktywności, np. ssie, gdy słyszy głos mamy. 

4-6. miesiąc życia 

• Dziecko zaczyna gaworzyć, czyli świadomie wydawać dźwięki,
• reaguje na szelest papieru, 
• lokalizuje źródło dźwięku, 
• słucha wypowiedzi innych. 

7-9. miesiąc życia 

• Zaczyna reagować na swoje imię, 
• próbuje naśladować odgłosy otoczenia, 
• rozumie emocjonalne zabarwienie wypowiedzi rodziców, np. nie wolno, 
• manipuluje zabawkami dźwiękowymi, w celu wywołania dźwięku. 

10-12. miesiąc życia 

• Dziecko wypowiada pierwsze słowa, 
• porusza się, gdy słyszy muzykę, 
• rozpoznaje wyrażenia dźwiękonaśladowcze, 
• znacznie dłużej koncentruje się na słyszanym dźwięku, 
• rozumie proste polecenia. 

Stymulacja słuchu malucha jest o wiele prostsza niż wzroku i nie wymaga zakupu kontrastowych książeczek czy przedmiotów. Wystarczy mówić do dziecka, śpiewać, włączać mu kołysanki czy spokojne piosenki. Można także stosować grzechotki czy zabawki dźwiękowe.