Jak założyć krążek dopochwowy?

Krążek dopochwowy, inaczej pierścień antykoncepcyjny lub ring, należy do nowoczesnych metod antykoncepcji hormonalnej. Miejscowo uwalnia przez okres 3 tygodni hormony analogiczne do tych zawartych w tabletkach. Jego skuteczność porównywalna jest do skuteczności, jaką zapewnia doustna antykoncepcja hormonalna. Dla kogo przeznaczona jest ta metoda, jak ją stosować i jakie niesie za sobą korzyści? 

Krążek antykoncepcyjny – jak działa? 

Krążek antykoncepcyjny to bezbarwny, bezwonny, elastyczny pierścień o grubości ok. 4 mm i średnicy ok. 50 mm. Zawiera on dwa hormony – etonogestrel i etynyloestradiol, będące syntetycznymi odpowiednikami naturalnych kobiecych hormonów – estrogenu i progesteronu. Po zaaplikowaniu do pochwy stopniowo uwalnia hormony bezpośrednio do nabłonka, dzięki czemu już ich niższe stężenia okazują się skuteczne. Zahamowany jest proces jajeczkowania, co uniemożliwia zagnieżdżenie się komórki jajowej w macicy, a zagęszczony śluz szyjkowy utrudnia migrację plemników.  

Krążek dopochwowy – aplikacja 

Krążek po zaaplikowaniu pozostawia się w pochwie na okres 21 dni. Po 3 tygodniach należy zachować 7 dni przerwy do aplikacji kolejnego pierścienia. Jest to postępowanie analogiczne do stosowania tabletek antykoncepcyjnych. Przerwa w zastosowaniu systemu pozwoli na wystąpienie krwawienia z odstawienia. Działanie antykoncepcyjne utrzymuje się także w czasie przerwy. 

Jak założyć krążek dopochwowy? 

Przed aplikacją należy umyć ręce. System ścisnąć między kciukiem a palcem wskazującym i umieścić w pochwie. Można to zrobić w pozycji stojącej z jedną nogą w górze bądź w pozycji leżącej. Poprawnie założony ring nie jest wyczuwalny. Producenci często dołączają do krążków specjalne aplikatory ułatwiające ich założenie. 

Jak wyjąć krążek dopochwowy? 

W taki sam sposób, w jaki został założony, czyli chwycić między kciukiem a palcem wskazującym, ścisnąć i wyciągnąć na zewnątrz. 

Istotny jest czas, w którym umieszcza się i usuwa pierścień z pochwy. Po upływie 3 tygodni system należy usunąć tego samego dnia tygodnia i o tej samej godzinie, kiedy został założony. Jeśli działanie antykoncepcyjne ma być zachowane, kolejny ring zakłada się dokładnie po 7 dniach od usunięcia poprzedniego, o tej samej godzinie. Po 2-3 dniach od usunięcia krążka występuje krwawienie. 

Krwawienie z odstawienia może nie wystąpić podczas pierwszego miesiąca stosowania krążka. Jeśli nie pojawi się dwa razy z rzędu, należy skontaktować się z lekarzem. 

Jeśli krążek dopochwowy wypadnie, można zaaplikować go ponownie. Zachowa on swoje właściwości przez okres 3 godzin. Przed ponownym założeniem należy go opłukać, a następnie umieścić z powrotem w pochwie. Jeśli przerwa była dłuższa, należy postępować zgodnie z ulotką. 

Krążek dopochwowy a ciąża 

Ring dopochwowy cechuje się wysoką skutecznością działania. Jest ona porównywalna do skuteczności doustnej antykoncepcji hormonalnej. Dobrym wskaźnikiem porównawczym skuteczności metod antykoncepcyjnych jest indeks Pearla. Obrazuje on ilość niepożądanych ciąż, do jakich doszło na 100 badanych par. Dla tabletek antykoncepcyjnych wynosi on 0,2- 1,4 w zależności od ich rodzaju, podczas gdy dla pierścienia wynosi 0,65. Oznacza to, że średnio na 100 par stosujących krążki antykoncepcyjne doszło do mniej niż 1 (0,65) poczęcia.  

Zalety stosowania pierścienia dopochwowego 

O ringu antykoncepcyjnym nie trzeba pamiętać codziennie, jak w przypadku tabletek antykoncepcyjnych. Jest to dobre rozwiązanie dla kobiet, które mają problem z regularnością przyjmowania. Pierścień skutecznie zmniejsza obfitość krwawienia miesiączkowego, a także łagodzi objawy napięcia przedmiesiączkowego. Zaaplikowany prawidłowo przez większość par nie jest wyczuwany podczas stosunku. Stosowanie miejscowe pozwala ominąć żołądek, co korzystnie wpływa na zmniejszenie nasilenia ogólnoustrojowych działań niepożądanych, np. nudności, bólu głowy, problemów z cerą. Ochrona antykoncepcyjna zachowana jest także w przypadku występowania takich dolegliwości jak wymioty czy biegunka, co nie jest gwarantowane podczas przyjmowania tabletek. Stosowanie leków dopochwowych nie wpływa niekorzystnie na uwalnianie hormonów z pierścienia antykoncepcyjnego, dozwolone jest również używanie tamponów.  

Wady stosowania pierścienia dopochwowego 

Stosowanie pierścienia dopochwowego nie jest metodą całkowicie pozbawioną wad. Nie mogą korzystać z niego m.in. osoby: 

• mające problemy z krzepliwością krwi,  
• cierpiące na cukrzycę ze zmianami naczyniowymi, 
• chorujące na ciężkie nadciśnienie tętnicze.  

Podobnie jak inne hormonalne środki antykoncepcyjne krążki dopochwowe nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową ani zakażeniem wirusem HIV. Metoda ta jest droższa niż tabletki antykoncepcyjne. 

Krążek dopochwowy – skutki uboczne 

Do objawów niepożądanych związanym z zastosowaniem krążka dopochwowego zaliczyć można: 

• zmniejszone libido,  
• huśtawki nastroju,  
• ból głowy i migrenę, 
• większe ryzyko wystąpienia miejscowych stanów zapalnych i upławów. 

W trakcie stosowania krążka dopochwowego mogą zdarzyć się także plamienia. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów należy skonsultować się z lekarzem. 

Krążek dopochwowy a tycie 

W badaniach diagnostycznych zauważono wzrost masy ciała u części badanych pacjentek. Wpływ antykoncepcji hormonalnej na tycie uważa się jednak za stosunkowo niewielki. Zbilansowana dieta i zdrowy styl życia zapewniają utrzymanie prawidłowej masy ciała. 

Źródła: 

• Meisenbacher K.: Antykoncepcja: metody, zastosowanie, poradnictwo. Medpharm Polska, 2008. 
• Dieben TOM, Roumen FJME, Apter D.: Efficacy, cycle control, and user acceptability of a novel combined contraceptive vaginal ring. Elsevier, Obstetrics and Gynecology, September 2002, Volume 100, Issue 3. 
• Roumen FJME, Apter D., Mulders TMT, Dieben TOM: Efficacy, tolerability and acceptability of a novel contraceptive vaginal ring releasing etonogestrel and ethinyl oestradiol . Human Reproduction, March 2001, Volume 16, Issue 3.