Acyklowir – jakie ma zastosowanie?

Jak działa acyklowir? 

Mechanizm działania leku w wielkim uproszczeniu polega na wbudowywaniu jego struktury w DNA wirusa, przez co dochodzi do hamowania jego dalszej replikacji. W wyniku tego nie dochodzi do namnażania się wirusa, a objawy chorobowe ustępują.  

W przypadku osób ze zmniejszoną odpornością, u których długotrwale stosuje się acyklowir lub powtarza się cykle leczenia, może dochodzić do uodpornienia się wyselekcjonowanych szczepów wirusa na tę substancję.  

Acyklowir – zastosowanie 

Acyklowir stosuje się w przypadku wystąpienia: 

• opryszczki,  
• opryszczkowego zakażenia narządów płciowych,  
• opryszczkowego zakażenia rogówki,  
• opryszczkowego zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych,  
• ospy wietrznej,  
• półpaśca.  

Preparaty z acyklowirem są dostępne bez recepty w postaci: 

• tabletek, 
• kremów,  
• maści,  
• żeli,  
• sztyftów.  

Rynek oferuje również leki na receptę z opisywaną substancją pod postacią: 

• tabletek, 
• zawiesin,  
• infuzji.  

Przeczytaj również:
Opryszczka – jak do niej dochodzi i jak ją leczyć?

Acyklowir – przeciwwskazania 

Przeciwskazaniami do stosowania acyklowiru jest uczulenie na tę substancję czynną lub substancje dodatkowe, które są obecne w danym leku. 

Szczególną ostrożność należy zachować u osób z zaburzeniami czynności nerek oraz w podeszłym wieku. Z reguły osobom tym podaje się mniejsze dawki bądź zmniejsza się częstość ich podawania.  

Acyklowir – interakcje z lekami 

Podczas stosowania acyklowiru należy zwrócić uwagę na istotne interakcje z innymi lekami. Probenecyd (lek zwiększający wydalanie kwasu moczowego) oraz cymetydyna (lek hamujący receptory H2) mogą przy jednoczesnym podaniu z acyklowirem zwiększać jego stężenie we krwi.  

Podczas stosowania acyklowiru oraz cyklosporyny i takrolimusu (leki stosowane przy przeszczepach) należy kontrolować czynność nerek. Powyższe substancje wpływają znacząco na ich pracę, dlatego też zaleca się zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu tychże preparatów.  

Nie należy stosować acyklowiru z zydowudyną (substancja zwalczająca HIV), gdyż może dochodzić do zaburzeń świadomości.  

Acyklowir – działania niepożądane 

Działania niepożądane przy stosowaniu acyklowiru występują rzadko. Należą do nich: 

• bóle, zawroty głowy, 
• nudności, wymioty, biegunka, bóle brzucha, 
• świąd, wysypka, pokrzywka, 
• zmęczenie, gorączka. 

W czasie ciąży acyklowir można podać jedynie, jeśli korzyści z przyjęcia leku przez matkę przewyższają ryzyko wystąpienia potencjalnego zagrożenia dla płodu.

Według danych klinicznych acyklowir przenika do mleka matki. Nie zaleca się zatem karmienia piersią przy jednoczesnym stosowaniu tej substancji. 

Przeczytaj również:
Opryszczka wargowa w ciąży – jak ją leczyć?

Acyklowir u dzieci 

Acyklowir jest substancją leczniczą popularnie stosowaną przez lekarzy u dzieci w przypadku wystąpienia ospy wietrznej. Dzieci powyżej 2. roku życia otrzymują dawki zbliżone do osób dorosłych, natomiast w przypadku dzieci poniżej 2. roku życia dawki są mniejsze.  

O wielkości dawki oraz częstotliwości podawania acyklowiru decyduje lekarz. Nie należy zatem podawać acyklowiru dzieciom bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.  

Acyklowir na opryszczkę – o czym należy pamiętać? 

Podczas stosowania acyklowiru w postaci maści na opryszczkę należy unikać kontaktu z błonami śluzowymi (jamą ustną, oczami, pochwą). Stosowanie acyklowiru w tym przypadku powinno trwać ok. 5 dni, przy czym nie dłużej niż 10 dni. Substancja ta jest najbardziej skuteczna w momencie wystąpienia pierwszych objawów zakażenia wirusem opryszczki (swędzenie, pieczenie, zaczerwienienie, uczucie ściągnięcia).  

Acyklowir nie będzie skuteczny, gdy wystąpią wykwity skórne w postaci strupa.  

Opryszczka u dzieci wygląda nieco inaczej niż u dorosłych. U noworodków może wystąpić wysoka temperatura, brak apetytu i rozdrażnienie. U starszych dzieci mogą pojawić się zmiany zapalne w obrębie dziąseł, dyskomfort w jamie ustnej i gorączka. Często stany te są na tyle poważne, iż wymagają hospitalizacji i podania acyklowiru dożylnie. Jeśli jednak zmiany są widoczne na zewnątrz, można zastosować preparat miejscowy.