Leki rozkurczowe – jak je bezpiecznie stosować?
Ból to sygnał ostrzegawczy organizmu, dzięki któremu dowiadujemy się o stanach chorobowych. Przyczyn powstawania reakcji bólowej jest bardzo dużo, a jedną z nich stanowią stany skurczowe mięśni gładkich. Ten rodzaj bólu związany jest najczęściej z jamą brzuszną, w której zlokalizowane są liczne narządy wewnętrzne. Bolesne dolegliwości dotykające układu pokarmowego czy moczowego lub bóle menstruacyjne u kobiet łagodzą leki rozkurczowe. Kiedy można po nie sięgnąć?

Leki rozkurczowe na ból brzucha
Pod pojęciem bólu brzucha może kryć się wiele dolegliwości, które często manifestują się skurczami. Skurcze brzucha mogą wiązać się z:
- chorobami układu trawiennego, np. żołądka, jelit, wątroby, pęcherzyka żółciowego,
- chorobami układu moczowego – od zakażenia bakteryjnego po kamienie nerkowe,
- dolegliwościami układu rozrodczego u kobiet, np. bolesne miesiączkowanie,
- stresem.
Żadnego rodzaju bólu, niezależnie od pochodzenia ani charakteru (postać ostra lub przewlekła), nie można bagatelizować.
Kiedy ból towarzyszy nam często, najlepiej skonsultować się z lekarzem.
W przypadku krótkotrwałego skurczu, który pojawia się od czasu do czasu, pomocne stają się leki rozkurczowe.
Przeczytaj również:
Nerwica żołądka, czyli jak poradzić sobie z „zestresowanym” żołądkiem?
Jak złagodzić objawy PMS?
Leki spazmolityczne
Działanie spazmolityczne, czyli rozkurczające mięśnie gładkie, z których zbudowane są narządy wewnętrzne, wykazują substancje takie jak:
- drotaweryna,
- hioscyna,
- papaweryna,
- mebeweryna.
Przeczytaj również:
Ból brzucha – rodzaje i przyczyny
Drotaweryna
Jest to substancja będąca pochodną izochinoliny. W lecznictwie wykorzystuje się chlorowodorek drotaweryny, który bardzo dobrze się wchłania z przewodu pokarmowego po zażyciu doustnym. Lek stosuje się w przypadku:
- zaburzenia pracy układu pokarmowego:
- jelito nadwrażliwe,
- zaparcia spastyczne,
- wzdęcia,
- zapalenie jelit i żołądka,
- wrzody żołądka i dwunastnicy,
- kamicy oraz kolki nerkowej,
- zapalenia pęcherza moczowego,
- bolesnego miesiączkowania.
Lek przeciwwskazany jest w przypadku:
- nadwrażliwości na tę substancję,
- karmienia piersią,
- niewydolności serca, wątroby i nerek,
- bloku przedsionkowo-komorowego II i III stopnia,
- stosowania lewodopy (w chorobie Parkinsona).
W przypadku kobiet w ciąży o stosowaniu drotaweryny decyduje lekarz. Substancja jest dopuszczona do leczenia dzieci powyżej 6. roku życia.
Obserwowane działania niepożądane występują rzadko. Są to m.in.:
- reakcje alergiczne,
- zawroty głowy,
- spadek ciśnienia,
- kołatanie serca.
Hioscyna
Jest to pochodna atropiny stosowana w postaci butylobromku. Dopuszczona jest do stosowania u dorosłych oraz dzieci od 6. roku życia. Wskazania do stosowania to:
- stany spastyczne żołądka oraz jelit,
- kolka wątrobowa,
- bolesne miesiączkowanie,
- kolka nerkowa.
Butylbromek hioscyny przeciwwskazany jest w przypadku:
- nadwrażliwości na tę substancję,
- miastenii gravis,
- ciąży i karmienia piersią.
Ponadto hioscyna daje liczne interakcje z lekami takimi jak:
- trój- oraz czteropierścieniowe leki przeciwdepresyjne,
- leki przeciwhistaminowe,
- amantadyna,
- leki przeciwpsychotyczne,
- i wiele innych.
Z tego powodu należy zachować dużą ostrożność przy stosowaniu leku oraz dokładnie zapoznać się z ulotką.
Hioscyna może wywoływać działania niepożądane:
- przyspieszona akcja serca,
- suchość jamy ustnej,
- zatrzymanie wydzielania potu,
- wstrzymanie oddawania moczu.
Papaweryna
Jest substancją z grupy alkaloidów. Naturalnie występuje w opium. Preparaty papaweryny zarejestrowane są tylko na receptę, zatem leczenie może zlecić wyłącznie lekarz. Niemniej jednak istnieją krople żołądkowe z niewielkim dodatkiem tej substancji dostępne bez recepty. Zawarta w nich papaweryna łagodzi stany skurczowe związane z niestrawnością żołądkową. Ze względu na obecność alkoholu w kroplach zalecane są one od 18. roku życia.
Mebeweryna
Jest to lek spazmolityczny wykorzystywany w leczeniu jelita drażliwego (IBS). Mebeweryna powoduje rozkurcz mięśni gładkich jelit, nie wpływając na pasaż jelitowy. Dostępna jest na receptę w przypadku leczenia długotrwałego większymi dawkami oraz leczenia dzieci. Natomiast w małej dawce do krótkotrwałego stosowania (do 5 dni) jest wydawana w aptece bez recepty – w tym przypadku można ją stosować u osób dorosłych i młodzieży od 10. roku życia.
Zioła na ból brzucha
Tradycyjnie w stanach skurczowych brzucha stosuje się zioła takie jak:
- mięta,
- rumianek,
- prawoślaz,
- koper.
Łagodzą one dolegliwości bólowe. Zioła można zaparzać i pić w postaci naparu lub sięgnąć po ich wyciągi w postaci nalewek oraz kropli.
Źródła:
- Mutschler E., Farmakologia i toksykologia, Wydawnictwo Medyczne Urban &Partner, Wrocław 2004, str.: 370-376.
- Charakterystyka produktu leczniczego No-spa.
- Charakterystyka produktu leczniczego Buscopan.