Mała rana – duży problem. Sprawdź, jak uniknąć groźnych powikłań po zranieniu skóry

Dlaczego należy oczyszczać rany?

Problemy z prawidłowym gojeniem się ran i infekcje są związane zazwyczaj z nieodpowiednim i brudnym środowiskiem. Często rany pokryte są zanieczyszczeniami, resztkami leków czy wydzielinami – to idealne podłoże i otoczenie dla bakterii i wirusów. Produkty metabolizmu tych mikroorganizmów tworzą tzw. biofilm bakteryjny, który spowalnia gojenie, co w efekcie może doprowadzić do infekcji oraz komplikacji. Dlatego tak ważnym elementem jest profilaktyka zakażeń i infekcji. Zastosowanie  się do jej podstawowych zasad uchroni nas przed większymi problemami i pomoże w szybszym powrocie do zdrowia.

Cztery zasady opatrywania ran

Stało się – jest rana! Co teraz zrobić? Oto cztery zasady, dzięki którym: zapobiegniesz infekcji, rana szybciej się zagoi oraz ewentualna blizna będzie mniejsza:

1. Osuszenie rany.
2. Oczyszczenie rany z widocznych zabrudzeń i dezynfekcja.
3. Zatamowanie krwawienia.
4. Zamknięcie rany w celu jej ochrony przed zanieczyszczeniami z zewnątrz i ponownymi uszkodzeniami.

W przypadku większych i bardziej skomplikowanych ran postępowanie powinno być zgodne z tym samym schematem, co przyspieszy leczenie i obniży jego koszty.

Osuszenie rany

Zanim zabierzesz się za opatrywanie zranienia, przede wszystkim umyj ręce. Następnie osusz ranę, przykładając do niej gazik, by mógł on wchłonąć wydobywający się z rany płyn. Osuszenie przeprowadź sterylnym, suchym (niczym nienasączonym) gazikiem jałowym. Takie gaziki są powszechnie dostępne w aptekach. Osuszenie rany jest bardzo ważne, ponieważ zakażona wydzielina z rany może podrażnić zdrową skórę.

Oczyszczenie rany i dezynfekcja

Po osuszeniu rany usuń z niej widoczne zanieczyszczenia: strzępy ubrania, piasek, trawę. Możesz użyć do tego pęsety. Następnie oczyść ranę antyseptycznym sprayem działającym pod ciśnieniem, zgodnie ze wskazaniami na opakowaniu, i zaczekaj aż środek wyschnie.

Dlaczego ten etap jest bardzo ważny? Ponieważ na powierzchni rany tworzy się wyżej wspomniany biofilm bakteryjny, który zapewnia bakteriom niezakłócone namnażanie. To zaś, jak udowodniły badania, spowalnia proces gojenia ran. Zwykłe umycie rany wodą nie naruszy więc biofilmu bakteryjnego, co w efekcie może doprowadzić do infekcji, komplikacji w gojeniu i wyższych kosztów leczenia rany.

W aptekach dostępne są preparaty w formie sprayu do oczyszczania ran, w składzie których znajdują się betaina oraz poliheksanidyna. Betaina jest substancją powierzchniowo czynną, która rozbija biofilm bakteryjny, zaś poliheksanidyna hamuje rozrost mikroorganizmów, ma działanie mikrobójcze, przyspiesza proces gojenia rany, a przy tym nie alergizuje. Produkty tego typu są bezpieczne, nietoksyczne, a ich użycie nie wywołuje bólu.

Preparaty oparte na połączeniu tych dwóch składników ułatwiają dokładne oczyszczenie rany, dzięki czemu goi się ona dużo szybciej. Zatem sprawdzą się one również w przypadku ran przewlekłych. Preparaty z poliheksanidyną można stosować tak długo, jak potrzeba, ponieważ nie rozwija ona oporności.

Pamiętaj! Rana zagoi się szybko, tylko gdy będzie czysta.

Zatamowanie krwawienia

Aby zatamować krwawienie, przyłóż do rany sterylną gazę i uciskaj, dopóki rana nie przestanie krwawić. Następnie zabandażuj ranę i zaklej bandaż plastrem. Jeśli krew przesiąka przez opatrunek, nie zdejmuj go, a nałóż na niego dodatkowy kompres. Na rynku dostępne są też plastry tamujące krwawienie – sprawdzą się one przy opatrywaniu mniejszych zranień.

Uwaga! Jeśli rana krwawi bardzo intensywnie i nie przestaje krwawić pomimo założenia opatrunku uciskowego lub z rany tryska krew – koniecznie wezwij pogotowie ratunkowe lub udaj się do lekarza.

Zamknięcie i ochrona rany

Gdy krwawienie ustąpi, zabezpiecz ranę, by mogła się spokojnie goić. Na rynku dostępnych jest wiele plastrów i opatrunków przeznaczonych do różnych rodzajów ran. Są one skuteczne, ponieważ stwarzają odpowiednie środowisko do gojenia się rany – utrzymują odpowiedni poziom wilgotności, chronią przed infekcjami i pomagają uniknąć uszkodzeń rany. Każda domowa apteczka powinna być zaopatrzona w uniwersalny komplet plastrów i podstawowe opatrunki.

Rodzaje opatrunków

W zależności od rodzaju rany mamy do wyboru różne warianty plastrów i opatrunków. Na drobne skaleczenia i otarcia używamy plastrów, np. zestawów uniwersalnych czy plastrów  piankowych, zapewniających większy komfort. Rany większe, pooperacyjne i dłużej gojące się wymagają opatrunków – klasycznych włókninowych lub wodoodpornych.

Opatrunki klasyczne włókninowe:

• wchłaniają nadmiar wysięku lub krwi,
• są oddychające, elastyczne,
• dopasowują się do ruchów ciała,
• nie pozostawiają kleju na skórze.

Opatrunki wodoodporne:

• można się z nimi kąpać, nie powodują maceracji naskórka,
• chronią przed brudem i bakteriami,
• są oddychające, hipoalergiczne,
• nie podrażniają skóry.
• mogą pozostawać na skórze do 4 dni.

Rany cięte, powstałe podczas zranienia kawałkiem szkła lub nożem, zabezpieczymy paskami zamykającymi rany, tzw. steri-strip, stosowanymi zamiast szwów chirurgicznych.

Znając zasady profilaktyki i opatrywania ran oraz posiadając odpowiednio wyposażoną apteczkę, poradzisz sobie w trudnych sytuacjach i zredukujesz ryzyka infekcji i powikłań. Twoje rany będą goiły się szybciej, a Ty będziesz mógł wykonywać codzienne czynności bez żadnych przeszkód.