Soczewki kontaktowe – jakie są ich zalety i wady?
Stanowią alternatywę dla okularów na stałe i w sytuacjach, gdy noszenie okularów byłoby niewygodne lub niemożliwe. To podstawowe zalety soczewek kontaktowych. Za korzystaniem z tej metody korekcji wzroku przemawia również wiele innych względów, o których opowiemy w tym artykule. Poznaj zalety soczewek kontaktowych i dowiedz się, kiedy warto się zdecydować na takie rozwiązanie.
Komu pomogą soczewki kontaktowe?
Soczewki kontaktowe rekomendowane są wszystkim osobom, które nie chcą lub nie mogą nosić okularów. Idealnie sprawdzą się także u tych osób, które szukają rozwiązania hybrydowego, czyli chcą nosić okulary korekcyjne oraz soczewki kontaktowe naprzemiennie, zależnie od okazji i potrzeb. Szczególnie polecane są również osobom wykonującym konkretne zawody. Są to między innymi osoby pracujące na wysokościach, monterzy i pracownicy fizyczni, prezenterzy telewizyjni, modele i modelki, kucharze i przedstawiciele innych zawodów, w których okulary stanowiłyby przeszkodę. Cieszą się też dużą popularnością u sportowców [1]. Ten sposób korekcji polecany jest również we wszystkich sytuacjach, w których zależy nam na wyeksponowaniu twarzy niezakrywanej okularami, na przykład na ślubie, sesji fotograficznej czy na imprezie okolicznościowej.
Zalety noszenia soczewek kontaktowych
Zalety noszenia soczewek kontaktowych doceni każdy, kto wyjeżdża na urlop (ze względu na możliwość noszenia najmodniejszych okularów przeciwsłonecznych) czy wykonuje jakąkolwiek aktywność fizyczną. Mogą również być używane przez małoletnich pacjentów, jeżeli tylko przestrzega się zaleceń, a soczewki zarekomenduje specjalista ochrony wzroku [2].
Komfort i wygoda to nie jedyne zalety soczewek kontaktowych. W przeciwieństwie do okularów, soczewki zakładasz tylko raz rano i zdejmujesz je wieczorem (przy standardowym stosowaniu), jest to więc znacznie praktyczniejsze. Nie musisz martwić się, że przy gwałtownych ruchach głowy soczewki wypadną, ani o to, że ulegną uszkodzeniu ze względu na wykonywane czynności.
Kolejnymi zaletami tej metody korekcji wzroku jest to, że soczewki kontaktowe nie parują i można je nosić o każdej porze roku, w zmiennych warunkach pogodowych, również w zestawieniu z maseczką ochronną (co w przypadku okularów bywa kłopotliwe, gdyż skutkuje zwykle parowaniem szkieł). Soczewki sprawdzą się też z okularami przeciwsłonecznymi, dlatego zasługują na rozważenie noszenia przez cały rok – zarówno podczas słonecznych letnich, jak i zimowych dni.
Soczewki kontaktowe są higieniczne. Oczywiście pod warunkiem przestrzegania prawidłowej pielęgnacji. Większy nacisk na czyszczenie soczewek należy położyć, stosując soczewki miesięczne, natomiast modele jednodniowe zwyczajnie utylizuje się w pojemniku z odpadami zmieszanymi (nie wolno ich wyrzucać do toalety, ponieważ nie rozpuszczają się w wodzie).
Zalety soczewek kontaktowych jednodniowych to przede wszystkim brak konieczności ich przechowywania i czyszczenia oraz możliwość sporadycznego stosowania w pewnych określonych sytuacjach. Natomiast do zalet soczewek kontaktowych miesięcznych należy zaliczyć ich uniwersalność, wygodę i niższą cenę w stosunku do jednodniowego trybu wymiany [3].
Różne wady wzroku a soczewki
Soczewki kontaktowe można dopasować do większości wad wzroku. Ważne jest prawidłowe dobranie u specjalisty typu i rodzaju soczewki oraz jej mocy. Trzeba to zrobić nawet jeśli pacjent nosił wcześniej okulary, ponieważ moc soczewek nie zawsze będzie taka sama jak moc szkieł okularowych. Istotne jest również prawidłowe dopasowanie i zachowanie odpowiedniej ruchomości soczewki, dlatego wizyta u specjalisty jest nieunikniona. .
Na wyróżnienie zasługują szczególnie soczewki multifokalne. Zaletą soczewek multifokalnych jest przede wszystkim ich wieloogniskowość. Dzięki tej cesze nadają się dla osób dotkniętych prezbiopią. Prezbiopia to naturalny proces, w którym pogorszeniu ulega widzenie bliży. Problem ten zazwyczaj dotyczy osób po 40. roku życia. Soczewki multifokalne umożliwiają osobom z prezbiopią dobre widzenie bez konieczności odpowiedniego poruszania głową i oczami.
Istnieją też soczewki kontaktowe dla osób z astygmatyzmem, a także soczewki dla osób o specjalnych wymaganiach wzrokowych, na przykład pracujących przed ekranami komputerów. Soczewki te zapewniają komfort noszenia przez cały dzień, dobrą przepuszczalność tlenu oraz pomagają zachować nawilżenie oka [4].
Łatwe czyszczenie i dbanie o higienę
Wymieniając zalety soczewek kontaktowych, warto pochylić się nad kwestią higieny. Soczewki o dłuższym trybie wymiany np. miesięczne, należy odpowiednio przechowywać. Służy do tego specjalny pojemnik dodawany do płynu pielęgnacyjnego. Przed włożeniem ich do pojemnika, a po wyjęciu z oka soczewkę należy przemyć w płynie, by pozbyć się osadów i zanieczyszczeń, a następnie umieścić ją w pojemniku ze świeżą porcją płynu.
Pamiętaj o zachowaniu odpowiedniej higieny podczas zakładania i zdejmowania soczewek! Nigdy nie zakładaj soczewek nieumytymi rękoma, a w przypadku soczewek innych niż jednodniowe pamiętaj o ich codziennym czyszczeniu i umieszczaniu w pojemniku z płynem.
A co z wadami soczewek?
Skoro soczewki kontaktowe są tak wygodnym i praktycznym rozwiązaniem, to dlaczego nie wyparły okularów? Większość powodów wynika z preferencji użytkownika. Tym, co jednak wpływa na decyzje zakupowe, jest wyższa cena przy przeliczeniu stosunku kosztów do długości użytkowania. Soczewki jednostkowo nie są drogie, ale konieczność ich regularnej wymiany sprawia, że jest to wydatek, który w dłuższej perspektywie przekracza jednorazowy zakup okularów. Również potrzeba dokupywania płynów do pielęgnacji soczewek zwiększa koszty. Nie są to duże kwoty, ale brak jednorazowego zakupu dla niektórych może być wadą.
W przypadku soczewek o dłuższym trybie wymiany zachodzi konieczność codziennej, skrupulatnej pielęgnacji – jest to proces krótki, który szybko wchodzi do codziennej rutyny, jednak pozostaje nieunikniony. Nie można zaniedbywać pielęgnacji soczewek, podobnie jak konieczności ich wymiany według obowiązującego trybu, a w przypadku modeli jednodniowych – zmiana na nowe jest obowiązkowa z po użyciu [5].
Decydując się na soczewki kontaktowe, trzeba mieć świadomość, że być może konieczne będą częstsze wizyty u okulisty niż w przypadku noszenia okularów. Jest to jednak zależne od wielu czynników i należy dostosować się do zaleceń specjalisty.
Korekcja wzroku soczewkami kontaktowymi polecana jest osobom ceniącym sobie wygodę użytkowania, uniwersalność, higienę i możliwość komfortowego widzenia przez cały dzień. Wszelkie wady są jedynie drobnymi niedogodnościami w porównaniu z tym, co faktycznie otrzymujesz, decydując się na użytkowanie soczewek.
Soczewki kontaktowe i płyny do ich pielęgnacji są wyrobami medycznymi w rozumieniu Ustawy z dnia 20 maja 2010 roku o wyrobach medycznych. Przed założeniem nowego rodzaju soczewek kontaktowych należy skonsultować się ze specjalistą ochrony wzroku.
Źródła:
- Czaińska M., Układ wzrokowy i soczewki kontaktowe w sporcie, Ophthatherapy, Copyright©Medical Education, Vol. 3/Nr 4(12)/2016 (s. 299-304).
- Grałek M., Czy noszenie soczewek kontaktowych przez dzieci i młodzież jest bezpieczne?, mp.pl (dostęp: 28.04.2021).
- Fonn D., Sweeney D., Zalety jednodniowych silikonowo-hydrożelowych soczewek kontaktowych, Optyka 3 (2016): 48-50.
- Wojciechowska E., Multifokalne soczewki kontaktowe – aspekty praktyczne, Ophthatherapy, Vol. 6/Nr 3(23)/2019 (s. 199-202), DOI: 10.24292/01.OT.300919.07.
- European Contact Lens Forum (ECLF), Prawda o soczewkach kontaktowych ©ECLF 2009, s.1-12, ptoo.pl (dostęp: 19.05.2021).