Rola żelaza w organizmie. Sposoby na walkę z niską ferrytyną

Dlaczego żelazo jest tak ważne? 

Żelazo odgrywa kluczową rolę w tworzeniu hemoglobiny, białka odpowiedzialnego za transport tlenu między płucami a tkankami. Bez odpowiedniej ilości żelaza organizm nie jest w stanie wytwarzać wystarczającej liczby czerwonych krwinek, co prowadzi do niedokrwistości. Objawy niedoboru żelaza na początku mogą być subtelne, ale z czasem mogą się nasilać. 

Są to:  

• przewlekłe zmęczenie,  
• osłabienie,  
• bladość skóry,  
• wypadanie włosów,  
• problemy z koncentracją i pamięcią.  

Jeśli obserwujesz u siebie opisane objawy, wykonaj podstawowe badania krwi i sprawdź poziom żelaza i ferrytyny. 

Jak zapobiegać niedoborowi żelaza? 

Właściwa dieta jest kluczem do utrzymania odpowiedniego poziomu żelaza w organizmie. Nie tylko ilość, ale i jakość przyjmowanego żelaza ma duże znaczenie.  

Żelazo hemowe (z produktów zwierzęcych) jest lepiej przyswajalne niż żelazo niehemowe (z produktów roślinnych).  

Produkty bogate w żelazo to przede wszystkim mięso czerwone, podroby, ryby i jaja. Alternatywnym źródłem są zielenina, nasiona roślin strączkowych, buraki i daktyle.   

Aby zwiększyć biodostępność żelaza, warto łączyć je z witaminą C, która znacznie poprawia jego wchłanianie. Np. dodanie do posiłku papryki, natki pietruszki, cytrusów czy brokułów może pomóc w lepszym przyswajaniu żelaza z diety. Unikaj jednoczesnego spożywania produktów bogatych w wapń, błonnik, fosforany czy kwas fitynowy, które mogą hamować wchłanianie żelaza. Unikaj również picia kawy i herbaty do posiłku bogatego w żelazo (i bezpośrednio po nim). 

Suplementacja żelaza 

W niektórych przypadkach, mimo odpowiedniej diety, konieczna jest suplementacja żelaza. Jest to szczególnie ważne dla osób z zaburzeniami wchłaniania, przewlekłymi chorobami lub stosujących wykluczenia żywieniowe, u których zapotrzebowanie na żelazo jest znacznie zwiększone.  

Warto przemyśleć włączenie składników, które nie tylko będą uzupełniać współtowarzyszące niedobory, ale jednocześnie wspierać procesy krwiotwórcze i poprawiać wchłanianie żelaza.  

Jedną z dobrze poznanych form żelaza, która jest wysoce biodostępna, jak i łagodniejsza dla przewodu pokarmowego, jest forma chelatu (np. diglicynian żelaza). Innymi składowymi, na które warto zwrócić uwagę, decydując się na suplementację, są witamina C, laktoferyna oraz ekstrakt z buraka czy pokrzywy.

Pomocna może okazać się także jednoczesna suplementacja probiotykiem. Badania potwierdziły, że jednoczesna suplementacja probiotykiem z rodzaju Lactobacillus plantarum 299V istotnie wpłynęła na zwiększenie wchłaniania żelaza (średnio z 19,3 do 28,8%). 

Żelazo jest niezbędnym elementem naszego zdrowia, a jego niedobór może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych. Dbając o zrównoważoną dietę, bogatą w produkty zawierające żelazo, oraz świadome łączenie składników wspierających jego wchłanianie, możemy skutecznie przeciwdziałać niedokrwistości. W przypadkach zwiększonego zapotrzebowania lub problemów z wchłanianiem, warto rozważyć suplementację. 

Dbajmy o nasze zdrowie, bo mamy je we krwi!