Wiskosuplementacja – sposób na zdrowe stawy
Szacuje się, że zwyrodnienie stawów dotyka ponad 20% dorosłego społeczeństwa. Chociaż zwykle kojarzone jest z osobami w podeszłym wieku, coraz częściej ujawnia się już około 40 roku życia. Nadwaga, urazy i wyczynowe uprawianie sportu prowadzą do nadmiernego obciążania stawów, a w efekcie do zaburzenia struktury chrząstki stawowej. Chorzy doświadczają bólu związanego z rozpoczęciem aktywności i ograniczenia ruchomości. Pojawia się także sztywność, obrzęk, wysięk i trzeszczenie. Na szczęście z pomocą przychodzi wiskosuplementacja.
Czym jest wiskosuplementacja?
Wiskosuplementacja to jedna z metod leczenia choroby zwyrodnieniowej stawów. Polega ona na wstrzyknięciu do stawu kwasu hialuronowego. Hialuronian, czyli sól sodowa kwasu hialuronowego, jest produkowany m.in. przez komórki błony maziowej (synowiocyty) i w związku z tym naturalnie występuje w płynie stawowym, nadając mu lepkość i sprężystość. Dzięki temu staw ma zapewnioną odpowiednią ruchomość i może prawidłowo pracować. Hialuronian charakteryzuje się dużą hydrofilnością – jego 1 cząsteczka jest w stanie związać nawet 250 cząsteczek wody.
Wiskosuplementacja powoduje wzrost lepkości i elastyczności płynu stawowego, poprawia właściwości mechaniczne stawu i usprawnia jego pracę.
Preparat nie ma działania przeciwbólowego, a odczucie to u pacjentów wynika ze zwiększonej ruchomości stawu oraz jego lepszego „smarowania”. Dawka kwasu hialuronowego zależy od miejsca podania i waha się od 1 ml w przypadku mniejszego stawu, np. łokciowego, skokowego lub nadgarstkowego, do 3 ml przy większym stawie, np. kolanowym czy biodrowym. Iniekcje podaje się w tygodniowych odstępach i należy je powtórzyć od 3 do 5 razy. Po pół roku należy zaaplikować tzw. zastrzyk przypominający.
W większości przypadków kwas hialuronowy pozyskiwany jest metodą fermentacji bakteryjnej. Natomiast produkty pochodzenia odzwierzęcego (z grzebieni kogucich) mogą zawierać śladowe ilości białka, a co za tym idzie – wywoływać reakcje alergiczne.
Wiskosuplementacja – dlaczego warto z niej skorzystać?
Wiskosuplementacja wyróżnia się kilkoma zaletami:
- iniekcje są bezbolesne,
- pacjent nie wymaga hospitalizacji ani obserwacji,
- pacjent nie ma ograniczonej mobilności,
- poprawa widoczna jest już po kilku dniach.
Według badań skuteczność tej metody wynosi 40-50% w przypadku pacjentów z IV, najcięższym stopniem zaawansowania choroby i nawet 90% u osób z pierwszym stopniem zmian zwyrodnieniowych.
Wiskosuplementacja – przeciwwskazania i środki ostrożności
Preparatów z kwasem hialuronowym nie należy stosować w przypadku:
- zakażeń lub chorób skóry w miejscu planowanej iniekcji,
- ciężkiej niewydolności wątroby,
- dzieci,
- kobiet w ciąży i karmiących piersią.
Zaleca się, by przez pierwsze 2 dni po wstrzyknięciu kwasu hialuronowego unikać obciążającej aktywności fizycznej, takiej jak tenis czy jogging. Ponadto w ciągu tygodnia od podania może pojawić się ból, obrzęk, sztywność o lekkim lub umiarkowanym nasileniu.
Mimo że badania skuteczności wiskosuplementacji nie są jednoznaczne, to ze względu na niskie ryzyko związane ze stosowaniem terapii oraz realną szansę na poprawę jakości życia chorego bez konieczności interwencji chirurgicznej, iniekcje z kwasu hialuronowego zyskują na popularności w leczeniu choroby zwyrodnieniowej stawów.
Przeczytaj również:
Fizjologiczna rola kwasu hialuronowego i jego praktyczne zastosowanie
Jak zadbać o stawy?
Jakie stawy najczęściej ulegają zwichnięciom?
Źródła:
- Osiecka A., Matuszewska-Zbrońska H., Drzastwa W.J., Bujak-Rosenbeiger E., Choroba zwyrodnieniowa stawów w praktyce lekarza rodzinnego, Annales Academiae Medicae Silesiensis 2017,
- Korzeniowska K., Pawlaczyk M., Kwas hialuronowy – nie tylko kosmetyk, Farmacja Współczesna 2014,
- Kazimierska I., Wiskosuplementacja, czyli dostawowa suplementacja kwasu hialuronowego: na czym polega, czy jest skuteczna, Puls Medycyny,
- Romanowski W., Zdanowska A., Romanowski M., Choroba zwyrodnieniowa stawów – aktualne standardy leczenia, Forum Reumatologiczne 2017.