Rokitnik. Jakie ma właściwości?

Czym charakteryzuje się rokitnik? 

Rokitnik zwyczajny (łac. Hippophaë rhamnoides) należy do roślin z rodziny oliwnikowatych. Łacińska nazwa rokitnika wywodzi się od dwóch greckich słów: hippis – koń oraz pháo – błyszczący i nawiązuje do czasów starożytności, kiedy karmione liśćmi rokitnika konie miały piękną, błyszczącą sierść.

Rokitnik to krzew lub niewielkie drzewo osiągające zwykle do 5 m wysokości, chociaż można spotkać się także z wyższymi okazami. Owoce rokitnika to zaokrąglone, soczyste, pomarańczowe jagody wielkości ziarnka grochu. Pojawiają się we wrześniu i rosną tak gęsto, że sprawiają wrażenie, jakby wręcz oblepiały łodygi, do czego nawiązuje polska nazwa oblepicha. 

Rokitnik występuje w Europie i Azji. W Polsce naturalnie rośnie na piaszczystych terenach nadmorskich. Ze względu na rozbudowane korzenie wykorzystywany jest też w miejscach wymagających utrwalenia podłoża, takich jak wydmy, pobocza drogowe czy skarpy. Ze względu na ciekawy wygląd znaleźć go można również w parkach, gdzie pełni funkcję dekoracyjną. Sadzony jest także jako krzew owocowy w ogrodach i sadach.   

Jakie właściwości ma rokitnik?

Owoce rokitnika są doskonałym źródłem witaminy C (zawierają jej dużo więcej niż cytryna). Co ważne, wykazuje ona znacznie większą stabilność, a więc nie ulega rozkładowi tak szybko, jak ma to miejsce w przypadku jej innych źródeł roślinnych. Dzięki temu owoce rokitnika nie tracą wiele na wartości nawet w przypadku obróbki termicznej czy dłuższego przechowywania.  Oczywiście to nie koniec listy związków, które w nim występują.

Rokitnik jest źródłem wielu substancji czynnych: 

• witamin z grupy B, witamin E, D, K oraz prowitaminy A;
• kwasów organicznych;
• nienasyconych kwasów tłuszczowych;
• flawonoidów i fosfolipidów; 
• garbników;
• pektyn;
• makro- i mikroelementów (m.in. potasu, magnezu, wapnia, żelaza, sodu, manganu, miedzi). 

Zastosowanie rokitnika

Chociaż owoce rokitnika są najczęściej wykorzystywane, warto wspomnieć, że surowcem zielarskim są również jego nasiona i liście. Bogactwo prozdrowotnych składników sprawia, że rokitnik jest stosowany wewnętrznie, jak i zewnętrznie.  

Zastosowanie wewnętrzne rokitnika

• Infekcje bakteryjne i wirusowe objawiające się gorączką; 
• Stany zapalne różnych narządów; 
• Długo utrzymujące się biegunki;
• Wrzody żołądka i dwunastnicy;
• Drobne krwawienia;
• Postępujące objawy reumatoidalnego zapalenia stawów.

Zastosowanie zewnętrzne rokitnika 

Z owoców rokitnika pozyskiwany jest wysokiej jakości olej zawierający w swoim składzie między innymi karoten, luteinę, zeaksantynę i kwas oleopalmitynowy. Olej ten wykazuje korzystne działanie w procesie gojenia się ran i regeneracji naskórka. Działa leczniczo na trądzik, stany zapalne skóry i egzemy. Znalazł zastosowanie w leczeniu uszkodzeń skóry i błon śluzowych powstałych np. wskutek urazów mechanicznych, promieni słonecznych, odleżyn czy oparzeń, a także przy zapaleniu pochwy, szyjki macicy i nadżerkach. 

Co więcej, olej z rokitnika pozytywnie wpływa na wygląd skóry. Pobudza procesy regeneracji, zapobiega przedwczesnemu starzeniu, poprawia strukturę i koloryt cery oraz wygładza ją. Te dobroczynne właściwości sprawiają, że producenci chętnie wykorzystują go przy produkcji kosmetyków do pielęgnacji twarzy, ciała i włosów.  

Przeciwwskazania do stosowania rokitnika

Choć rokitnik to prawdziwa bomba witaminowa i niewątpliwie działa korzystnie na zdrowie, to istnieją przeciwwskazania do jego stosowania.

Nie sięgaj po rokitnik, jeśli cierpisz na:

• nadwrażliwość na tę roślinę lub którykolwiek z zawartych w niej składników,
• kamicę nerkową,  
• ostre zapalenie pęcherzyka żółciowego, 
• zapalenie trzustki lub wątroby.  

Ze względu na brak badań rokitnik nie powinien być stosowany przez kobiety w ciąży i karmiące piersią.

Data aktualizacji: 11.11.2022

Przeczytaj również:
Piwonia lekarska – właściwości i zastosowanie