Dieta w dnie moczanowej. Co jeść, a czego unikać?
Dna moczanowa (podagra) to choroba często spowodowana przez niewłaściwą dietę. Odkładające się w stawach kryształy kwasu moczowego powodują ból i ograniczają sprawność. Jakie produkty spożywcze wybierać przy dnie moczanowej? Jakich produktów unikać?
W przebiegu dny moczanowej dochodzi do zaburzenia metabolizmu puryn i zwiększenia poziomu kwasu moczowego we krwi. Puryny to związki chemiczne obecne w produktach spożywczych, zwłaszcza tych bogatych w białko. Nadmiar kwasu moczowego odkłada się w stawach, co powoduje stan zapalny, zaczerwienienie i ból. Dna moczanowa może pojawić się u osób, które spożywają dużą ilość puryn.
W leczeniu dny moczanowej bardzo ważną rolę odgrywa dieta. Może ona obniżyć poziom kwasu moczowego i zapobiec napadom dny moczanowej. Według wskazań podaż puryn z diety przy dnie moczanowej powinna być ograniczona do 300 mg/dzień, a w trakcie ataków dny do 120 mg/dzień.
Dna moczanowa – co jeść, czego unikać
W diecie moczanowej bardzo ważny jest dobór odpowiednich produktów spożywczych, które nie zwiększają stężenia kwasu moczowego.
Zalecane:
- warzywa, np. papryka, bakłażan, cukinia, ogórek, sałata, marchew, rzodkiewka, burak;
- owoce, np. wiśnie, czereśnie, jabłka, maliny, jagody;
- produkty zbożowe, np. pieczywo razowe, ryż brązowy, gruboziarniste kasze, płatki owsiane górskie;
- chude i półtłuste mleko oraz jego przetwory: ser biały, jogurty, maślanka, kefir;
- jaja;
- strączki, np. ciecierzyca, soczewica, soja, fasola;
- zdrowe tłuszcze – orzechy, oliwa z oliwek, olej lniany, margaryna miękka.
Akceptowalne:
- mięso – drób, wołowina, jagnięcina;
- szpinak;
- kukurydza;
- grzyby;
- łosoś, karp, makrela, mintaj, dorsz, sandacz, flądra;
- czekolada.
Niezalecane:
- podroby, np. wątróbka;
- pasztety;
- konserwy;
- galarety mięsne;
- wywary mięsne;
- owoce morza – langusty, małże, homary, krewetki;
- szproty, śledzie, sardynki, tuńczyk, anchois, ikra;
- drożdże piekarskie;
- piwo, napoje spirytusowe.
Praktyczne porady:
- Jedz 4-5 posiłków dziennie, co 3-4 godziny.
- W okresie napadów dny moczanowej najlepiej wybierz dietę wegetariańską.
- Ogranicz produkty spożywcze z dużą ilością fruktozy i syropu glukozowo-fruktozowego. Fruktoza zwiększa produkcję kwasu moczowego w organizmie.
- Do codziennej diety włącz mleko i jego przetwory. Zawarte w mleku kazeina i laktoglobulina mogą obniżać stężenie kwasu moczowego we krwi średnio o 0,25 mg/dl.
- Nie wykluczaj z diety nasion roślin strączkowych. Mimo zawartości puryn ich wchłanianie jest bardzo niskie. Nie podnoszą ilości kwasu moczowego we krwi, a są dobrym źródłem białka w diecie.
- Jedz więcej warzyw, najlepiej surowych.
- Wprowadź do swojej diety wiśnie, które mogą obniżać stężenie kwasu moczowego we krwi.
- Zadbaj o odpowiednią podaż witaminy C w diecie. Zwiększa ona usuwanie kwasu moczowego przez nerki.
- Unikaj smażenia potraw, postaw na gotowanie na parze lub w wodzie.
- Nie pij wywarów z gotowanych mięs i kości.
- Wypijaj co najmniej 3 litry płynów na dzień, najlepiej wody. Ograniczy to odkładanie się kryształów kwasu moczowego.
- Wyeliminuj z diety alkohol, w szczególności wysokopurynowe piwo.
- Jeśli masz nadwagę, postaraj się zredukować liczbę kilogramów. Obniżenie masy ciała zmniejsza stężenie kwasu moczowego we krwi.
Dna moczanowa – leczenie cytryną
Zwolennicy naturalnych metod leczenia proponują terapię cytrynami przy dnie moczanowej. Terapia ta polega na piciu soku z cytryny połączonego z wodą przez 3 dni. Cytryny są bogate w witaminę C, która przyspiesza usuwanie kwasu moczowego przez nerki. Regularne spożywanie soku z cytryny może zatem wpłynąć pozytywnie na dnę moczanową i obniżenie poziomu kwasu moczowego we krwi. Warto jednak pamiętać, że najlepszą metodą leczenia dny moczanowej jest stosowanie się do zaleceń lekarza i zmiana diety na niskopurynową.
Dna moczanowa a alkohol
Alkohol jest substancją, która zmniejsza wydalanie kwasu moczowego wraz z moczem. Przez to działanie nadmiar kwasu odkłada się w postaci kryształów i wywołuje objawy dny moczanowej. Najlepiej całkowicie zrezygnować z alkoholu.
Dna moczanowa – przykładowy jadłospis
- Śniadanie: naleśniki z mąki pszenno-żytniej z lekkim twarożkiem z dodatkiem pomidorków koktajlowych i bazylii.
- II śniadanie: kanapki z chleba razowego z pastą z czerwonej soczewicy, oliwkami i natką pietruszki.
- Obiad: curry z dyni i ciecierzycy z ryżem.
- Podwieczorek: koktajl wiśniowy z dodatkiem jabłka, borówek i siemienia lnianego.
- Kolacja: sałatka z rukolą, roszponką, serem mozzarella light i nektarynką, z grzankami z chleba graham.
- https://ncez.pzh.gov.pl/wp-content/uploads/2021/03/zalecenia_dietetycy_dna-moczanowa.pdf
- https://ncez.pzh.gov.pl/choroba-a-dieta/czy-chorujac-na-dne-moczanowa-nalezy-eliminowac-rosliny-straczkowe/
- Wolnicka K. i in., Zalecenia żywieniowe w dnie moczanowej, Warszawa 2023.
Czy seler lub sok z selera można pić przy dnie moczanowej ?
Dzień dobry.
Seler to warzywo o niskiej zawartości związków purynowych, dlatego jest zalecany u osób cierpiących na dnę moczanową. W przypadku ostrego napadu choroby szczególnie sprawdzi się sok z tego warzywa.
witam.czy piwo bezalkoholowe też jest zabronione przy dnie?
Dzień dobry.
Przy dnie moczanowej spożywanie piwa jest przeciwwskazane, również tego bezalkoholowego. Może ono zawierać puryny, które zwiększają ilość kwasu moczowego i mogą wywołać napad dny moczanowej.
Czy przy dnie moczanowej można pić kwas z kapusty kiszonej i z ogórków kiszonych cytryna
Dzień dobry.
Kapusta i ogórki należą do produktów ubogopurynowych, jednak ich kiszonki zawierają duże ilości soli, którą należy ograniczać w przypadku dny moczanowej. Cytryna, pomimo kwaśnego smaku, nie zakwasza organizmu, więc owoc i jego sok mogą być bezpiecznie spożywane. Warto skorzystać z pomocy dietetyka, który będzie wsparciem w przestrzeganiu codziennej diety przy tym schorzeniu.
Ech, chciałbym zobaczyć dietę na dnę moczanową, gdzie lekarz nie próbuje przy okazji sprzedać pacjentowi diety “żyj zdrowo i długo jak asceta” tylko ograniczyć ją do tego, co autentycznie zawiera duże ilości puryn.
bardzo dziękuję za ten artykuł
W końcu jest jeden z niewielu artykułów w którym konkretnie jest opisane co wolno jeść a co jest szkodliwe i zabronione.
Konkret nawet dla tych którzy pogubili się w gąszczu nawzajem wykluczających się informacji zalewających internet.
Brawo i dziękuję bardzo.
Cieszymy się, że artykuł był dla Pana przydatny!