Zapalenie dziąseł u dzieci – jak je leczyć?

Czym jest zapalenie dziąseł? 

Zapalenie dziąseł jest infekcją jamy ustnej (zaliczaną także do chorób stomatologicznych), która może się pojawiać niezależnie od wieku. Jej przyczyn należy doszukiwać się głównie w nieprawidłowej higienie jamy ustnej, jednak nie jest to reguła, ponieważ nawet dokładne mycie zębów i używanie nici dentystycznych może nie uchronić nas przed stanem zapalnym. W przypadku dzieci zapalenie dziąseł pojawia się dość często, zwłaszcza w wieku niemowlęcym, przedszkolnym i szkolnym. Może mieć to związek nie tylko z samą higieną jamy ustnej, ale też z ząbkowaniem czy wymianą zębów mlecznych na stałe (u starszych dzieci). W okresie dojrzewania, gdy uaktywniają się hormony i ich działanie, a w organizmie następują spore zmiany, zapalenie dziąseł nie powinno nikogo dziwić.

Jakie są przyczyny zapalenia dziąseł? 

Przyczyn występowania zapalenia dziąseł jest wiele. Wśród nich znajdują się: 

• płytka nazębna – bezbarwna, miękka warstwa bakterii (szczepów Lactobacillus i Streptococcus mutans) i węglowodanów, która tworzy się na powierzchni zębów wskutek spożywania pokarmów i płynów; obecność płytki nazębnej często powoduje też próchnicę; płytka nazębna jest najczęstszą przyczyną zapalenia dziąseł, z kolei osadzanie się płytki jest wynikiem niedostatecznej higieny jamy ustnej; 
• stosowanie zbyt miękkiej szczoteczki do zębów (którą dzieci nie zawsze są w stanie dokładnie wyczyścić zęby); 
• wady zgryzu, które uniemożliwiają dotarcie szczoteczką do niektórych trudno dostępnych miejsc; 
• stłoczone ustawienie zębów; 
• choroby ogólnoustrojowe, takie jak cukrzyca, białaczka, anemia czy bulimia; 
• zaburzenia hormonalne (mogą powodować zapalenie dziąseł nawet przy wzorowym dbaniu o stan zębów i dziąseł); 
• niska odporność; 
• przyjmowanie niektórych leków (u kobiet dodatkowym obciążeniem może być stosowanie doustnych środków antykoncepcyjnych); 
• zła dieta (uboga zwłaszcza w witaminę C i B); 
• u dorosłych i starszych osób nieprawidłowo dopasowane protezy zębowe; 
• używki; 
• skłonność do infekcji jamy ustnej. 

Warto zaznaczyć, że u dzieci zęby mleczne są szczególnie podatne na czynniki chorobotwórcze i łatwo się psują. Wielu rodziców bardzo szybko wprowadza korzystanie ze szczoteczki i pasty u swoich pociech, jednak nie zawsze mają oni możliwość kontroli, czy zęby rzeczywiście są myte prawidłowo, stąd też często rozwijająca się próchnica zębów mlecznych. 

Jakie są objawy zapalenia dziąseł? 

Zapalenie dziąseł może przejawiać się w różny sposób: 

• bolesność (w późniejszym stadium choroby ból może być bardzo dokuczliwy); 
• krwawienie z dziąseł w trakcie szczotkowania lub samoistne krwawienie; 
• nieprzyjemny zapach z ust; 
• suchość w ustach; 
• niesmak; 
• opuchlizna dziąseł; 
• nadwrażliwość na ciepło, zimno; 
• dość szybkie pojawianie się kamienia nazębnego; 
• zaczerwienienie dziąseł (często jest to pierwszy z objawów); 
• zmiana faktury dziąseł – stają się bardziej miękkie; 
• recesja dziąseł – oddzielanie się dziąsła od korony zęba; 
• w skrajnych przypadkach – ruchomość zębów. 

Jak wygląda leczenie zapalenia dziąseł u dzieci? 

Gdy zapalenie dziąseł pojawia się u malucha lub starszego dziecka, wprowadza się odpowiednie leki, które łagodzą nieprzyjemne i nierzadko bolesne objawy infekcji, a także skutecznie usuwają stan zapalny. W tym celu oprócz leków stosuje się odpowiednie preparaty o działaniu odkażającym, przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Jeśli szukasz preparatów na własną rękę, zwróć uwagę na to, aby miały w swym składzie nanosrebro (ma szerokie spektrum działania aseptycznego, przeciwbólowego i przeciwzapalnego). Niektórzy specjaliści wskazują też na porost islandzki, który tworzy barierę ochronną chorego miejsca, a dodatkowo nawilża. W aptekach dostępne są także żele i spraye łagodzące stany zapalne. W szczególnie ciężkich przypadkach lekarz przepisuje antybiotyki. 

Domowe sposoby na zapalenie dziąseł 

Do domowych sposobów łagodzenia stanów zapalnych dziąseł należą: 

• płukanie jamy ustnej naparami z ziół, zwłaszcza szałwii, rumianku, nagietka czy tymianku, 
• płukanie jamy ustnej wodą z dodatkiem kurkumy (ma działanie antybakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwzapalne), 
• płukanie jamy ustnej wodą z dodatkiem wody utlenionej lub soli, 
• nacieranie bolącego miejsca żelem aloesowym, 
• żucie goździków. 

Brak odpowiedniego leczenia stanów zapalnych dziąseł może w przyszłości skutkować chorobami i uszkodzeniami zębów, a w ciężkich przypadkach nawet zanikiem kośćca! 

Profilaktyka zapalenia dziąseł 

Pamiętajmy, że lepiej zapobiegać niż leczyć, dlatego warto już od najmłodszych lat uczyć dziecko dobrych nawyków, w tym prawidłowego mycia zębów. Stomatolodzy od wielu lat uczulają, że poprawne i częste mycie zębów, stosowanie nitek dentystycznych, wysokiej jakość past do zębów czy płynów do higieny jamy ustnej jest podstawą zdrowych zębów, dziąseł i pięknego uśmiechu. Dokładne mycie zębów usuwa stale osadzającą się płytkę nazębną, która prowadzi do próchnicy i stanów zapalnych. Jeśli na zębach pojawia się kamień, warto udać się do gabinetu stomatologicznego w celu przeprowadzenia skalingu. W przypadku dzieci z pewnością dużą rolę odgrywa odpowiedni wybór szczoteczki i pasty adekwatnej do wieku. Warto również zwracać uwagę na sposób mycia zębów przez malucha. 

Zapalenie dziąseł może pojawić się zarówno u osób dorosłych, jak i dzieci. Na szczęście można je dość szybko wyleczyć, stosując nie tylko leki, ale przede wszystkim wprowadzając zasady prawidłowej higieny jamy ustnej.