Czarna biegunka – skąd ten kolor?
Biegunka to objaw różnych chorób charakteryzujący się nasileniem wypróżnień (ponad trzy dziennie) i zwiększoną płynnością stolca. Od czego zależy jej kolor i jak leczyć biegunkę?
Od czego zależy kolor biegunki?
Na kolor stolca wpływ w pewnym stopniu ma dieta, ale nie jest to najważniejszy czynnik wyznaczający ostateczne zabarwienie stolca.
Żółty kolor biegunki
W przypadku osób dorosłych, utrzymujący się dłuższy czas żółty kolor stolca może wskazywać na wiele chorób ze strony układu pokarmowego, np. choroby trzustki, choroby wątroby, nieprawidłową pracę jelit, schorzenie pęcherzyka żółciowego a nawet mukowiscydozę. Żółtawy, połyskliwy, luźny stolec może wskazywać na biegunkę tłuszczową. Obserwując takie objawy przez dłuższy czas, należy niezwłocznie wybrać się do lekarza w celu rozszerzenia diagnostyki i wprowadzenia leczenia. Jednakże, jeżeli incydent jest jednorazowy lub nie utrzymuje się powyżej 4 tygodni istnieje szansa, że jest to spowodowane nadmiarem karotenu.
Zielony kolor biegunki
Występuje najczęściej w przypadku zatrucia ze strony przewodu pokarmowego, w zespole jelita drażliwego, chorobie Leśniowskiego-Crohna, wrzodziejącym zapaleniu jelita grubego, zakażeniach pasożytniczych, alergii pokarmowej, celiakii lub zaburzeń wchłaniania. U niemowląt zielony kolor oddanego stolca niekoniecznie ma związek z problemami z przewodem pokarmowym. Przyczyn zielonego stolca u malucha jest wiele – począwszy od pierwszej wydzielonej smółki, po wpływ diety w przypadku dzieci karmionych mlekiem matki. Zielony stolec często pojawia się także u osób spożywających duże ilości zielonych warzyw takich jak szpinak, brokuły czy kapusta.
Czarny kolor biegunki
Najpoważniejszą przyczyną czarnej biegunki może być krwawienie z przewodu pokarmowego. Powodem tego mogą być: owrzodzenia przełyku, choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy, żylaki przełyku, pęknięcie błony śluzowej żołądka. Jednorazowe incydenty czarnego zabarwienia kału mogą być spowodowane spożyciem produktów, które barwią go na czarno, np. wiśnie, buraki i czarne jagody. W przypadku środków farmakologicznych, takich jak związki bizmutu, preparaty zawierające żelazo, węgiel leczniczy, odstawienie tych preparatów powinno przywrócić prawidłowe zabarwienie stolca. W razie wątpliwości można wykonać test na krew utajoną w kale w każdym laboratorium. Od pewnego czasu w aptekach można nabyć test, który w łatwy sposób wykonuje się w domowym zaciszu. Jeżeli wynik będzie pozytywny należy niezwłocznie udać się do lekarza w celu przeprowadzenia odpowiedniej diagnostyki.
Jak leczyć czarną biegunkę?
Pierwszym, najistotniejszym badaniem jest test na krew utajoną, który można kupić w aptece lub wykonać w laboratorium. Badanie jest nieinwazyjne. Tradycyjny test gwajakolowy wykonuje się w laboratorium, do którego należy dostarczyć próbkę kału, natomiast test dostępny w aptekach (zazwyczaj test kasetowy) wykonuje się samodzielnie i według instrukcji załączonej do opakowania. W przypadku wyniku dodatniego należy niezwłocznie udać się do specjalisty, a także wykonać morfologię krwi. Lekarz zleci kolonoskopię lub gastroskopię w celu zlokalizowania przyczyny ewentualnego krwawienia.
Po postawieniu diagnozy, lekarz może przepisać choremu odpowiednie leki, które będą łagodzić stan zapalny jelit oraz zwalczać infekcje. Bardzo rzadko występuje konieczność przeprowadzenia zabiegu operacyjnego. Dotyczy to zwykle osób, które borykają się z nieprawidłowościami żył, a co za tym idzie krwawienie z danego odcinka nie ustępuje samoistnie. Poza wyeliminowaniem krwawienia należy także znaleźć przyczynę samej biegunki. Podstawą postępowania jest odpowiednie nawadnianie i stosowanie probiotyków o udokumentowanym działaniu.
Przeczytaj również:
Biegunka (rozwolnienie) – przyczyny, objawy i leczenie
Źródła:
- Müllhaupt B., Diarrhoe [Diarrhea], Praxis, 2002 Oct 16;91(42):1749-56.
- Szczeklik A., Choroby wewnętrzne, Podręcznik multimedialny oparty na zasadach EBM, [T. 1]. Cz. III: Choroby układu pokarmowego, Medycyna Praktyczna, Kraków 2005.
- Mach T., Choroby infekcyjne i pasożytnicze przewodu pokarmowego, Interna Szczeklika, Podręcznik chorób wewnętrznych, Medycyna Praktyczna, 2012.
Jest bardzo dobrze napisany prosty do zrozumienia dziękuje
Dziękujemy za komentarz 🙂