Biegunka tłuszczowa. Jak wygląda? Przyczyny i objawy 

Co to jest biegunka tłuszczowa? 

Biegunka tłuszczowa (łac. Steatorrhoea) jest jednym z rodzajów przewlekłej biegunki. Przypadłość ta może wystąpić niezależnie od wieku. Biegunka tłuszczowa często trwa ponad miesiąc, a tłuszczowe stolce możesz oddawać nawet kilka razy dziennie. 

Pojawienie się tej przypadłości ma silny związek z zaburzeniami trawienia i wchłaniania tłuszczów w przewodzie pokarmowym.  

Dodatkowo biegunce tłuszczowej zazwyczaj towarzyszą także inne objawy żołądkowo- jelitowe. 

Należą do nich: 

• skurcz jelit,  
• wzdęcia,  
• nudności,  
• wymioty,  
• silny ból brzucha, 
• krew i śluz pojawiające się w stolcu. 

Jakie są przyczyny biegunki tłuszczowej? 

Główną przyczyną wystąpienia biegunki tłuszczowej są zaburzenia uwalniania enzymów biorących udział w procesie trawienia tłuszczy. 

Ma to miejsce na skutek: 

• przewlekłego zapalenia trzustki, 
• nowotworów trzustki, 
• wrodzonego niedoboru enzymów trzustkowych, 
• chirurgicznego usunięcia trzustki, 
• alkoholowego zapalenia trzustki, 
• mukowiscydozy, 
• cholestatycznych chorób wątroby, 
• zwężenia dróg żółciowych. 

Biegunki tłuszczowe mogą być również spowodowane zaburzonym wchłanianiem składników odżywczych. 

Często występuje ono w przebiegu: 

• wrzodziejącego zapalenia jelita grubego, 
• choroby Leśniowskiego-Crohna, 
• celiakii, 
• niedrożności lub niedokrwienia jelit, 
• zespołu bakteryjnego rozrostu jelita cienkiego (SIBO). 

Jak wygląda biegunka tłuszczowa? 

Główną oznaką biegunki tłuszczowej jest pojawienie się częstych i regularnych stolców tłuszczowych, czyli takich o zwiększonej zawartości niestrawionego tłuszczu.  

Jeśli zauważyłeś/łaś luźną, płynną lub półpłynną konsystencję stolca i bardzo nieprzyjemny gnilny zapach, prawdopodobnie zmagasz się z biegunką tłuszczową.  

Stolce są zazwyczaj błyszczące, zabarwione na biały, jasno-żółty lub pomarańczowy kolor. Trudno spłukuje się je w toalecie. 

Jak diagnozuje się biegunkę tłuszczową? 

Właściwa diagnostyka tej przypadłości opiera się na szczegółowym wywiadzie lekarskim i przeprowadzeniu badania laboratoryjnego określającego zawartość tłuszczu w kale.  

Stosuje się tutaj dwie metody: 

• badanie jakościowe – polega na ocenie pod mikroskopem ilości i wielkości kropel tłuszczu w analizowanej próbce; 
• badanie ilościowe – musisz się do niego odpowiednio przygotować, stosując dietę zawierającą określoną ilość tłuszczów, najlepiej pochodzenia roślinnego. Ponieważ wydalanie tłuszczów ma charakter zmienny, badanie wykonuje się z materiału uzyskanego w ciągu 72 godzin. Pozwala to na uśrednienie wyniku.  

W celu ustalenia dokładnej przyczyny pojawienia się biegunki tłuszczowej lekarze zlecają wiele dodatkowych badań.  

Należą do nich: 

• morfologia krwi obwodowej,  
• badanie poziomu enzymów trzustkowych,  
• próby wątrobowe,  
• badanie stężenia jonów sodu i potasu.  

W niektórych przypadkach wskazane jest przeprowadzenie USG jamy brzusznej, badań endoskopowych lub szczegółowej tomografii komputerowej.

Jak leczy się biegunkę tłuszczową? 

Pamiętaj, że pojawienie się biegunki tłuszczowej jest jedną z oznak postępującej choroby.  

Aby ustalić właściwy sposób leczenia biegunki tłuszczowej, niezbędne jest jak najszybsze znalezienie jej pierwotnej przyczyny.  

• Jeśli biegunka tłuszczowa ma związek z uszkodzeniem trzustki, lekarz zadecyduje o podaniu odpowiednich enzymów trzustkowych. 
• W przypadku wykrycia celiakii wprowadź dietę bezglutenową.  
• Gdy powodem jest nadmierny przyrost flory jelitowej, lekarze zastosują u Ciebie antybiotykoterapię.  

Dodatkowo przy przewlekłych biegunkach możesz tracić wodę i elektrolity. Pamiętaj zatem o odpowiednim nawadnianiu i regularnym uzupełnianiu niedoboru elektrolitów.  

Ograniczenie spożycia tłuszczów może nieznacznie złagodzić biegunkę tłuszczową, ale ich całkowite wyeliminowanie nie jest rekomendowane ze względu na pogorszenie jakości diety. Jeśli zmagasz się z tą przypadłością, Twoja dieta powinna opierać się na tłuszczach pochodzenia roślinnego i dużej ilości świeżych warzyw i owoców. 

Podsumowując, biegunka tłuszczowa sama w sobie nie jest chorobą, lecz jej objawem. Jeśli zaobserwujesz u siebie charakterystyczne tłuszczowe stolce, udaj się do lekarza. Przeprowadzi on dokładną diagnostykę i wdroży odpowiednie leczenie.

Przeczytaj również:
Biegunka (rozwolnienie) – przyczyny, objawy i leczenie