Piodermia zgorzelinowa – przyczyny, objawy, leczenie

Piodermia zgorzelinowa a rumień guzowaty 

Piodermia może być mylona z rumieniem guzowatym, dlatego diagnozuje się ją w badaniu dermatologicznym. Jeżeli pacjent choruje na rumień guzowaty, po dłuższym czasie nie wystąpi owrzodzenie skóry – to główna różnica między rumieniem guzowatym a piodermią. W przypadku wątpliwości lekarz może skierować pacjenta na biopsję skóry. 

Piodermia zgorzelinowa – rodzaje 

Wyróżnia się cztery odmiany piodermii zgorzelinowej, są to: 

• piodermia krostkowa, czyli krostki pojawiające się na górnej części tułowia, wokół których powstaje rumień zapalny. Jej przyczyną może być zaostrzenie wrzodziejącego zapalenia jelita grubego; 
• piodermia bujająca – płytkie, bezbolesne owrzodzenia na tułowiu; 
• piodermia wrzodziejąca – wrzody na tułowiu i nogach. Z czasem może pojawić się też na głowie (pod włosami) lub na szyi. Wokół owrzodzeń występuje pierścień zapalny. Jej przyczyną może być choroba zapalna jelit; 
• piodermia pęcherzowa – bolesne pęcherze z otaczającym je rumieniem. Z upływem czasu może przekształcić się w owrzodzenia. Jej przyczyną mogą być choroby szpiku kostnego. 

Piodermia zgorzelinowa – przyczyny 

Dotychczas nie stwierdzono przyczyn piodermii zgorzelinowej. Nie jest to choroba o charakterze bakteryjnym, lecz prowadzi do martwicy ścian naczyniowych. Podejrzewa się, że przyczyną mogą być zaburzenia układu odpornościowego i przerost stanu zapalnego w organizmie. 

Piodermia zgorzelinowa – objawy 

Piodermia zgorzelinowa może powstać z drobnych urazów, podrażnionej skóry oparzeń, otarć czy skaleczeń. Po dłuższym czasie pojawia się guzek, pęcherzyk lub krosta, które mogą tworzyć owrzodzenia. W większości przypadków bardzo szybko się rozszerza. Owrzodzenia mogą być głębokie i odsłaniać znaczne części struktury skóry, np. naczynia, nerwy, mięśnie czy kości. Zmiany te są bardzo bolesne. Sącząca się z owrzodzenia wydzielina, jeśli nie zostanie odpowiednio zabezpieczona przed środowiskiem bakteryjnym, może doprowadzić do zakażenia rany.  

Piodermia zgorzelinowa występuje najczęściej na:  

• ramionach, 
• udach, 
• pośladkach, 
• tułowiu, 
• głowie, 
• szyi. 

Piodermia zgorzelinowa – leczenie 

Objawy kliniczne piodermii zgorzelinowej obejmują bolesne, szybko postępujące owrzodzenia z osłabionymi sinofioletowymi granicami, miejscowym podrażnieniem lub urazem skóry. Terapią pierwszego rzutu są steroidy ogólnoustrojowe. Powszechnie stosuje się terapię miejscową i systemową. Opatrunki na rany oraz wybór odpowiedniego leku mogą zminimalizować wyciek i podrażnienia skóry. Bardzo istotne jest wdrożenie leczenia na wczesnym etapie choroby. Leczenie piodermii to długotrwały proces, dlatego chory powinien przebywać pod stałą opieką poradni chirurgicznej.  

Podstawą leczenia piodermii zgorzelinowej są kortykosteroidy i terapia immunosupresyjna. Przed rozpoczęciem leczenia należy wykluczyć inne choroby zakaźne. W gojeniu się ran może pomóc leczenie choroby podstawowej (czyli towarzyszącej piodermii zgorzelinowej). U pacjentów bez możliwej do zidentyfikowania choroby towarzyszącej nadal możliwe jest jej późniejsze pojawienie się, dlatego istotna jest stała obserwacja (nawet po wygojeniu zmian skórnych). 

Piodermia zgorzelinowa to choroba nieprzewidywalna – czasami następuje samoistne gojenie, ale wraz z ustępowaniem starych zmian mogą pojawić się nowe. W leczeniu piodermii zgorzelinowej nie ma jednego złotego środka. Każdy pacjent inaczej reaguje na farmakoterapię. Ważne, aby sumiennie stosować się do zaleceń lekarza. 

Piodermia zgorzelinowa a choroby towarzyszące 

Według badań 50% pacjentów z piodermią zgorzelinową cierpi na towarzyszącą chorobę ogólnoustrojową. Do chorób towarzyszących piodermii zgorzelinowej należą m.in.: 

• schorzenia o podłożu immunologicznym; 
• choroby zapalne jelit; 
• wrzodziejące zapalenie jelita grubego; 
• choroba Leśniowskiego-Crohna; 
• polipy jelit; 
• zapalenie uchyłków jelita grubego; 
• reumatoidalne zapalenie stawów; 
• zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa; 
• toczeń rumieniowaty; 
• białaczka; 
• chłoniaki; 
• szpiczak mnogi; 
• przewlekłe zapalenie wątroby; 
• pierwotna marskość wątroby; 
• pierwotne stwardniające zapalenie dróg żółciowych; 
• nowotwory (płuca, jelita grubego, sutka, gruczołu krokowego). 

Piodermię zgorzelinową diagnozuje się również u osób chorujących na: 

• cukrzycę, 
• nadciśnienie tętnicze, 
• otyłość, 
• gammopatię IgA, 
• autoimmunologiczne zapalenie tarczycy, 
• AIDS. 

Rokowania piodermii zgorzelinowej są zależne od dobrze postawionej diagnozy i wczesnej interwencji. Szybkie wdrożenie leczenia pozwala na wyleczenie choroby. 

Przeczytaj również:
Co to jest rumień guzowaty?