Stomia – kiedy się ją wykonuje?

Rodzaje stomii 

• Kolostomia: chirurgicznie wytworzone ujście jelita grubego. Wykonuje się ją najczęściej przy wycięciu nowotworu odbytnicy. Zależnie od stopnia zaawansowania choroby nowotworowej i lokalizacji guza, często konieczne jest wycięcie odbytnicy wraz z odbytem i zaszyciem go na ślepo – wtedy stomia jest permanentna (do końca życia). Czasami, przy operacji guza z oszczędzeniem odbytu stosuje się kolostomię w celu odbarczenia miejsca wycięcia – wtedy otwór utrzymywany jest tymczasowo i można go zamknąć po odtworzeniu ciągłości przewodu pokarmowego. Przypadki, w których choroba nowotworowa jest rozsiana i nie podejmuje się leczenia operacyjnego można zastosować kolostomię, gdy guz nowotworowy uniemożliwia przejście kału. Oczywiście otwór taki musi być połączony z jelitem grubym powyżej guza.

• Ileostomia: stomia wytworzona na jelicie cienkim. Wykonuje się ją najczęściej po wycięciu całego jelita grubego (proktokolektomia), zaszywając jednocześnie odbyt. Wskazaniem do proktokolektomii jest na przykład wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna czy rodzinna polipowatość gruczolakowata. Jeśli operacja usunięcia jelita grubego umożliwia pozostawienie zwieraczy odbytu, możliwe jest odtworzenie jego ciągłości poprzez połączenie końca jelita cienkiego i odbytu. Zdarza się również, że konieczne jest wykonanie tego rodzaju stomii w nowotworach jelita grubego czy jajnika, jeśli blokują one pasaż kału. 
• Urostomia: otwór wyprowadzający na zewnątrz mocz. Zabieg wykonuje się, gdy niemożliwe jest przejście moczu drogą tradycyjną (nerka-moczowód-pęcherz moczowy i cewka moczowa). Zależnie od miejsca, w którym istnieje blokada w przepływie moczu, możliwe jest kilka rozwiązań. Pierwszy to wytworzenie niewielkiego zbiornika z części jelita cienkiego. Jeden koniec zbiornika wyłania się na powierzchnię brzucha, a do drugiego końca przyczepione są końcówki moczowodów. Pozostałe fragmenty jelita cienkiego po wycięciu części jelita łączy się, aby przywrócić ciągłość przewodu pokarmowego. 
  Drugi zabieg polega również na wykorzystaniu jelita cienkiego, tworzy się z niego sztuczny pęcherz, którego ujście znajduje się na powierzchni brzucha. W przeciwieństwie do poprzedniej metody, w tym przypadku opróżnianie pęcherza odbywa się pod kontrolą chorego i nie wymaga konieczności otaczania stomii workiem. 

Życie ze stomią 

Prawidłowe prowadzenie stomii i odpowiednia edukacja umożliwia podejmowanie prawie każdej czynności, jaką może podjąć zdrowy człowiek. Nie ma problemu z jazdą rowerem, pływaniem, bieganiem czy wspinaczką wysokogórską. 

Najnowsze worki stomijne wykonywane są w kolorze cielistym (nieraz w wielu barwach), przez co nie ma konieczności specjalnego doboru ubrań tak, aby dobrze ukrywały jego obecność. Jeśli jednak pacjent dla komfortu psychicznego woli zakryć stomię, istnieją firmy oferujące ubrania stworzone specjalnie dla takich pacjentów.  

Często konieczna jest zmiana diety, szczególnie w przypadku ileostomii. Najlepiej, aby modyfikacją nawyków żywieniowych zajął się dietetyk.  

Strach przed możliwością wycieknięcia treści znajdującej się w workach stomijnych jest normalny, jednak producenci gwarantują, że ich zabezpieczenia ograniczają do minimum ryzyko tej nieprzyjemnej sytuacji. Dzisiejsze worki mają nawet filtry, które niwelują nieprzyjemny zapach mogący się z nich wydostawać.

Przeczytaj również:
Dieta przy stomii – jak ją komponować?