Molibden – skutki nadmiaru i niedoboru
Molibden (Mo) jest pierwiastkiem chemicznym zaliczanym do metali przejściowych. Uważany jest za niezbędny pierwiastek śladowy zarówno u ludzi, jak i zwierząt. Jakie są skutki niedoboru lub nadmiaru molibdenu?
Molibden – właściwości
Molibden jest pierwiastkiem, który występuje w niewielkich ilościach w organizmie człowieka. Najwyższe stężenie występuje w nerkach, wątrobie, śledzionie, zębach i kościach. Wydalany jest wraz z moczem.
Molibden odpowiada przede wszystkim za:
- odpowiednie przyswajanie żelaza w organizmie;
- prawidłowe przyswajanie cukrów, białek i tłuszczów, co przyczynia się do odpowiedniego dostarczania energii komórkom;
- prawidłowy metabolizm puryn, dzięki czemu chroni przed dną moczanową;
- prawidłowy wzrost w okresie dorastania – odpowiada za tkankę kostną i wzmacnia zęby, chroniąc przed próchnicą.
- wzmocnienie potencji u mężczyzn.
Źródła molibdenu
Molibden znajduje się w produktach pochodzenia roślinnego. Pierwiastek ten przechodzi do rośliny z gleby wraz z innymi składnikami odżywczymi. Bogate w molibden będą zatem owoce, warzywa i zboża. Nie da się konkretnie określić zawartości tego mikroelementu w produkcie. Wpływ na jego ilość ma głównie miejsce uprawy.
Dobrym źródłem molibdenu są:
- zielone warzywa,
- rośliny strączkowe (fasola, groch),
- produkty pełnoziarniste (ryż brązowy, kasza gryczana, chleb),
- czerwona kapusta,
- jaja,
- mięso (wołowina, podroby),
- owoce (gruszki, jabłka).
Aby utrzymać prawidłowy poziom molibdenu w organizmie, do każdego posiłku należy włączyć warzywa.
Produkty pełnoziarniste zastąpić powinny produkty z białej mąki.
Nadmiar molibdenu w diecie
Molibden jest szkodliwy w przypadku spożywania większych dawek niż zalecane. W przypadku przedawkowania może powodować podwyższenie poziomu kwasu moczowego, co z kolei może skutkować występowaniem dny moczanowej objawiającej się bólem i obrzękiem stawów. Nadmiar molibdenu zaburza metabolizm fluoru i wapnia, przez co następuje osłabienie kości i uzębienia. Nadwyżka tego pierwiastka, podobnie jak niedobór, może zaburzać wchłanianie żelaza i miedzi.
Niedobór molibdenu w diecie
Niedobór molibdenu zdarza się bardzo rzadko, a opisywane przypadki dotyczą głównie pacjentów żywionych pozajelitowo. Przez niedobór pierwiastka w diecie może dojść do niewystarczającego przyswajania żelaza, co może doprowadzić do anemii. Osłabiona odporność organizmu i wystąpienie próchnicy to również objawy niedoboru molibdenu. Może dojść także do przyspieszonego bicia serca (tachykardia), występowania bólu głowy i wymiotów. Deficyt może powodować nadmierne wypadanie włosów, a także pogorszenie kondycji skóry.
Przy odpowiednio zbilansowanej diecie, bogatej w zielone warzywa i pełnoziarniste produkty, suplementacja nie jest konieczna. Jednakże, jeśli lekarz zaleci inaczej wówczas należy stosować się do jego zaleceń.
Przeczytaj również:
Azot – jaką rolę pełni w organizmie?
Źródła:
- Gawęda E., Molibden i jego związki, Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy, 1/2014.
- Molybdenum in Drinking-water, Background document for development of WHO Guidelines for Drinking-water Quality.
- Gajewski W. (red.), Encyklopedia techniki. Chemia, wyd. 1, Warszawa: Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, 1965, s. 438-439.
- Novotny J., Peterson C., Molybdenum, Advances in Nutrition, tom 9, wyd. 3, 2018, s. 272-273.
- Dietary Reference Intakes for Vitamin A, Vitamin K, Arsenic, Boron, Chromium, Copper, Iodine, Iron, Manganese, Molybdenum, Nickel, Silicon, Vanadium, and Zinc; Institute of Medicine, Panel of Micronutrients, 2001.