Trądzik hormonalny. Jak pielęgnować cerę?
Trądzik to najbardziej powszechna choroba skóry, która dotyka niemal każdego nastolatka. Jednak może pojawić się również u osób, które ukończyły 30, 40, a nawet 50 lat. Za jego powstawanie odpowiadają wtedy hormony, stąd nazwa trądzik hormonalny. Jak objawia się ten rodzaj trądziku? Jak go leczyć?
Przyczyny trądziku hormonalnego
Trądzik hormonalny to choroba skóry, która dotyka osób w wieku powyżej 25 lat. Z tego względu jest nazywana trądzikiem dorosłych. Chociaż trądzik młodzieńczy czy pomenopauzalny także mogą być związane ze zmianami hormonalnymi, objawiają się inaczej niż trądzik dorosłych.
Jakie hormony odpowiadają za trądzik?
- Androgeny, w tym testosteron, które stymulują wzrost gruczołów łojowych, rogowacenie przewodów łojowych oraz wydzielanie łoju. Podwyższony poziom androgenów sprawia, że gruczoły łojowe stają się nadreaktywne.
- Estrogeny – głównie estradiol. Regulują pracę gruczołów łojowych. Zarówno wzrost, jak i spadek estrogenów mogą wywołać powstawanie zmian trądzikowych.
Do pozostałych hormonów, które mogą mieć związek z powstawaniem zmian trądzikowych należą m.in. progesteron, kortyzol czy hormony tarczycy.
Trądzik hormonalny może towarzyszyć wielu chorobom przebiegającym ze zmianami hormonalnymi, np. chorobie Hashimoto, niedoczynności tarczycy, cukrzycy, insulinooporności, policystycznym jajnikom. Dużą rolę w trądziku hormonalnym odgrywają także stres, obniżenie nastroju i depresja. Nieprawidłowe wydzielanie hormonów powoduje zwiększenie wydzielania sebum przez gruczoły łojowe. Sebum gromadzi się w porach, tworząc idealne środowisko do rozwoju bakterii i grzybów. Rozwojowi bakterii towarzyszy powstawanie stanu zapalnego.
Trądzik hormonalny – objawy
Trądzik hormonalny związany z działaniem androgenów pojawia się na twarzy. Zazwyczaj w strefie U, czyli na brodzie, żuchwie, dolnej części policzków. U mężczyzn może pojawić się także w okolicy karku, szyi, na górze pleców. Zmiany skórne mogą przybierać różne postaci, jak duże bolesne cysty, zaskórniki czy guzki. Często pryszcze pozostawiają na twarzy nieestetyczne blizny. Przy trądziku hormonalnym występuje także łojotok, głównie w strefie T na twarzy. Nadmierne wydzielanie sebum powoduje świecenie się skóry, nadmierną lepkość oraz znacząco pogarsza wygląd cery. W przypadku podłoża estrogenowego trądzik pojawia się także na czole, nosie, brodzie i policzkach.
Jak pozbyć się trądziku hormonalnego?
Leczenie trądziku hormonalnego zazwyczaj jest dopasowywane indywidualnie do pacjenta. Lekarz dermatolog przepisuje odpowiednie preparaty doustne, a także maści lub żele podawane miejscowo na skórę.
Wśród tych środków mogą się znaleźć:
- leki przeciwandrogenowe, w tym tabletki antykoncepcyjne;
- antybiotyki, np. erytromycyna, tetracyklina, klindamycyna, limecyklina;
- retinoidy, np. izotretynoina.
Ważnym aspektem w walce z trądzikiem hormonalnym jest dobór odpowiedniej pielęgnacji. Skóra z wypryskami wymaga odpowiedniego oczyszczenia, ale także odżywienia i nawilżenia.
W składach kosmetyków na trądzik hormonalny powinny znaleźć się:
- kwasy złuszczające – glikolowy, migdałowy, mlekowy, salicylowy;
- retinoidy – retinol, retinal;
- niacynamid;
- ceramidy;
- pantenol;
- glinka biała, zielona.
Przy trądziku hormonalnym oczyszczaj twarz za pomocą delikatnego żelu do mycia. Wybierz ten bez drobinek złuszczających, które mogłyby podrażnić skórę. Następnie zastosuj tonik, który przywróci skórze odpowiednie pH.
Podczas kuracji przeciwtrądzikowej pamiętaj o kosmetykach z wysokim filtrem SPF. Zapobiega to powstawaniu przebarwień w miejscach zmian skórnych.
Trądzik hormonalny – wspomaganie leczenia
Stan skóry twarzy jest odbiciem ogólnego stanu organizmu. W terapii trądziku hormonalnego ważne jest holistyczne połączenie odpowiedniej pielęgnacji, leków i diety.
Korzystna dla cery dieta to ta o niskim indeksie glikemicznym. Nadmiar cukrów prostych może bowiem przyczynić się do wysypu zmian skórnych. Unikaj słodkich przekąsek, białego pieczywa, makaronu, słodkich napojów. Ogranicz również nabiał i tłuszcze prozapalne, np. tłuste mięso. Spożycie mleka zwiększa syntezę cytokin prozapalnych, które przyczyniają się do powstawania zmian trądzikowych.
Przy trądziku hormonalnym wskazana jest suplementacja składnikami odżywczymi, które mogą ograniczyć stan zapalny.
Są to:
- kwasy omega 3,
- antyoksydanty (witaminy A, E, C),
- probiotyki i prebiotyki,
- minerały (selen, cynk, siarka, chrom, krzem, wapń).
W trakcie terapii przeciwtrądzikowej polecane jest stosowanie ziół o działaniu antyoksydacyjnym oraz wspomagającym oczyszczanie organizmu. Zioła możesz przyjmować w formie suplementów diety lub w formie sypkiej, do zaparzania.
Do ziół „na trądzik” zaliczamy:
- zieloną herbatę,
- szałwię,
- mniszka lekarskiego,
- skrzyp polny,
- pokrzywę,
- fiołka trójbarwnego.
Przeczytaj również:
Dieta na trądzik. Na co zwracać uwagę?
- https://nowacka.com.pl/images/media/MED&Beauty_Kosmetologia%20estetyczna%20i%20profesjonalna.pdf
- Sobjanek M., Sokołowska-Wojdyło M., Barańska-Rybak W., Nowicki R., Włodarkiewicz A., Rola czynników hormonalnych w etiopatogenezie i terapii trądziku pospolitego, Post Dermatol Alergol, 2006, 266-272.
- Balachandrudu B., Niveditadevi V., Prameela T., Hormonal Pathogenesis of Acne – Simplified International Journal of Scientific Study, 2015.
- Charakterystyka produktu leczniczego Atywia
- Charakterystyka produktu leczniczego Tetralysal
- Charakterystyka produktu leczniczego Izotec