Biegunka po alkoholu – co jest przyczyną?

72% dorosłych Polaków deklaruje spożywanie napojów alkoholowych [1]. Mówi się, iż lampka czerwonego wina wypita dla zdrowotności do obiadu pozytywnie wpływa na organizm, jednak spożywanie większych ilości alkoholu powoduje w organizmie szereg negatywnych konsekwencji, począwszy od powszechnego kaca, który często doskwiera „dzień po”.

Kac to zatrucie alkoholowe powstałe w wyniku toksycznego działania aldehydu octowego będącego produktem rozkładu etanolu. Objawia się: 

• bólem głowy, 
• uczuciem senności i zmęczeniem, 
• nadwrażliwością na światło, 
• biegunką, 
• nudnościami i wymiotami, 
• osłabieniem, 
• wzmożonym pragnieniem, 
• suchością jamy ustnej. 

Biegunka po alkoholu – co jest jej przyczyną? 

Biegunka to zaburzenie perystaltyki jelit, w wyniku którego oddawane są luźne stolce o wodnistej konsystencji, z częstotliwością co najmniej trzy razy na dobę. 

Ze względu na czas trwania, biegunki dzielimy na: 

• ostre, które trwają do 14 dni; 
• przetrwałe trwające od 14-29 dni; 
• przewlekłe, których czas trwania jest dłuższy niż 30 dni [5]. 

Biegunka występująca po alkoholu pojawia się zazwyczaj następnego dnia po spożyciu napojów z procentami. Może mieć ona kilka przyczyn, zawsze natomiast jest następstwem zmian wywoływanych w organizmie przez działanie alkoholu. 

Przyspieszona perystaltyka jelit 

Ruchy perystaltyczne jelit to inaczej ich kurczenie się, które powoduje przesuwanie treści pokarmowej przez światło jelita. Alkohol zaburza tą czynność, powodując znaczne jej przyspieszenie. W związku z powyższym, następuje istotne zmniejszenie wchłaniania wody, która jest zawarta w treści pokarmowej. Organizm zwyczajnie nie jest w stanie zdążyć jej „przejąć”. Zwiększona ilość wody w treści jelitowej wpływa na konsystencję stolca i jest odpowiedzialna za wystąpienie biegunki [2-3]. 

Uszkodzenie błony śluzowej jelita 

Pod wpływem działania alkoholu dochodzi do uszkodzenia enterocytów, czyli komórek, które wyścielają nabłonek jelita cienkiego. Ich zadaniem jest produkowanie enzymów trawiennych. Jeśli zostają uszkodzone nie mogą spełniać swoich funkcji. Prowadzi to do zaburzeń trawienia i wchłaniania oraz do biegunek. 

Podrażnienie żołądka 

Alkohol etylowy powoduje podrażnienie śluzówki żołądka i zwiększenie wydzielania kwasu solnego. Jest to przyczyną bólów brzucha, nudności i biegunek. 

Działanie toksycznych substancji 

Toksyczny dla organizmu aldehyd octowy powoduje zwiększenie sekrecji, czyli wydzielania wody do światła jelita grubego. Jest to dodatkowy czynnik przyczyniający się do powstawania biegunek [3]. 

Rozwolnienie po alkoholu – jak sobie z nim poradzić? 

Biegunka będąca skutkiem spożycia alkoholu ustępuje samoistnie w ciągu kilku godzin, maksymalnie kilku dni, co jest zależne od ilości spożytego etanolu i kondycji organizmu. Jakie są sposoby na radzenie sobie z biegunką po alkoholu? 

• Pierwszą i podstawową zasadą jest odstawienie czynnika, który powoduje przykre dolegliwości. 
• Nawadnianie się – stopniowe, acz sukcesywne uzupełnianie utraconej wody i elektrolitów. Aby wyrównać niedobory sodu, potasu, wapnia, magnezu i glukozy, które są fundamentalne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu, bardzo ważna jest podaż tychże w trakcie trwania biegunki i chwilę po jej ustaniu. Elektrolity dostępne są w każdej aptece. 
• Spożywanie pokarmów, które hamują perystaltykę jelit (kleik ryżowo-marchwiowy, gotowane warzywa, jabłka, banany, kisiel). 
• Węgiel leczniczy i probiotyki. 

Należy także pamiętać o odstawieniu pokarmów i napojów, które w trakcie trwania rozwolnienia negatywnie wpływają na ruchy perystaltyczne jelit. Są to: kofeina, produkty zawierające dużo tłuszczów i te bogate w błonnik [3].

Jeśli rozwolnienie samo z siebie po kilku dniach nie ustaje oraz jeśli towarzyszą mu bóle brzucha, znaczne osłabienie organizmu czy nudności, należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem. 

Czy biegunka z krwią po alkoholu jest powodem do zmartwień? 

Może się zdarzyć, że w trakcie trwania rozwolnienia zauważalne są ślady krwi w stolcu. Jej kolor ma znaczenie – jeśli jest jasnoczerwony i występuje w niewielkiej ilości, oznacza to, że krew pochodzi z końcowego odcinka jelita (najczęściej przyczyną są hemoroidy lub inne podrażnienia). 

Jeśli krew ma kolor ciemny, świadczy to o jej pochodzeniu z wcześniejszych odcinków przewodu pokarmowego. Im odcień ciemniejszy, tym „wyżej” mieści się źródło. W takich przypadkach należy pilnie udać się do lekarza, który przeprowadzi odpowiednią diagnostykę [5].

Przeczytaj również:
Biegunka po kawie – czy powinno się tym martwić?